Artsenorganisatie KNMG is tegen stervenshulp bij voltooid leven. Huisartsen, psychiaters en ouderenartsen maken zich grote zorgen over de plannen.
De KNMG is bang dat mensen straks sneller kiezen voor stervenshulp bij voltooid leven dan voor euthanasie. Stervenshulp zal veel makkelijker te krijgen zijn dan euthanasie, omdat daarbij ondraaglijk en uitzichtloos medisch lijden moet worden aangetoond. Artsen zijn daar actief bij betrokken.
Volgens de artsen is een aparte wet voor voltooid leven niet nodig en is de euthanasiewet voldoende. "Er is een zorgvuldige euthanasiewet met een breed bereik, die in de praktijk toetsbaar, transparant en veilig is voor de arts en de patiënt", zegt René Héman voorzitter van de KNMG.
Helene Reid is nu 76 jaar. Ze is bang voor dementie; de ziekte komt in haar familie voor. Om die reden zou ze stervenshulp willen op een leeftijd die ze zelf al heeft uitgekozen.
Zij vindt dat de regels voor euthanasie te streng zijn. "Wie wens je dat toe, 'uitzichtloos lijden'? En dan ook nog 'ondraaglijk'."
Maar volgens huisarts Marianne Dees die geregeld euthanasie uitvoert, is de huidige wetgeving breed genoeg. "Tot nu toe is er bij mijn verzoeken altijd voldoende medische basis voor euthanasie. Het vraagt om een aantal medische diagnoses, maar nergens dat het lijden alleen maar medisch bepaald moet zijn."
Landelijke cijfers laten zien dat ieder jaar meer mensen euthanasie krijgen op basis van zogeheten 'stapeling van ouderdomsklachten'. Dat gebeurde vorig jaar 240 keer.
Rol van arts
In de plannen van het kabinet is een centrale rol weggelegd voor een stervenshulp-begeleider met een medische achtergrond. Maar dat mag geen arts zijn. Héman ziet dat niet zitten. "Wat als het misgaat en iemand in coma raakt en niet doodgaat. Moet dan alsnog de arts ingrijpen?"
Dees noemt stervenshulp zonder arts onzorgvuldig. "Wat moet diegene niet allemaal kunnen? Kan hij geheugenproblemen, wilsbekwaamheid en psychiatrische ziekbeelden allemaal monitoren?"
Hulpverlening aan kwetsbare ouderen moet geen tunnel worden met maar één doel: de dood.
Daarnaast vrezen artsen dat ouderen zich onder druk gezet kunnen voelen om gebruik te maken van stervenshulp. "Het kan druk zijn vanuit de maatschappij, maar ook van de dichtere omgeving dat ouderen zich overbodig voelen of denken dat ze tot last zijn", zegt Dees.
Voorzitter Héman vindt dat kwetsbare ouderen op andere manieren moeten worden geholpen. "Hulpverlening aan kwetsbare ouderen moet geen tunnel worden met maar één doel: de dood. Het moet een breed palet aan mogelijkheden bieden, waar voor iedereen wat mogelijk is."
Demissionair minister Edith Schippers wil niet reageren op de uitspraken van de KNMG.
D66, dat een wetsvoorstel heeft gepresenteerd, stelt dat de euthanasiewet geen ruimte biedt aan stervenshulp bij voltooid leven, omdat er sprake moet zijn van medisch lijden. Het lijden aan het leven - dat sommige ouderen hebben - moet ook serieus genomen worden. Zelfbeschikking staat voorop, stelt D66.
