Amerikanen in VN-Veiligheidsraad: 'We moeten nu niet wegkijken'
De Verenigde Staten veroordelen de erkenning door Rusland van de afvallige pro-Russische republieken in Oost-Oekraïne en het sturen van Russische troepen, maar zijn nog terughoudend met het opleggen van sancties. President Biden heeft na de toespraak van president Poetin een decreet getekend dat Amerikaanse bedrijven verbiedt zaken te doen met Donetsk en Loegansk.
Biden zelf heeft nog niets gezegd, mensen om hem heen wel. "In deze speech heeft Poetin voor de Russen een oorlog gerechtvaardigd", zei een naaste adviseur. Hij sprak van een regelrechte aanval op de onafhankelijkheid en soevereiniteit van Oekraïne.
De VS wil vandaag met meer sancties komen, maar het is nog niet het zware sanctiepakket waarmee Biden eerder dreigde. Dat blijft vermoedelijk op de plank om Rusland ervan te weerhouden verder Oekraïne in te trekken.
Dat neemt niet weg dat de VS de erkenning van de republieken en het zenden van militairen sterk afkeurt. Poetin zegt dat de Russische militairen die naar Donetsk en Loegansk gaan, onderdeel uitmaken van een 'vredesmissie' die de Russische bevolking daar moet beschermen tegen Oekraïense agressie. De Russische ambassadeur riep gisteravond in de VN-Veiligheidsraad westerse landen op de situatie niet erger te maken.
"Nonsens", zei de Amerikaanse ambassadeur in de VN-Veiligheidsraad. "We weten waarom ze er echt zijn. We moeten nu niet wegkijken. De geschiedenis leert ons dat wegkijken bij vijandige daden een hoge prijs vergt."
Gaat Rusland verder?
De vraag is of Rusland verder wil gaan. Poetin speculeerde er in zijn toespraak op dat hij verder wil gaan dan alleen het erkennen van Donetsk en Loegansk. Hij noemde Oekraïne een moderne constructie die historisch gezien onlosmakelijk met Rusland verbonden is. Het land zou geen eigen cultuur hebben en corrupt en een westerse marionet zijn en een bedreiging voor Rusland.
Ook zijn minister van Buitenlandse Zaken Lavrov trok vandaag de soevereiniteit van Oekraïne in twijfel. In 2014 vluchtte de pro-Russische president Janoekovitsj na een gewelddadige opstand naar Rusland. "Ik denk dat niemand kan zeggen dat het Oekraïense regime na de staatsgreep van 2014 nog alle mensen vertegenwoordigt die op het grondgebied wonen", zei hij vandaag.
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat vandaag eerst de verdragen met Donetsk en Loegansk worden geratificeerd en dat daarna aan de orde is wat volgens de Russen de precieze grenzen van deze republieken zijn.
Volgens het Russische persbureau Ria Novosti staat in de grondwet van de Volksrepubliek Loegansk dat de grenzen van de republiek samenvallen met die van de regio Loegansk, die nog grotendeels nog in Oekraïense handen is. Ook in het grootste deel van de regio Donetsk is Oekraïne nog de baas.
Persbureau Interfax heeft de afspraken gepubliceerd die tussen Rusland en de zelfstandig verklaarde republieken zijn gemaakt. Daarin staat dat de ondertekenaars elkaars grondgebied zullen verdedigen en er militairen mogen stationeren. Er wordt gesproken over gezamenlijke grensbewaking van de soevereine staten. De overeenkomst geldt voor tien jaar met automatische verlenging.
''Wij zijn niet bang
De Oekraïense president Zelensky dringt er bij bevriende landen op aan niet langer te wachten met het opleggen van sancties aan Rusland. Dat zou verdere escalatie kunnen voorkomen. Het niet in gebruik nemen van de gasverbinding Nord Stream 2, tussen Rusland en Duitsland, hoort daar volgens hem bij. Ook overweegt hij de diplomatiek betrekkingen met Moskou te verbreken.
Vannacht sprak Zelensky zijn volk toe. "Wij zijn niet bang", zei hij en "we geven niets weg aan niemand". Hij zei dat zijn land op een vreedzame oplossing uit is en nu duidelijke en effectieve steunbetuigingen nodig heeft van zijn partners. "Het is heel belangrijk dat we nu gaan zien wie echt een vriend en partner van ons is en wie bereid zijn om Rusland met meer dan alleen woorden bang te maken."
Volgens premier Rutte is er door de Russische erkenning van de afvallige pro-Russische republieken in Oost-Oekraïne sprake van een escalatie. Hij noemt de situatie zeer ernstig en zegt dat de Russische actie niet onbeantwoord kan blijven.
In Duitsland en Frankrijk heerst teleurstelling omdat de regeringsleiders van beide landen intensief met Poetin hebben overlegd om het binnentrekken van Russische troepen te voorkomen. Bondskanselier Scholz en president Macron gingen hoogstpersoonlijk naar Moskou voor overleg met Poetin en dachten daar ook iets bereikt te hebben.
De Britse premier Johnson gaat ervan uit dat Poetin uit is op een 'volledige invasie' van Oekraïne, meldt omroep BBC. Volgens Johnson zal Poetin erachter komen dat hij "zich ernstig heeft misrekend".
