“Er vallen hier geen bommen, er is geen oorlog en we hebben geen veiligheidsprobleem. Hoe is het mogelijk dat we zestigduizend migranten geen betere omstandigheden kunnen bieden?”
Een jaar na de EU-Turkije deal noemt Fontini Rantsiou de situatie in Griekenland nog altijd “een schande”. Zij kan het beoordelen. Ze werkte jarenlang bij de VN, in Pakistan, Guatemala en Palestina en is nu terug in haar thuisland Griekenland.
In 2015 besloot ze als vrijwilliger de migranten in de opvangkampen op Lesbos te gaan helpen. In haar ogen is de situatie nog altijd een chaos. “Het erge is dat geld niet het probleem is. Dat is er voldoende. Het is een schande."
De regering heeft geen plan. Sterker nog, als ze al een plan hebben, verandert het voortdurend.
Rantsiou is niet de enige die dat zegt. Het afgelopen jaar was er vaker kritiek op de leefsituatie van migranten in Griekenland, terwijl er een grote pot met geld klaarstaat.
De grootste geldverstrekker is de Europese Commissie met twee hulpfondsen van zo’n half miljard euro. De Griekse overheid, maar ook ngo’s en de UNHCR konden daar aanspraak op doen. Maar Griekenland gebruikte lang niet al het geld dat klaar lag, nog geen honderdtachtig miljoen euro.
Volgens Rantsiou was de Griekse overheid niet in staat een beroep te doen op het beschikbare geld door onervarenheid en een gebrek aan visie. “De regering heeft geen plan. Sterker nog, als ze al een plan hebben, verandert het voortdurend.”
De Europese Commissie bevestigt de problemen. “Daarom stuurden we experts om Griekenland te ondersteunen. Ze helpen de Grieken om een beroep te doen op het beschikbare EU-geld en er effectiever mee om te gaan.”
Ook visser Stratis Valamios zag met eigen ogen de geldverspilling. Vlak bij zijn haventje bouwde de hulporganisatie ICR kamp Apanemo, bedoeld om tweeduizend migranten op te vangen. Kosten: ruim een miljoen euro, betaald van donaties uit Europa.
“We waren ontzettend blij met het kamp, het zou de migranten echt helpen”, aldus Valamios, “Ze hadden zelfs speciale busjes om de mensen naar het kamp te vervoeren. Maar uiteindelijk heeft niemand er ooit een voet gezet.”
