Orkaan Milton zwakt iets af, maar kan nog steeds verwoestend zijn

De orkaan Milton, die op Florida afkoerst, is afgezwakt naar categorie 4 met gemiddelde windsnelheden tot 250 kilometer per uur. De verwachting is dat de orkaan nog steeds verwoestend zal zijn als hij morgenochtend vroeg (Nederlandse tijd) aan land komt bij de westkust van de Amerikaanse staat.

President Biden zei vanavond dat Milton de zwaarste storm van deze eeuw kan worden. Hij riep bedrijven op geen misbruik te maken van de situatie, en mensen niet te veel te laten betalen voor benzine en andere noodzakelijke aankopen.

De komst van Milton gaat gepaard met tornado's in het zuiden van Florida. Dat zal ook de komende uren het geval zijn. "Alstublieft, neem onze tornadowaarschuwingen serieus", waarschuwt de weerdienst in Florida. Het is onduidelijk of de tornado's die al gepasseerd zijn slachtoffers hebben gemaakt.

Het weer voordat de orkaan aan land is:

Milton is inmiddels iets naar het zuiden afgebogen. Maar zijn pad kan nog veranderen. "Zelfs zo kort voor hij aan land komt, is het niet mogelijk om te voorspellen waar de vloed het hoogst zal zijn", zei de directeur van het National Hurricane Centre (NHC) tegen CNN.

"De Amerikanen vliegen zo'n beetje drie tot vier keer per dag dwars door die orkaan heen", zegt NOS-weerman Marco Verhoef. "In de lucht doen ze allerlei metingen die erop gericht zijn om zo goed mogelijk aan te kunnen geven: hier zit 'ie nu en wij verwachten op basis daarvan dat hij daarheen gaat trekken. En die koers kan zomaar 20 tot 50 kilometer verschuiven, dus kan het gebied dat het zwaarst getroffen wordt ook nog ietsje opschuiven."

Het NHC verwacht dat Milton vloedgolven tot 5 meter hoog kan veroorzaken. Meer landinwaarts zullen overstromingen ontstaan. "In totaal kan op sommige plaatsen 300 tot 400 millimeter regen vallen", zegt Verhoef. "Dat is echt veel als je bedenkt dat dit in Nederland ongeveer in een halfjaar valt. En ja, dan moet dat water ook nog weg kunnen."

Eerder vandaag was de verwachting nog dat Milton een orkaan van categorie 5 zou zijn, bewoners proberen hun huizen te beschermen tegen wat komen gaat:

"Ik woon ongeveer een halfuurtje van de kust vandaan en daar zit ik veilig, dus ik heb ervoor gekozen om hier te blijven" zei de Nederlandse Linda Overeem eerder vandaag in Nieuws en Co op NPO Radio 1. Ze woont even ten noorden van Tampa, een miljoenenstad aan de kust waarvan eerder werd gedacht dat hij de volle laag kan krijgen. Inmiddels wordt de grootste impact iets ten zuiden van Tampa verwacht.

Overeem maakt zich geen zorgen. "Ik ben voorbereid op alles. Ik heb houtplaten tegen het raam, alles in huis en we wachten het gewoon rustig af." Bij die voorbereidingen hoort het opladen van alles wat opgeladen kan worden, vooral laptops en mobiele telefoons. Voor het geval de watervoorziening uitvalt, heeft Overeem water opgeslagen in de badkuip, in emmers en in de vrieskist.

Volgens haar is de evacuatie van mensen die dat willen goed geregeld. De tolwegen zijn vandaag gratis. Wie zelf geen auto heeft kan een Uber bestellen die hem of haar gratis naar een schuilplaats van de overheid of een hotel kan brengen.

Te laat om te vertrekken

De overheid waarschuwt al dagen dat mensen zichzelf in veiligheid moeten brengen. De meesten luisteren daarnaar, maar er zijn meer mensen die Milton thuis afwachten. Het stadsbestuur van Tampa liet vanmiddag weten dat het nu te laat is. "Blijf thuis. Je moet nu geëvacueerd zijn of op je hurken zitten." De stad heeft een webpagina geopend waarop te zien zal zijn welke delen van de stad onder water staan.

Verzekeraars denken dat Milton veel schade zal aanrichten, tot mogelijk wel 91 miljard euro.