'Alsof er een atoombom is afgegaan': reddingsactie op gang op Mayotte

Frankrijk stuurt noodhulp en honderden reddingswerkers naar het overzeese departement Mayotte dat zaterdag werd geraakt door orkaan Chido. De eerste hulpverleners zijn al gearriveerd vanaf het Franse eiland Réunion, ook vanaf het Europese vasteland wordt verdere steun geregeld.

Vanaf Réunion, op 1500 kilometer afstand in de Indische Oceaan, zijn al vliegtuigen met hulpgoederen en reddingswerkers gearriveerd. Omdat de verkeerstoren van het vliegveld van Mayotte is uitgevallen, zijn vooralsnog alleen militaire vluchten mogelijk. Wel zijn er ook schepen met noodhulp onderweg.

Uit Frankrijk zelf worden 162 reddingswerkers ingevlogen om de 110 collega's te helpen die vlak voor de orkaan arriveerden op de eilandengroep. Het land stuurt ook een marineschip. Daarnaast wordt een bevoorradingsschip ingezet met een helikopter aan boord waarmee verkennings- en reddingvluchten uitgevoerd kunnen worden. Op de eilandengroep zijn ook 1600 agenten ingezet om te helpen om plunderingen te voorkomen.

Het werd al snel duidelijk dat de schade enorm is. Vooral in de sloppenwijken zijn de krotten van golfplaat eenvoudigweg uit elkaar geblazen. Bij huizen die steviger waren gebouwd konden de daken vaak de windstoten tot 220 kilometer per uur niet weerstaan. Overal ligt puin en omgeblazen bomen.

"Het is echt een enorme tragedie. Het lijkt wel alsof er een atoombom is afgegaan. Hele wijken zijn weggevaagd", zegt een eilandbewoner tegen persbureau Reuters.

Overheidsgebouwen bleven niet gespaard. Zo is er schade aan het ziekenhuis en de waterzuiveringsinstallatie en werd de loods waar de plaatselijke hulpdiensten hun reddingmateriaal bewaarden zelf verwoest. Ook is de elektriciteitsvoorziening beschadigd geraakt.

"Mensen kunnen helemaal niks. Ze blijven zitten waar ze zitten, wachten op hulp", meldt een andere getuige aan Reuters. "Ze hebben voedsel nodig, de stroom moet worden hersteld en het water moet weer aangesloten worden."

Het officiële dodental staat op veertien, maar de prefect van Mayotte zegt dat het vanwege de enorme verwoesting onmogelijk zo laag kan blijven. Hij vreest voor vele honderden tot mogelijk meer dan duizend doden.

Wat het vaststellen van het officiële dodental zal bemoeilijken, is dat de inwoners van Mayotte bijna allemaal moslim zijn en daarom doden binnen 24 uur willen begraven. Op beelden is al te zien hoe nabestaanden op berghellingen veldgraven aanleggen voor omgekomen dierbaren.

De enorme schade die de orkaan aanrichtte, verergert de toch al miserabele situatie op Mayotte. Zo leefde voor de natuurramp een op de drie van de 350.000 inwoners onder de Franse armoedegrens. De helft van de bevolking moet rondkomen van minder dan 160 euro per maand. Daarmee was het als Frans departement officieel de armste regio binnen de Europese Unie.

De afgelopen jaren kampte de eilandengroep met grote droogte, waardoor de drinkwatervoorziening geregeld uitviel. De problemen werden verergerd door slecht management van het waternet en een tekort aan investeringen. Ook voor de orkaan kwamen er daardoor al ziektes als cholera en tyfus voor, de vrees is dat die nu verder zullen verspreiden.

De Franse minister Retailleau van Binnenlandse Zaken is afgereisd naar Mayotte om zelf poolshoogte te nemen bij de hulpverlening.