Harde kern Ajax-tegenstander Lazio grossiert in incidenten, wie pakt ze aan?

Ze rolden ooit een spandoek uit over Auschwitz en verbrandingsovens, verspreidden een paar jaar terug antisemitische Anne Frank-stickers en kwamen meermaals in opspraak om racistische uitingen. De harde kern van de Italiaanse voetbalclub SS Lazio heeft op zijn zachtst gezegd een dubieuze reputatie.

Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, nam in aanloop naar het Europa League-duel Ajax-Lazio (aftrap vanavond om 21.00 uur) geen halve maatregelen. Ze besloot de Italiaanse fans te weren uit het stadion vanwege "een te groot risico op (strafbare) rechtsextremistische, antisemitische, racistische uitingen en ordeverstoringen."

Die beslissing kwam gezien de recente geschiedenis niet uit de lucht vallen: enkele Lazio-fans werden eerder dit jaar nog gearresteerd in München voor het brengen van een fascistische groet in een bierhal waar Adolf Hitler ooit zijn plannen presenteerde. Waarom lukt het Lazio maar niet om grip te krijgen op de eigen fans?

Perspectieven

"Als je het van een afstandje bekijkt en je zoekt Lazio op Google op, dan snap ik het besluit van Halsema wel", zegt Eelco Brandes, kenner van het Italiaanse voetbal en al ruim dertig jaar Lazio-supporter. "Maar Lazio-fans zijn de laatste jaren veel in Nederland geweest en hebben daar eigenlijk geen problemen veroorzaakt."

"Het is ook echt niet zo dat alle supporters racisten zijn", vervolgt Brandes. "Dat ligt volgens mij veel genuanceerder. Ik ben weleens in het stadion geweest toen er werd gejoeld en toen kwam er juist een tegenreactie van de rest van het publiek, dat er ook wel klaar mee was. Zo van: stop daar eens mee."

Telefoontje naar Halsema

Datzelfde argument werd ook aangevoerd door Roberto Gualtieri, de burgemeester van Rome. Hij telefoneerde onlangs met Halsema om haar te verzekeren dat de grote meerderheid van de Lazio-fans niets te maken wil hebben met racisme of antisemitisme en dat de club zich hier juist nadrukkelijk tegen uitspreekt.

De Lazio-fans worden daarnaast gesteund door voorzitter Claudio Lotito, die sinds 2004 eigenaar van de club is. "Hij is eigenlijk een typisch Italiaanse zakenman: een beetje arrogant, nogal een hork", vertelt Brandes over de voorzitter. "Maar wel een machtige man in de voetballerij."

Toen Halsema besloot de Lazio-fans te weren uit Amsterdam, reageerde de voorzitter woedend. In een reactie noemde hij het "verontrustend" en "schadelijk voor de eer en het imago van de gemeenschap die wij vertegenwoordigen".

Tegelijkertijd klopt Lotito zichzelf op de borst als het gaat om het bestrijden van de uitwassen van de harde kern. In oktober zei hij nog tegen het Italiaanse Il Messaggero: "Ik wil niet de held spelen, maar ik ben de enige die zich duidelijk heeft uitgesproken tegen de ultra's. Ik heb alles wat ik weet aan de antimaffiacommissie verteld en daarvoor word ik nu al dagenlang geprezen in de rechtbank."

Niet populair

"Lotito is een voorzitter die niet populair is bij de fans", legt Brandes uit. "Omdat-ie vaak dingen belooft, zoals het kopen van nieuwe spelers, maar die beloftes dan niet waarmaakt. Er zijn meerdere protesten geweest waarbij ze hem wilden wegsturen, onder meer deze zomer nog."

Dat kan verklaren waarom Lotito de harde kern het liefst niet te hard aanpakt. "Vanuit die situatie snap ik best dat hij de confrontatie niet actief opzoekt", zegt Brandes. "Ik kan me persoonlijk niet heugen dat hij dat ooit gedaan heeft."

Zo heeft Lazio te maken met een harde kern die de club regelmatig boetes of wedstrijden zonder thuispubliek bezorgt, maar is er niemand die de ultra's echt lijkt te willen aanpakken. De voorzitter van de club en de burgemeester van Rome steunen de fans, terwijl zelfs sportief directeur Angelo Fabiani zich genoodzaakt voelde zich uit te spreken.

"Ik durf het niet specifiek te zeggen voor Lazio, maar je hebt in Italië nog altijd veel maffiastructuren waar veel lijntjes door elkaar heen lopen", zegt Brandes. "Ik zou er dus niet raar van opkijken als dat ook bij Lazio het geval is. Je leest ook over clubs als Juventus dat de harde kern er een dikke vinger in de pap heeft. In Italië zijn de ultra's vaak gewoon machtige partijen."

Met die Romeinse ultra's krijgt Amsterdam mogelijk vandaag alsnog te maken. Volgens stadszender AT5 worden er meer dan duizend Lazio-fans verwacht in de hoofdstad: zij hadden al een reis geboekt naar Amsterdam en hebben besloten hun plannen door te zetten.