Dit zijn de weken van de kleurenpracht in Washington D.C. In mijn wijk staat voor elk huis een sakura, een Japanse kersenbloesemboom. Het is een traditie die ze hier koesteren. Als de boom voor je huis sterft, dan ben je verplicht een nieuwe te planten. Elke straat heeft zo zijn eigen kersenbloesemsoort in verschillende tinten wit en roze. Onze straat komt altijd als laatste tot bloei met een felroze bloesem. Het heeft een magisch effect. Als je door de buurt rijdt, heb je het gevoel alsof je in een tunnel van kleur bent beland.
De kersenbloesems zijn uitgegroeid tot een landelijke attractie waar jaarlijks honderdduizenden toeristen uit het hele land op afkomen. Een van de populairste plekken is de wijk Kenwood, die pal naast mijn wijk ligt. De straten zijn normaal gesproken vol met flanerende dagjesmensen en gezinnen die zich met hun picknickmanden genesteld hebben tussen de kersenbloesembomen. Maar de coronacrisis heeft alles veranderd. Buurtbewoners van Kenwood hebben bezoekers op het hart gedrukt om weg te blijven. Social distancing is nu de norm.
Straten die normaal zo vol zijn in de lente, zijn nagenoeg leeg:
Het gaat niet altijd goed. Een andere populaire plek is het lange wandelpad met kersenbloesembomen vlak bij The National Mall, de kilometerslange strook waaromheen alle grote musea, het Witte Huis en het Capitool zijn gevestigd.
Washingtonians leken even genoeg te hebben gehad van hun vrijwillige opsluiting in hun huizen en trokken op een zonnige zondag er massaal op uit om de kersenbloesems te bewonderen. De politie greep in en stuurde iedereen naar huis. Het wandelpad is nu afgezet met politielinten en de National Guard is ingezet om ongehoorzame burgers weg te jagen. Het is een surreëel beeld: zwaarbewapende soldaten die kersenbloesems bewaken in de hoofdstad van Amerika.
De bloei van de kersenbloesem luidt doorgaans de lente in, wanneer de inwoners de koude wintermaanden van zich afschudden en weer de straat opgaan om de vele parken te bezoeken. Maar Washington is een spookstad geworden. The Mall, de grote monumenten, de Smithsonian musea, het Witte Huis, Capitol Hill: het zijn normaal de drukste plekken in de stad. Nu zijn ze grotendeels verlaten.
In het District of Columbia (700.000 inwoners) zijn tot nu toe 47 inwoners overleden aan covid-19. Het komt niet in de buurt van de verschrikkelijke taferelen in New York, waar ziekenhuizen overbelast zijn en de lichamen van overleden coronapatiënten opgestapeld worden in koelwagens.
Toch hoef je niet ver te zoeken naar de kleine en grote drama's in de hoofdstad. Drie weken geleden gelastte de burgemeester van Washington alle restaurants en cafés hun deuren te sluiten. Van de een op de andere dag stonden duizenden horecawerkers op straat, zonder enig sociaal vangnet. Ze zijn nu voor hun eten afhankelijk van liefdadigheid.
Kolossale ontslaggolf
Dit was het begin van een kolossale ontslaggolf. In de afgelopen drie weken verloren bijna 17 miljoen Amerikanen hun baan, het dubbele van de hele Nederlandse beroepsbevolking. Dat zijn cijfers die ze hier nog nooit meegemaakt hebben.
Washington heeft ook een groot daklozenprobleem. Een op de honderd inwoners leeft op straat. Verschillende daklozen die ik sprak, vertelden hoe ze als melaatse worden behandeld in deze coronapandemie. Buurtbewoners die normaal stilstaan voor een praatje of om wat geld te geven, lopen nu met een grote boog om hen heen. Het wordt steeds moeilijker om aan geld of voedsel te komen. Veel daklozen zijn de opvangcentra ontvlucht en slapen nu in tentjes op straat, omdat ze bang zijn dat ze het coronavirus oplopen.
Dit land telt tientallen miljoenen inwoners die geen zorgverzekering hebben of betaald ziekteverlof. Deze crisis raakt vooral de arme onderklasse, en dan vooral de zwarte onderklasse. Wat doe je als je ziek bent, terwijl je eigenlijk moet doorwerken, want anders heb je helemaal geen inkomen? Ga je dan naar je werk of blijf je thuis? Voor de allerarmsten is dat geen keuze. Zij blijven zo lang mogelijk werken, ook al verspreiden ze daarmee het coronavirus nog sneller.
Hulppakket van 2000 miljard
De federale overheid heeft een hulppakket van ruim 2000 miljard dollar ingesteld. Grote bedrijven, kleine bedrijven, staten, steden, ziekenhuizen, individuele burgers: allemaal kunnen ze rekenen op enige vorm van financiële steun. Maar in het land van een kleine overheid is het systeem niet berekend op miljoenen die tegelijkertijd om hulp schreeuwen. Plaatselijke overheden die de werkloosheidsuitkeringen moeten verwerken, zijn overweldigd door de vele aanvragen. Honderden miljarden zijn gereserveerd voor bedrijven in de vorm van leningen en voorschotten, maar ook de betaling hiervan is vastgelopen.
Zo legt de pandemie genadeloos de zwaktes van het Amerikaanse stelsel bloot. Amerikanen tonen na grote natuurrampen zoals orkanen en bosbranden, grote veerkracht en optimisme. De schouders eronder. Hard werken. De brokstukken oprapen. Maar dit is geen orkaan die je huis platlegt, waarna het herstel enkele dagen later alweer kan beginnen. Dit is een crisis die geen vergelijk kent. En niemand weet wanneer die zal eindigen.