De Republikeinse voorverkiezing in South Carolina morgen kan het lot bezegelen van Nikki Haley, de enige overgebleven tegenstander van Donald Trump. Of toch niet? Zelf zegt ze in de race voor de nominatie te blijven om zoveel mogelijk kiezers een stem te geven, maar het lijkt vooral een strategisch besluit het vol te houden in de hoop dat Trumps rechtszaken hem uiteindelijk de das omdoen.
De campagne van voormalig VN-ambassadeur Nikki Haley is er één van tegenstellingen. Haar boodschap spreekt vooral gematigde Republikeinen (en Democraten) aan, maar een oude campagneregel in voorverkiezingen is dat je eerst de harde kern voor je moet winnen met radicale beloften om vervolgens naar het politieke midden op te schuiven.
Donaties
Haley heeft nog geen enkele van de drie eerdere voorverkiezingen gewonnen en loopt in de peilingen ook in haar thuisstaat South Carolina flink achter op haar voormalige baas Donald Trump. Toch verslaat ze in een ander opinieonderzoek president Biden als er nu zou worden gestemd, terwijl Biden het daarin wint van Trump.
Tot verbazing van vriend en vijand heeft ze in januari meer geld opgehaald dan Trump en blijven de donaties binnenstromen, maar wordt ze door de Republikeinse Partij onder druk gezet om uit de race stappen. Dat zou "te gemakkelijk zijn," zegt ze. "Ik ben David en Trump is Goliath."
Om de reus te verslaan heeft ze inderdaad een wonder nodig en dat hoopt ze in haar thuisstaat South Carolina te ontvangen. Met een campagnebus genaamd 'The Beast of The Southeast' toert ze de hele staat door met steeds fellere kritiek op Trump. Die zei eerder deze maand dat Rusland 'mag doen wat het wil' met NAVO-landen die niet genoeg aan defensie besteden.
"Ongelooflijk gevaarlijk," noemt Haley dat op een campagne-evenement in het stadje Camden waar ze wordt opgewacht door tientallen aanhangers die van de campagne bordjes hebben gekregen met daarop: 'SC loves Nikki Haley,' en 'Pick Nikki.'
Slappe knieën
De oud-gouverneur van de staat maakt haar opwachting terwijl I Love Rock 'n' Roll van Joan Jett door de luidsprekers schalt en al snel noemt ze de oud-president volledig losgeslagen: "Trump kiest de kant van een schurk, van een dictator die zijn politieke tegenstanders vermoordt. Hij associeert zich met Poetin boven de bondgenoten die aan onze kant stonden na 11 september. Die brengt hij nu in gevaar. Trump blijft slappe knieën krijgen als het om Rusland gaat."
Haley reageerde ook geïrriteerd op Trump die zich tijdens een toespraak hardop afvroeg waar de echtgenoot van Haley uithangt. Haar echtgenoot is als militair voor een jaar uitgezonden naar Djibouti. Ook bij de aanwezige veteranen schieten de opmerkingen van Trump in het verkeerde keelgat. Frederick Thompson heeft in Irak gediend: "Ik ben onwijs teleurgesteld in hem, het breekt echt mijn hart. Ik ga niks negatiefs over hem zeggen, maar ik zal hem nooit meer steunen."
Haley hoopt op meer van zulke partijgenoten, maar vooralsnog is er geen enkel bewijs dat de hardere aanvallen op Trump iets opleveren. De kans dat zij de nominatie binnensleept blijft microscopisch klein. Toch is dit een goed moment om haar buitenlandervaring over het voetlicht te brengen en om het contrast aan te tonen met de man die haar nog als ambassadeur naar de Verenigde Naties heeft gestuurd. Zo hoopt ze de Republikeinen langzaam los te rukken uit de ideologische greep van Trump.
Maar er is nog een reden dat ze zo lang mogelijk blijft meedoen aan de voorverkiezingen, zegt politicoloog David Darmorfal, verbonden aan de Universiteit van South Carolina: "Ze blijft in de race in het geval dat Trump eruit moet stappen of als hij wordt veroordeeld en veel steun verliest, dan heeft ze nog een kans."
Darmofal doelt op de vele rechtszaken die Donald Trump dit jaar achtervolgen, waardoor hij zijn aandacht moet verdelen tussen rally en rechtbank. De oud-president moet zich verantwoorden voor 91 aanklachten in vier strafzaken. Haley gokt erop dat het rechtbankdrama zijn kandidatuur zo zal beschadigen dat hij niet meer overeind blijft.
De bewering dat ze nog meedoet in de hoop dat Trump haar zal vragen voor het vicepresidentschap of het fundament zou leggen voor een toekomstige campagne, wijst ze resoluut van de hand. Amerika verdient een keuze, zegt ze. En volgens haar is een keuze voor Trump een keuze voor chaos.
