Na 25 voorbereidende zittingen begint in de rechtbank bij Schiphol vandaag de inhoudelijke behandeling van het MH17-proces. Tijdens deze nieuwe fase van het proces wordt dieper ingegaan op het bewijs tegen de vier verdachten.
De rechtszaak wordt behandeld zonder dat de verdachten er zelf bij zijn. Zij zitten naar alle waarschijnlijkheid in Rusland en zouden in Nederland meteen worden gearresteerd. Slechts een van hen laat zich in de rechtszaal vertegenwoordigen door advocaten.
De rechtbank heeft drie vragen geformuleerd waar de komende periode een antwoord op moet worden gevonden. De eerste vraag luidt: is vlucht MH17 in 2014 neergeschoten met een Buk-raket? Het Openbaar Ministerie ziet meer dan genoeg bewijs dat het vliegtuig is neergehaald met deze specifieke raket van Russische makelij. De verdediging heeft tevergeefs gepleit voor onderzoek naar een aantal alternatieve scenario's.
De tweede vraag: is er een Buk-raket afgevuurd vanuit rebellengebied in Oost-Oekraïne? Het OM wijst een specifieke akker aan als de plek waar de bewuste raket is afgevuurd, de verdediging heeft daar twijfels over.
Stiekem neergezet
De laatste vraag is of de vier verdachten bij dit alles een rol hebben gespeeld. Het OM denkt dat ze destijds militair actief waren bij de separatisten en ervoor hebben gezorgd dat de Buk-installatie stiekem in het strijdgebied werd neergezet. Maar in afgeluisterde telefoongesprekken die het OM als bewijs gebruikt, werd volgens een van de verdachten bewust onzin verkondigd om de vijand te misleiden.
De verdachten zijn volgens het dossier niet de mannen die op de lanceerknop hebben gedrukt, noch de mannen die opdracht gaven om te schieten op het passagierstoestel. Wie daarvoor verantwoordelijk zijn, is nog altijd onduidelijk.
Vandaag zal de rechtbank vertellen hoe het 65.000 pagina's tellende dossier de komende dagen samengevat gaat worden. Ook wordt teruggeblikt op de schouw van twee weken geleden. De rechters gingen toen zelf bij de wrakstukken van het vliegtuig kijken.
Naar verwachting begint de rechtbank morgen echt met het doornemen van het dossier. Later deze maand mogen ook het Openbaar Ministerie en de verdediging nog stukken onder de aandacht brengen die zij belangrijk vinden.
In september komen nabestaanden van de 298 slachtoffers aan het woord. Ruim 70 mensen hebben aangegeven dat ze het woord willen voeren.
Wanneer het proces tegen de vier verdachten is afgelopen, is nog niet bekend. Voorlopig is tot en met november uitgetrokken om de MH17-zaak te behandelen.
Bekijk hier hoe Nederland rouwde om MH17 en een terugblik op de ramp:
