Nederlandse militairen aangehouden door Hezbollah • VS: noodhulp via lucht en zee
In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
- Israëlische media: gebeurtenissen van gisteren in Noord-Gaza kunnen grote gevolgen krijgen.
- De Europese Commissie doneert 50 miljoen aan VN-hulporganisatie voor Palestijnen UNRWA.
- Protesten in Israël van familieleden van mensen die door Hamas worden gegijzeld.
Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.
Hezbollah houdt drie Nederlandse militairen vast in Beiroet
Drie leden van het defensieteam dat momenteel de Nederlandse ambassade in Beiroet ondersteunt, zijn een tijd vastgehouden door de militante beweging Hezbollah. Dat gebeurde in het zuiden van de Libanese hoofdstad. De militairen zijn inmiddels via het Libanese leger vrijgekomen en teruggekeerd naar de ambassade. Ze maken het goed.
Dat meldt een woordvoerder van het ministerie van Defensie. De militairen voerden volgens hem "een verkenning van routes" uit toen zij werden aangehouden. Meer informatie over het incident kon de zegsman niet geven.
Een team van Nederlandse militairen werd in oktober vorig jaar naar Libanon gestuurd. Zij zijn daar om de ambassade bij te staan, mocht het conflict tussen Israël en de radicale Palestijnse beweging Hamas verder uit de hand lopen.
VS gaat via de lucht en zee noodhulp naar Gaza brengen
De Verenigde Staten kondigen aan via de lucht en zee noodhulp naar Gaza te gaan brengen in reactie op de beperkte aanvoer van hulpgoederen over land. Gisteren kwamen zeker tientallen en mogelijk meer dan honderd mensen om het leven bij het uitdelen van hulpgoederen die per vrachtwagen de Gazastrook waren binnengekomen.
"Onschuldige mensen zijn terechtgekomen in een verschrikkelijke oorlog, kunnen hun gezinnen niet meer voeden, en als er noodhulp binnenkomt, zie je wat er gebeurt", zegt president Biden. "De VS moet en zal meer doen. Er komt absoluut niet genoeg noodhulp Gaza in op dit moment. Onschuldige levens staan op het spel, kinderlevens staan op het spel."
Volgens Biden zijn er al afspraken gemaakt met Jordanië en andere bondgenoten in de regio om de droppings boven Gaza uit te voeren.
Daarnaast maakte het Witte Huis vandaag bekend dat het noodhulp Gaza in zal brengen via een maritieme corridor, vanaf de Middellandse Zee. De goederen zullen worden aangevoerd via Cyprus, zo meldde woordvoerder Kirby. Verdere details zijn nog niet bekend. Volgens Kirby zal de VS ook druk blijven uitoefenen op Israël om meer veilige routes mogelijk te maken om hulp over land Gaza in te brengen.
Nicaragua begint zaak tegen Duitsland om steun aan Israël
Nicaragua heeft bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag een zaak aangespannen tegen Duitsland. Dat meldt het hof. Aanleiding is de financiële en militaire steun die de Duitsers geven aan Israël in de strijd tegen Hamas. Ook het stopzetten van de hulp aan UNWRA, de VN-organisatie voor hulp aan de Palestijnen, wordt door het Centraal-Amerikaanse land als reden voor de zaak aangevoerd.
Belangrijke donorlanden deden UNRWA vorige maand in de ban nadat Israël medewerkers van de hulporganisatie beschuldigde van betrokkenheid bij de terreuraanvallen van Hamas van 7 oktober.
Volgens Nicaragua handelt Duitsland in strijd met het internationale recht, waaronder een verdrag dat de deelnemers verplicht om genocide te voorkomen.
Het Internationaal Gerechtshof is het belangrijkste juridische orgaan van de Verenigde Naties. In januari sprak het hof zich uit in een zaak die door Zuid-Afrika was aangespannen tegen Israël. In een tussenvonnis werd toen bepaald dat Israël er alles aan moet doen om genocide in Gaza te voorkomen.
Hamas claimt dood zeven gegijzelden door Israëlische bommen
De gewapende tak van Hamas zegt dat er door Israëlische bombardementen op de Gazastrook zeven gegijzelden zijn gedood. De Qassam-brigades zeggen er niet bij waar of wanneer de bombardementen zouden hebben plaatsgevonden. Volgens Al Jazeera zegt een woordvoerder alleen dat het ergens in de afgelopen weken was.
Het totaal aantal gijzelaars dat door Israëlisch vuur is omgekomen, ligt volgens de woordvoerder mogelijk boven de zeventig. Hij noemt drie omgekomen gegijzelden bij naam.
Israël bevestigde begin vorige maand de dood van 31 mensen die op 7 oktober vanuit Israël door Hamas-strijders naar Gaza waren ontvoerd. Er zouden op dat moment nog zo'n honderd gijzelaars in leven zijn. Het land heeft nog niet op de nieuwste claims van Hamas gereageerd.
Israëlische media: hulpincident Gaza kan grote gevolgen krijgen
Verschillende Israëlische media staan in analyses stil bij de gebeurtenissen van gisterochtend in Noord-Gaza. Bij het uitdelen van voedselhulp kwamen daar tientallen en mogelijk meer dan honderd mensen om het leven. De journalisten stellen dat wat er ook gebeurd is, de gevolgen voor Israël en voor het verdere verloop van de oorlog groot zullen zijn.
David Horovitz, oprichter van The Times of Israel, schrijft dat de internationale gemeenschap Israël uiteindelijk verantwoordelijk zal houden voor het incident, niet in de laatste plaats omdat het hulpkonvooi onder toezicht van Israël stond.
Het incident zou er bovendien toe leiden dat Israëls bondgenoten, de VS voorop, zich nog meer zorgen gaan maken over hoe Israël Hamas in Rafah moet verslaan zonder daarbij ook veel burgers te doden. Dat lukt blijkbaar al niet in een deel van Noord-Gaza waarover het leger al weken zegt dat het de volledige controle heeft, stelt Horovitz.
Ook defensiespecilist Amos Harel van de krant Haaretz schrijft dat Israël als hoofdverantwoordelijke wordt gezien. "Israël heeft Hamas in grote delen van de Gazastrook militair verslagen en heeft de slagkracht van organisatie hard geraakt, maar Israël heeft niet echt de controle in de chaotische situatie die erna is ontstaan." Hij denkt dat Washington het incident kan aangrijpen om een snel einde aan de oorlog te bewerkstelligen.
Zo ziet de gelauwerde oorlogsverslaggever Ron Ben-Yishai het ook. In de krant Yedioth Ahronoth schrijft hij dat de kans bestaat dat Israël zwicht onder internationale druk, met name van de VS, en de strijd moet staken. Zo is dat bij twee oorlogen tegen Libanon eerder ook gegaan, stelt hij.
Iran: lid Revolutionaire Garde gedood in Syrië
Een lid van Irans elitetroepen, de Revolutionaire Garde, is om het leven gekomen bij een vermoedelijke Israëlische luchtaanval op West-Syrië.
Bij de aanval op een woonhuis in de buurt van de havenstad Baniyas vielen volgens Syrische en Iraanse staatsmedia nog twee doden. Het zou daarbij gaan om leden van de pro-Iraanse militie Hezbollah. Het plaatselijke ziekenhuis zegt tegen het Duitse persbureau DPA dat er zeven mensen gewond zijn geraakt.
Israël heeft zich niet uitgelaten over de aanval op Syrië. Bekend is dat de Israëlische luchtmacht er geregeld doelen bestookt die een link hebben met aartsvijand Iran.
Jordanië voert nieuwe hulpdropping uit
De luchtmacht van Jordanië heeft boven de Gazastrook nieuwe droppings met hulpgoederen uitgevoerd. Drie vliegtuigen wierpen pakketten met levensmiddelen af boven verschillende plekken in Noord-Gaza.
Jordanië dropt geregeld hulpgoederen in Gaza, in overleg met de Israëlische autoriteiten. Israël zegt dat het dit keer ging om 48 pakketten die op vier plekken werden gedropt.
Hulp verspreiden over land is moeilijk vanwege de grootschalige verwoesting door Israëlische bombardementen en aanhoudende gevechten tussen militante Palestijnen en het Israëlische leger. Hoe gevaarlijk het uitdelen van voedsel is, bleek gisteren nog eens. Tientallen mensen in Noord-Gaza kwamen daarbij om het leven.
UNRWA krijgt nu 50 miljoen euro van EU, 32 miljoen komt later
VN-hulporganisatie voor de Palestijnen UNRWA krijgt volgende week 50 miljoen euro overgemaakt uit Brussel, heeft de Europese Commissie bekendgemaakt. De Commissie zou eigenlijk een al gereserveerd bedrag van 82 miljoen euro in een keer doneren, maar laat 32 miljoen voorlopig op de plank liggen.
Dat heeft alles te maken met de ophef die is ontstaan nadat Israël UNRWA-medewerkers ervan beschuldigde direct betrokken te zijn geweest bij de Hamas-aanval op het land op 7 oktober. De interne toezichthouder van de Verenigde Naties doet onderzoek naar de beschuldigingen, maar voor verschillende landen, waaronder Nederland, waren de aantijgingen al genoeg reden om hun steun aan UNRWA voorlopig helemaal in te trekken.
De Europese Commissie zegt dat er duidelijke afspraken met UNRWA zijn gemaakt, zoals een eigen EU-onderzoek, waardoor het grootste deel van het hulpgeld toch kan worden overgeboekt.
Verder heeft Brussel besloten om nog eens 68 miljoen euro te geven aan andere hulporganisaties die Palestijnen in de regio helpen, waaronder het Rode Kruis en de Rode Halve Maan. Ook gaat de Commissie zelf voor 125 miljoen euro aan hulpgoederen inkopen voor Palestijnen.
De UNRWA is onmisbaar voor de miljoenen Palestijnse vluchtelingen, zo ook in Libanon:
Familieleden gegijzelden eisen actie
Familieleden van mensen die door Hamas al maanden worden gegijzeld, protesteren vanochtend bij de Amerikaanse ambassade in Tel Aviv. Ze willen dat president Biden ingrijpt. De demonstranten blokkeren de weg langs de ambassade en zwaaien met Amerikaanse vlaggen.
Ook elders in Israël vragen naasten van gegijzelden aandacht voor hun lot. Ze lopen sinds een paar dagen een mars naar Jeruzalem vanuit de kibboets Re'im, waar op 7 oktober honderden bezoekers van het Supernova-festival door Hamas-strijders werden vermoord en tientallen mensen werden gegijzeld. Hamas houdt naar schatting in totaal nog ruim honderd gijzelaars vast.
Vandaag begonnen ze in Beit Shemesh, op zo'n 30 kilometer van de hoofdstad. Ook voormalig Defensieminister Gantz, lid van het oorlogskabinet van premier Netanyahu, liet zich zien bij het protest.
VS: zes Houthi-raketten aangevallen en drone uitgeschakeld
Het Pentagon zegt dat Amerikaanse troepen gisteren aanvallen hebben uitgevoerd op zes antischeepsraketten van de Houthi's. Ook is een onbemande drone boven de zuidelijke Rode Zee neergehaald.
"De raketten en de drone vormden een onmiddellijke bedreiging voor koopvaardijschepen en schepen van de Amerikaanse marine in de regio", aldus de Amerikaanse defensie.
Vanuit Jemen schieten de Houthi's geregeld op schepen in de Rode Zee die volgens hen een verband hebben met Israël, het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten. De Houthi's zeggen ermee door te gaan tot "de belegering van de bevolking van Gaza" gestaakt wordt.
VN wil onafhankelijk onderzoek naar bloedbad
Verschillende landen veroordelen het bloedbad van gisteren in Gaza. Daar kwamen bij het uitdelen van voedsel tientallen en mogelijk meer dan honderd Palestijnen om het leven. Secretaris-generaal Guterres van de Verenigde Naties wil een onafhankelijk onderzoek.
De VS noemt de gebeurtenissen "tragisch en alarmerend", Canada spreekt van een nachtmerrie en Frankrijk zegt dat het schieten op burgers die voedsel willen bemachtigen niet te rechtvaardigen is. Egypte spreekt van een "onmenselijke Israëlische aanval" en Turkije van een misdaad tegen de menselijkheid.
EU-buitenlandchef Borrell verwijst naar het internationaal humanitair recht (IHL):
Wat er precies is gebeurd, is nog steeds onduidelijk. Hamas zegt dat het Israëlische leger opzettelijk mensen doodschoot en dat er 112 dodelijke slachtoffers en meer dan 280 gewonden zijn. Volgens Israël zijn veel mensen bij plunderingen vertrapt of overreden door vrachtwagens van het hulpkonvooi. Er zou alleen gericht zijn geschoten op Palestijnen "die een bedreiging vormden voor Israëlische militairen."
Pentagon corrigeert minister Austin
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft de uitspraak van zijn eigen minister Austin over het dodental in Gaza gecorrigeerd. Austin zei gistermiddag tijdens een hoorzitting in het Huis van Afgevaardigden dat er meer dan 25.000 vrouwen en kinderen in Gaza zijn gedood door Israël deze oorlog.
's Avonds verduidelijkte een Pentagon-woordvoerder dat het door Austin genoemde cijfer van het door Hamas geleide ministerie van Gezondheidszorg in Gaza kwam en dat dit cijfer het totale dodental behelst, niet alleen het aantal omgekomen vrouwen en kinderen. "We kunnen deze cijfers over dodentallen niet checken", zei de woordvoerder.
Gisteren meldde het Gezondheidsministerie in Gaza dat het totale dodental is opgelopen tot boven de 30.000.
Austin zei tijdens de hoorzitting ook dat hij verwacht dat bondgenoten die wapens en munitie van de VS ontvangen "daar verantwoordelijk mee omgaan". De VS is de belangrijkste bondgenoot van Israël en de grootste wapenleverancier van het land.
Welkom!
Welkom in het liveblog van vrijdag 1 maart over de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.