Verzoenende woorden Obama, maar Trump noemt Castro 'brute dictator'

De Amerikaanse president Obama, die de afgelopen jaren na decennia van vijandschap tussen de VS en Cuba toenadering zocht met het regime in Havana, liet weten dat "wij het Cubaanse volk een vriendschappelijke hand reiken". De Cubanen moeten weten dat ze in de VS "een vriend en partner" hebben, aldus Obama naar aanleiding van het overlijden van Fidel Castro.

Over Castro zelf hield Obama zich op de vlakte. Zoals meer leiders zei hij dat de geschiedenis over de Cubaanse oud-leider zal oordelen. "Maar wij hebben ons best gedaan om het verleden achter ons te laten", voegde hij eraan toe.

Vlak nadat Obama in 2008 aantrad werd Fidel overigens opgevolgd door zijn broer Raúl.

Brute dictator

Obama 's opvolger Donald Trump daarentegen heeft geen goed woord over voor Castro, die hij omschrijft als "een brute dictator die zijn eigen volk bijna zestig jaar heeft onderdrukt." "Zijn nalatenschap bestaat uit vuurpelotons, onvoorstelbaar lijden, armoede en het schenden van fundamentele mensenrechten."

Trump hoopt dat met de dood van Castro een betere toekomst mogelijk wordt voor de Cubanen, "met de vrijheid die ze zo ontzettend verdienen." Overigens zei Trump op een verkiezingsbijeenkomst in september nog dat hij de maatregelen van Obama met betrekking tot Cuba zou terugdraaien.

Rusland reageerde vanmorgen als een van de eerste landen op de dood van Fidel Castro. Op de Russische staatstelevisie werd Castro geroemd als een groot strijder tegen het Amerikaanse imperialisme. President Poetin schrijft in een condoleancebrief aan Castro's broer Raúl dat Fidel Castro een buitengewoon staatsman en inspirerend voorbeeld was in de vorige eeuw. Russische burgers hebben deze "sterke en wijze" man voor altijd in hun hart gesloten, aldus Poetin.

De laatste leider van de communistische Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov, prijst Castro voor diens inspanningen om Cuba weerbaar te maken in weerwil van de "onbarmhartige" Amerikaanse handelsblokkade. "We werden goed vrienden, en bleven vrienden tot het laatst." Het communistische bewind in Moskou was, tot de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991, de grootste bondgenoot van Cuba.

Nederland

Premier Rutte noemde Castro een van de markantste gezichten van de twintigste eeuw. "Castro schreef wereldgeschiedenis", aldus Rutte, die daarbij aantekende dat onder zijn bewind ook ernstige mensenrechtenschendingen plaatsvonden.

Minister van Buitenlandse Zaken Koenders zei dat Castro voor velen de hoop belichaamde, maar mensen ook enorm heeft teleurgesteld. Hij noemde de respectering van mensenrechten op het eiland zeer moeizaam: "Cubanen konden zich niet uitspreken, een groot aantal is het eiland ontvlucht." Nederland stuurt een vertegenwoordiger naar Cuba om het afscheid van Castro bij te wonen.

De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, heeft in een schriftelijke verklaring niets dan lof voor de gewezen Cubaanse leider. "Hij stuurde zijn land een andere richting op, maar zijn invloed ging veel verder dan dat. Fidel Castro blijft een van de revolutionaire figuren van de 20e eeuw. De geschiedenis zal over zijn nalatenschap oordelen."

De Spaanse regering liet in een verklaring weten het verdriet over de dood van Castro te delen met de Cubaanse autoriteiten. "Als een zoon van Spanjaarden heeft oud-president Castro altijd nauwe banden onderhouden met Spanje en getuigd van zijn liefde voor de Spaanse cultuur", staat er in de verklaring uit Madrid.

De Zuid-Afrikaanse president Zuma prees Castro als voorvechter voor onderdrukte volken wereldwijd. "President Castro identificeerde zich met onze strijd tegen apartheid", aldus Zuma. Fidel Castro was bevriend met anti-apartheidsstrijder Nelson Mandela, de eerste zwarte president van Zuid-Afrika.

Paus

Paus Franciscus sprak in een reactie van "droevig nieuws", en liet weten voor Fidel Castro te zullen bidden. De kerkvorst ontmoette Castro in diens huis in Havana tijdens het pauselijk bezoek aan het eiland, vorig jaar september. De twee wisselden geschenken uit en spraken een half uur met elkaar, onder meer over de armoede in de wereld

President Mukherjee van India betuigde als een van de eerste wereldleiders via Twitter zijn medeleven met de Cubaanse bevolking. "Welgemeende condoleances na het trieste overlijden van Cuba's revolutionaire leider, voormalig president en vriend van India."

De Mexicaanse president Peña Nieto roemde Castro als een gezichtsbepalende leider uit de twintigste eeuw, die de bilaterale banden met Mexico aanhaalde "op basis van respect, dialoog en solidariteit". Ook uit Zuid-Amerika komen condoleances voor het Cubaanse volk en wordt Castro geprezen voor zijn rol als strijder tegen kolonialisme en onderdrukking.