Coronatests in Beiroet opgeschort • Nederlands reddingsteam begonnen

Centrale bank van Libanon dringt aan op renteloze leningen

Banken moeten getroffen Libanezen en bedrijven tijdelijk leningen verstrekken zonder rente. Dat heeft de Centrale Bank van Libanon gezegd. Daarbij moet de kredietwaardigheid van klanten volgens de centrale bankenautoriteit tijdelijk niet worden meegewogen. Bovendien moeten zij de kans krijgen de lening over een periode van vijf jaar af te betalen.

Het land kampte voor de ramp van dinsdag al met een financiële crisis. De vrees is dat de explosie de situatie zal verergeren. De schade wordt op miljarden geschat, zo werd gisteren al duidelijk.

Libanezen ruimen puin en helpen elkaar: 'De overheid doet dit niet'

Buitenlandse Zaken doneert 1 miljoen aan Libanese Rode Kruis

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken doneert 1 miljoen euro aan het Rode Kruis in Libanon. Het geld is bedoeld voor hulpverlening in de nasleep van de ramp en zal worden besteed aan ambulances, noodopvang, bloedbanken en voedsel en water.

De Libanese hulporganisatie zegt ongeveer 16 miljoen euro nodig te hebben. Door de explosie raakten twee ziekenhuizen en twee bloedbanken in Beiroet beschadigd. Ook andere landen hebben noodhulp toegezegd in de vorm van een financiële bijdrage, waaronder Denemarken en het Verenigd Koninkrijk.

Nederlands reddingsteam begonnen

Het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR is begonnen aan zijn eerste dag reddingswerk in Beiroet. Vandaag zoeken de reddingswerkers naar overlevenden in het puin. "Het is een enorme chaos hier", zegt NOS-redacteur Hoessein Sabir, die bij de groep in Beiroet is.

USAR moest een aantal uren wachten op toestemming van de Libanese autoriteiten om het reddingswerk te beginnen. "De coördinatie gaat hier niet zo soepel", vertelde Sabir aan het begin van de middag. "We horen al sinds 11.00 uur elke keer 'over een uur, over een uur'."

'Libanonveteranen kijken of ze kunnen helpen'

Libanonveteranen komen morgen in Doorn bij elkaar om te kijken of ze hulp kunnen bieden aan de slachtoffers in Beiroet, schrijft het ANP. De bijeenkomst is georganiseerd door de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO) en de stichting Weerzien met Libanon.

De organisaties kregen veel telefoontjes van Libanonveteranen die zich nog steeds verbonden voelen met hun voormalige uitzendgebied. Tijdens de bijeenkomst in Doorn worden onder meer de mogelijkheden besproken om "de geplaagde bevolking van Libanon te ondersteunen".

Voorlopig geen coronatesten meer in Beiroet

Ziekenhuizen in Beiroet gaan voorlopig geen mensen meer testen op corona. "De meeste ziekenhuizen zijn druk met het grote aantal gewonden door de ramp", zegt het hoofd van de koepelvereniging voor privéklinieken. "De zorg voor de gewonden heeft op dit moment absolute prioriteit."

Libanon was voor de ramp net weer begonnen aan een lockdown, omdat het aantal besmettingen omhoog ging. Nog altijd zijn dat er relatief weinig; Libanon heeft een groot tekort aan testmogelijkheden waardoor de statistieken waarschijnlijk geen representatief beeld geven.

Het ministerie van Volksgezondheid meldde vandaag 355 nieuwe gevallen in de afgelopen 48 uur.

Macron wil Libanon onder voorwaarden helpen

Frankrijk wil Libanon helpen, maar stelt wel voorwaarden. Dat heeft president Macron gezegd bij zijn bezoek aan de Libanese president Aoun. "Los van de explosie weten we dat de crisis hier een groot probleem is", zei Macron. "Dus dit bezoek is voor mij ook een gelegenheid voor een stevige dialoog met de politieke leiders en Libanese instituties."

Macron bezocht ook het rampgebied en betuigde zijn steun aan de slachtoffers. "Ik ben vooral gekomen als blijk van vriendschap en broederlijke solidariteit voor het Libanese volk. Het is mijn plicht om hier te zijn om die vriendschap te tonen." Libanon en Frankrijk hebben historische banden. Voordat Libanon in de jaren 40 onafhankelijk werd, viel het deels onder Frans bewind.

De aanwezigheid van Macron werd door een grote groep Libanezen gewaardeerd. Bij zijn bezoek aan het getroffen gebied moest hij zich een weg banen door een grote groep omstanders, die de Franse president om hulp vroegen. "Help ons, alsjeblieft! Help ons, ik smeek u. Doe er iets aan", riep een van hen.

Macron beloofde deze groep dat hij in september zal terugkomen. "Ik stel vanmiddag een nieuw politiek pact voor", zei hij. "Als de leiders dat niet kunnen waarmaken, neem ik mijn politieke verantwoordelijkheid."

Duitse ambassademedewerker overleden

Bij de explosie is een medewerker van de Duitse ambassade om het leven gekomen. Dat bevestigt de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas op Twitter.

"Onze grootste angst is waarheid geworden. Een lid van onze ambassade in Beiroet is in haar appartement omgekomen als gevolg van de explosie", schrijft Maas. "Alle medewerkers van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn diep bedroefd door het verlies van hun collega."

Maas betuigt zijn condoleances aan de familieleden en medewerkers van de ambassade in Beiroet. "Mijn dank gaat uit naar al diegenen die, net als onze overleden collega, elke dag over de hele wereld grote risico's nemen in dienst van ons land."

Onder de vele gewonden zijn ook zes Nederlanders, die verbonden zijn aan de Nederlandse ambassade in Beiroet. Een van hen, de partner van een ambassadeur, ligt zwaargewond in het ziekenhuis. De verwondingen van de andere vijf, onder wie medewerkers van de ambassade, zijn minder ernstig.

Reddingsteam verwacht ieder moment een go

Het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR wacht sinds 11.00 uur op toestemming van de Libanese autoriteiten om aan het reddingswerk te beginnen. "Het team wil heel graag beginnen, maar de coördinatie gaat hier niet zo soepel", vertelt NOS-redacteur Hoessein Sabir, die bij de groep in Beiroet is. "We verwachten eigenlijk elk moment een go te krijgen, omdat we al uren horen 'over een uur, over een uur'."

Er zijn nog veel mensen vermist, dus de groep gaat vandaag vooral op zoek naar overlevenden in het puin. Het team heeft onder meer honden, betonzagen, microfoons, camera's, water en voedsel mee.

Druzen-leider pleit voor internationaal onderzoek

De Libanese Druzen-leider Walid Jumblatt wil dat er een internationaal onderzoek komt naar de havenexplosie. De leider van de Progressieve Socialistische Partij (PSP) heeft geen vertrouwen in de regering, die heeft beloofd de schuldigen achter de tralies te krijgen. "Wij vertrouwen deze heersende bende niet", zei hij volgens persbureau Reuters. Hij roept daarom op tot "een regering van neutraliteit".

Jumblatt, bekend als militieleider in de burgeroorlog, is Libanees oppositieleider. De Druzen vormen een minderheid in Libanon, maar de PSP heeft veel invloed. Toch is de partij niet vertegenwoordigd in de regering-Diab, die sinds januari in het zadel zit en wordt gesteund door Iran en de Hezbollah-beweging.

79-jarige vrouw speelt Auld Lang Syne tussen het puin

"Tussen alle wanhoop, een symbool van hoop en vrede", zo noemt May-Lee Melki de video die ze deelde op sociale media. Op de beelden is te zien hoe haar oma tussen al het puin rustig pianospeelt. De video is inmiddels duizenden keren gedeeld.

De 79-jarige May Abboud Melki en haar man wonen anderhalve kilometer van de rampplek. Ze waren niet thuis toen de explosie plaatsvond. Zelf zijn ze ongeschonden, maar van hun huis is weinig meer over. "Ruim zestig jaar hebben ze daar gewoond", vertelt kleindochter May-Lee aan CNN. "Dit huis heeft zelfs de burgeroorlog overleefd. Ze hebben het keer op keer opnieuw opgebouwd." Maar zo veel schade als nu heeft het echtpaar nog niet eerder meegemaakt.

Bijzonder genoeg bleek Mays dierbare piano, die ze op haar bruiloft van haar vader had gekregen, ongeschonden. Terwijl om haar heen mensen druk waren met opruimen, sloeg ze de eerste tonen van het bekende Auld Lang Syne aan.

Dat zag er zo uit:

'Vier dagen de tijd om verantwoordelijken te vinden'

De regering van Libanon wil snel duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor de verwoestende explosie in Beiroet. Een speciale commissie krijgt vier dagen de tijd om daar onderzoek naar te doen, zei de Libanese minister van Buitenlandse Zaken Charbel Wehbe op de Franse radio.

"Dit is serieus en we nemen het heel serieus", zei hij. "Degene die verantwoordelijk is voor deze vreselijke nalatigheid zal worden gestraft door de rechter."

Premier Hassan Diab en president Michel Aoun hebben beloofd de schuldigen achter de tralies te krijgen, maar veel Libanezen hebben daar weinig vertrouwen in. Eerder zei correspondent Daisy Mohr al dat meestal lager geplaatste mensen de schuld in de schoenen geschoven krijgen.

EU trekt 33 miljoen euro uit voor noodhulp aan Libanon

De Europese Commissie heeft 33 miljoen euro vrijgemaakt voor medische uitrusting en het herstel van infrastructuur in Libanon. Het gaat om een eerste bedrag, liet commissievoorzitter Ursula von der Leyen weten na een telefoongesprek met de Libanese premier Hassan Diab.

"De Europese Commissie heeft ook gekeken naar hoe we de handelsrelatie een impuls kunnen geven in deze uitdagende tijd, door bijvoorbeeld het land voordelen te bieden", zei Von der Leyen volgens persbureau Reuters in een verklaring.

De twee bespraken onder meer hoe de EU hulp kan bieden bij de wederopbouw van Beiroet en de rest van het land. Zo stelde Von der Leyen onder meer voor om met Europese expertise en apparatuur de schade in kaart te brengen. Ook bood ze het Libanese volk haar condoleances aan.

Vier dagen oude baby zwaargewond na explosie

Een baby van vier dagen oud vecht voor haar leven in een van de zes nog operationele ziekenhuizen in Beiroet. Sophie Ajouri raakte zwaargewond bij de explosie. Ze kreeg bloedingen in haar hersenen en liep verwondingen op over haar lichaam.

Sophie kreeg borstvoeding toen de explosie alle ramen liet springen. "Alles in huis explodeerde, overal was bloed", zegt haar moeder tegen persbureau AP. "Ik probeerde haar te beschermen, maar dat lukte niet."

Baby Sophie is een van de duizenden gewonden die vielen bij de explosie:

'De hulp komt op gang'

Correspondent Daisy Mohr ziet dat de hulpverlening op gang begint te komen. "Gisteravond laat zag ik een veldhospitaal staan."

Britse royals betuigen steun aan Libanon

Prins Charles en zijn echtgenote Camilla hebben op Twitter hun steun betuigd aan aan de Libanese president Michel Aoun.

"Mijn vrouw en ik wilden u laten weten hoe erg we het vinden voor het Libanese volk nadat de verschrikkelijke explosie in Beiroet zo veel doden en ondenkbare verwoesting heeft veroorzaakt", schrijft Charles. "Onze harten gaan uit naar iedereen die geliefden heeft verloren en iedereen die zo zwaar gewond is geraakt."

'Ik krijg kippenvel en tranen, mijn hart doet pijn'

Een Libanees gezin in Nederland heeft gisteren de hele dag naar de televisie gekeken, naar beelden van de ramp. Ze zaten de hele dag in spanning, omdat ze maar geen contact kregen met de zus van Zelna, de tante van Aya, in Libanon. Maar vannacht is dat toch gelukt.

Nederlands reddingsteam bijgepraat door lokale autoriteiten

De 64 leden van het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR hebben in een hotel in Beiroet een paar uurtjes geslapen. Tijdens hun reis daarnaartoe hebben ze al een glimp opgevangen van de ravage. "In een aantal straten zag je dat er heel veel ruiten waren gesprongen", zei Jop Heinen, een van de reddingswerkers in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar we zitten nu nog ongeveer vijf kilometer van het getroffen gebied en hopen snel aan de slag te kunnen."

Deze ochtend worden de teams bijgepraat door de lokale autoriteiten. "Dan kijken we samen welk team waar zijn inzet gaat plegen", zegt Heinen. "Er zijn vannacht ook Franse en Russische teams aangekomen. We zijn allemaal op dezelfde manier getraind, dus samen met de lokale autoriteiten kijken we waar de hulp het hardst nodig is."

Het team bestaat uit vrijwilligers die normaal gesproken bij de brandweer, politie of in de zorg werken. Het team wordt daarbij geholpen door acht speurhonden. "Maar we hebben ook nog andere specialisten, zoals bouwkundigen, die ook meegaan naar zo'n locatie. Samen maakt dat een complete reddingsgroep."

Ramp grote klap voor handel in de regio

De ramp in de haven van Beiroet is een klap voor de handel in Libanon, zegt havenexpert Daan Bos in het NOS Radio 1 Journaal. "Libanon is afhankelijk van handel, daar verdient het land een groot deel van zijn geld mee. Twee derde van alle goederen komen via Beiroet het land binnen. Op dit moment is een groot deel van die handel niet mogelijk."

Maar ook de handel in de regio komt in gevaar, zegt Bos. "Een deel van de goederen die binnenkomen in Beiroet is voor binnenlands gebruik, maar een groot deel is voor de handel met het buitenland. In de regio heeft de haven een hub-functie, dat betekent dat Beiroet ook bijvoorbeeld havens in Syrië bevoorraadt."

Naast Beiroet heeft ook Tripoli, een andere belangrijke stad in Libanon, een haven, maar volgens Bos is die te klein om de goederenstroom op te vangen. "Dat is een relatief klein haventje dat nog in opbouw is. Als first response, voor bijvoorbeeld hulpgoederen, zou dat een optie zijn. Maar om de handel weer op niveau te krijgen, heeft de haven van Tripoli te weinig capaciteit."

Volgens Bos kan het nog jaren duren voordat de haven in Beiroet weer is opgebouwd. "Normaliter is dat een proces van jaren. Denk aan een periode van een, twee jaar voordat die weer een beetje operationeel is."

'Mensen in Libanon zijn woedend'

In Beiroet wordt de schade van de explosie in de haven steeds duidelijker. Volgens de gouverneur heeft meer dan de helft van de stad schade opgelopen. Voor de komende twee weken is de noodtoestand afgekondigd. Inmiddels heeft de Libanese regering een onbekend aantal havenfunctionarissen onder huisarrest geplaatst.

Er heerst veel ongeloof en mensen willen weten hoe dit heeft kunnen gebeuren. "De mensen die ik spreek zijn woedend", zegt correspondent Daisy Mohr. "Na alles wat ze hier al hebben meegemaakt en doorstaan, economisch zo veel opstakels en zo veel hobbels. En dat ook nog dit. Mensen weten gewoon niet hoe ze hun woede moeten uiten."

Het wordt steeds duidelijker dat er sprake is van nalatigheid, maar of iemand daar de schuld van krijgt? "Zoals het hier wel vaker gaat wordt er op dit moment vooral naar elkaar gewezen", zegt Mohr. "De vraag is of er uiteindelijk een hooggeplaatst iemand verantwoordelijk wordt gehouden, want de ervaring hier leert dat meestal een paar lager geplaatste mensen de schuld in de schoenen geschoven wordt."

Brede internationale steun, Macron op bezoek

Naast Nederland leveren veel landen de komende tijd hulp aan het zwaargetroffen Beiroet. Frankrijk heeft twee vliegtuigen met hulpverleners, reddingswerkers en hulpgoederen gestuurd. President Macron brengt vandaag een bezoek aan de hoofdstad van Libanon. De twee landen hebben al tientallen jaren warme banden.

Ook Cyprus, waar de explosie zelfs gevoeld werd, stuurt hulpverleners en speurhonden, net als Tsjechië, Duitsland, Griekenland en Polen. De Britten hebben 5,5 miljoen euro aan humanitaire steun toegezegd, vanuit de Australische overheid komt er 1,2 miljoen euro.

Rusland heeft een mobiel hospitaal ingevlogen, net als 50 reddingswerkers en medisch personeel. Vandaag komen er nog een paar Russische vluchten binnen in Beiroet met onderdelen voor een coronatestlab, beschermende uitrusting en andere goederen. De Amerikaanse minister Pompeo van Buitenlandse Zaken heeft de Libanese premier Diab nogmaals steun toegezegd, maar welke hulp er concreet naar Beiroet gaat, is nog niet duidelijk.

Verder kan Libanon van omliggende landen hulp verwachten. Irak stuurt een medisch team en zes vrachtwagens met medische spullen. Egypte en Jordanië steunen de hulpactie met veldhospitalen. Tunesië stuurt medische teams en heeft aangeboden honderd patiënten in eigen land te laten verplegen om het Libanese zorgsysteem te ontlasten.

Ook Israël zegt ondanks de animositeit tussen de twee landen klaar te staan om hulp te bieden. "We maken een onderscheid tussen het regime en de bevolking", zegt premier Netanyahu.

Nederlands team aangekomen in Beiroet

Het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR is geland in Libanon. Rond 01.15 uur Nederlandse tijd zette het team voet aan de grond in hoofdstad Beiroet. USAR gaat hulp bieden, na de verwoestende explosie van dinsdag in de haven van Beiroet. Er vielen zeker 135 doden en 5000 gewonden, maar er worden nog veel mensen vermist.

Er zal worden gezocht naar overlevenden onder het puin, voor wie de tijd dringt. Het team wordt daarbij geholpen door acht speurhonden. Het team bestaat uit 64 vrijwilligers die normaal gesproken werkzaam zijn bij de brandweer, politie of in de zorg. Eerst wordt het gebied verkend, daarna zal contact worden gezocht met Franse reddingswerkers en Libanese autoriteiten.

Ook is een transporttoestel vanuit Eindhoven naar Libanon gevlogen, met aan boord onder meer betonzagen, microfoons, camera's en water en voedsel.

Twee vliegtuigen vertrokken gisteravond vanaf de militaire vliegbasis in Eindhoven:

Kaag kritisch over Libanese politiek

De Libanese regering moet zich anders opstellen tegenover hulp van buitenaf, vindt minister Sigrid Kaag. In Nieuwsuur zei ze dat het land de laatste jaren in een politiek isolement is geraakt. "Door binnenlandse druk kon of wilde het niet meegaan met de voorwaarden die landen stelden."

De halsstarrige houding van Libanon is volgens Kaag onder meer te verklaren doordat aanhangers van Hezbollah een grote invloed uitoefenen op de Libanese regering. Dat maakt afspraken maken moeilijk, want veel landen hebben Hezbollah als terroristische organisatie bestempeld.

"Daarom moet er nu een kentering in de houding van de regering komen", vindt Kaag. Hezbollah zal niet zomaar verdwijnen, maar de protesten van de afgelopen tijd zijn volgens haar hoopgevend. "Zij vragen een totale verandering in het land. Of dat gaat lukken is de vraag, maar als Nederland hechten wij eraan dat het geld daar komt waar het nodig is."

Kaag kent Libanon goed, ze woonde en werkte er jarenlang. "Wat nu het zwaarst weegt, is het behoud van Libanon, met een rol van het land in de regio. Het is een geweldig land met kunst en cultuur, maar het is ook een speelbal. Daar moet het zich niet voor lenen."

Kijk hier een deel van het interview terug:

Een rouwende stad probeert te bevatten wat er is gebeurd

De ravage in Beiroet is groot, zoveel werd gisteren duidelijk. Een dag na de explosie probeerden de Libanezen de draad enigszins weer op te pakken.

Een samenvatting van wat er gisteren gebeurde in Beiroet:

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog over de explosie die delen van Beiroet eergisteren in as legde. De updates van gisteren zijn hier terug te lezen.