Speelt Oranje met twaalf man? Hoe geloof in God jonge voetbalprofs steunt

• Rens Went

  redacteur NOS Sport

In de Oranje-kleedkamer hoor je engelen zingen. Bondscoach Ronald Koeman kan een heel elftal aan openlijk religieuze voetballers het veld in sturen, zaterdag in het Nations League-duel van Nederland met Hongarije (20.45 uur).

Cody Gakpo plaatst Bijbelteksten op sociale media, de broertjes Timber slaan kruisjes als ze binnen de lijnen komen, Denzel Dumfries haalt kracht uit samen bidden voor de wedstrijd en Wout Weghorst draagt een kruisje als oorbel.

'Bijbelstudie'

Het woord Gods verspreidt zich binnen Oranje en over andere Nederlandse en Europese velden.

Jeffrey Sarpong hoort het en ziet het. De recent gestopte aanvaller (36) houdt al zijn hele carrière Bijbellezingen voor voetballers. Drie keer per week komt online een groep Nederlandse voetbalprofs samen die overal in Europa spelen. Samen bidden ze. Samen lezen ze de Bijbel.

"Ik noem het Bijbelstudie", vertelt Sarpong. "We starten met een gebed, kijken wat iedereen die week heeft meegemaakt, waar ze het moeilijk mee hebben en of er gebedspunten zijn."

Allerlei Bijbelverzen komen langs. En het moet praktisch blijven. "We volgen de Bijbel, we volgen Jezus. En we proberen het altijd te relateren aan je eigen leven als voetballer."

"Aan de ups en downs, hoe we nederig blijven, hoe we omgaan met blessures, als we niet spelen omdat een trainer het niet in je ziet zitten, de onzekerheden als voetballers en hoe we dat combineren met een standvastig geloof."

'Mentaal zwaar'

Dat houvast is hard nodig, stelt Sarpong. "Uit de persoonlijke boodschappen die worden gedeeld, merken we dat er hoge nood is. Veel spelers hebben het mentaal zwaar."

Bijbelstudies kunnen therapeutische sessies bij een sportpsycholoog niet vervangen, benadrukt Sarpong. Maar: "Ik ben van mening dat God altijd je basis moet zijn. Van daaruit geloof ik dat je mentaal stappen zult maken."

Religie kan topsporters inderdaad helpen, blijkt uit studies. "Sporters die gelovig zijn en bidden, ervaren meer rust", vertelt Mariecke van den Berg, theoloog aan de VU Amsterdam en de Radboud Universiteit. "Ze kunnen beter omgaan met blessures, voelen minder stress en zijn minder snel geneigd doping te gebruiken."

"Ook geeft het voetballers iets relativerends. In die materialistische wereld word je snel heel groot en belangrijk gemaakt. Het geloof helpt hen te zien dat er een diepere laag is in het leven."

Jonge voetballers klampen zich vast aan het geloof terwijl een meerderheid van de Nederlanders geen geloof aanhangt en de maatschappelijke trend al jaren is dat het aantal gelovigen onder jongvolwassenen afneemt.

Toch gelooft ruim de helft van alle Oranje-spelers wél, hoe kan dat? "Een aantal spelers heeft een migratieachtergrond", zegt Van den Berg. "En migrantenkerken zijn juist de kerken die het goed doen. Die zijn levendig, ze groeien. Een vitaal deel van het Nederlands christendom."

En, vertelt de hoogleraar, hier en daar zie je een opleving. "We zien een bredere trend van terugkering of bekering. Je ziet steeds meer berichten over groeiende kerken, jongeren die oosters-orthodox worden, het is aan het omkeren."

Profvoetballers die zichzelf kwetsbaar opstellen, dat zie je zelden. Maar praten over persoonlijke strubbelingen is steeds normaler. Uitkomen voor religie ook.

"Vroeger werd je toch wel in een hoek geduwd. Beter was je stil en ging je stiekem naar de kerk. Stiekem je bijbel lezen. Stiekem bidden", zegt Sarpong, die in 2005 debuteerde voor Ajax. "Nu merk je: het is juist wél stoer en wél dapper om jezelf te zijn."

Het helpt dat sterren als Gakpo en Memphis Depay open zijn over hun geloofsbelijdenis, denkt Sarpong. "Zij laten zien: je kunt beroemd zijn, gelovig en ook je normen en waarden behouden."

Gakpo post verzen als Kolossenzen 3:2, Jeremia 17:7-8 en Matteüs 21:22. Depay zag zijn transfer naar de Braziliaanse degradatiekandidaat Corinthians als Gods wil.

De Bijbelstudies die Sarpong leidt, zijn onderdeel van Ballers in God, een christelijke online gemeenschap met ruim 400.000 volgers op Instagram waar ze onder meer scheenbeschermers met kruisen erop verkopen en het verhaal van Jezus verspreiden.

Whatsappgroepen

De Bijbellezingen zijn ook in het Frans en het Engels. De interesse groeide afgelopen jaren ook daar flink. "In de Engelse groep, de grootste, hebben we ruim honderd voetballers. In de Nederlandse en Franse whatsappgroep hebben we veertig spelers."

Eens per jaar komt iedereen samen. In het echt. Sarpong: "Vaak in Engeland. Niet in een kerk, nee, we huren een paar dagen een heel groot huis. Dat is prachtig, een heel andere beleving dan via Zoom."

Sarpong wil met de Bijbelstudies "mensen bereiken, impact maken in de voetballerij". Wetende dat Jeremia 17:7-8 in Oranje misschien wel waardevoller is dan Koemans 4-3-3.