De rechters in de strafzaak tegen de verdachten in de MH17-zaak bekijken vandaag het wrak van het neergeschoten vliegtuig. De urenlange schouw is op de vliegbasis Gilze-Rijen, waar de reconstructie staat die met de brokstukken van de voorkant van het toestel is gemaakt. Ook liggen daar andere wrakstukken.
Volgens het Openbaar Ministerie wijzen de brokstukken op een inslag van een Russische Buk-raket vanaf een veldje in Oost-Oekraïne. Dat gebied stond destijds onder controle van rebellen die met steun van Rusland streden voor onafhankelijkheid.
Zo ziet de reconstructie eruit:
De advocaten van een van de verdachten hebben in de zittingen die tot nu toe zijn geweest, benadrukt dat er ook naar andere theorieën moet worden gekeken. Ze houden het voor mogelijk dat de MH17 door een ander vliegtuig uit de lucht is geschoten. Ook is geopperd dat de Buk van een heel andere plek is afgevuurd. Dat zou een plek kunnen zijn waar de Oekraïense regeringstroepen het destijds voor het zeggen hadden.
Beter inschatten
De rechters vormen zich nu zelf een beeld van de inslagen. Ze bekijken de wrakstukken onder meer met een hoogwerker. Volgens verslaggever Mattijs van de Wiel denken ze de verklaringen van deskundigen en getuigen beter op waarde te kunnen schatten als ze de wrakstukken zelf hebben gezien. De livestream van de rechtbank kan je hier bekijken.
Bij de schouw kunnen, mede door de coronamaatregelen, maar een beperkt aantal mensen aanwezig zijn. Behalve de rechters en vertegenwoordigers van het OM zijn twee advocaten van de Russische verdachte Oleg Poelatov en twee advocaten van de nabestaanden erbij.
Verdachten niet aanwezig
In totaal zijn er vier verdachten in de strafzaak, drie Russen en een Oekraïner. Poelatov is de enige die zich door advocaten laat bijstaan. Hij was destijds plaatsvervangend commandant van een spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen, die met steun van de Russen voor onafhankelijkheid streden.
Geen van de verdachten is aanwezig bij het proces dat wordt gevoerd voor de rechtbank van Den Haag. De rechtszaak begon al in maart vorig jaar, maar tot nu toe ging het vooral over procedures. De inhoudelijke behandeling moet over twee weken beginnen.
Het toestel van Malaysia Airlines was op 17 juli 2014 onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur, toen het neerstortte boven het oosten van Oekraïne. Daar werd toen gevochten tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten. Bij de ramp kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
De MH17-tapes
In april publiceerde Nieuwsuur een verhaal over duizenden afgeluisterde telefoongesprekken van een van de verdachten: Sergej Doebinski. Het gaat om tapes die de geheime dienst van Oekraïne had op twee nummers van hem.
Met die tapes maakte NOS op 3 dit interactieve verhaal. Je kunt horen welke rol alle vier de verdachten uit de zaak hadden in de uren rond de ramp:
