GO Sharing haalt duizenden deelscooters van straat

Ze kwamen en vertrokken, toen kwamen ze terug en nu vertrekken ze weer uit veel steden. GO Sharing, bekend van de felgroene deelfietsen en -scooters, trekt zich terug uit elf steden en haalt deze maand 5000 scooters weg uit Nederland. Een deel daarvan gaat naar Spanje. Het bedrijf blijft alleen in Amsterdam en Haarlem actief.

Niet alle steden zijn winstgevend, zegt topman Mudzahid Beslija tegen de NOS. Hij staat aan het roer van GO Sharing sinds het Turkse BinBin het bedrijf vorig jaar overnam. Het scooterbedrijf verkeerde toen op het randje van faillissement. Andere redenen om te vertrekken zijn de vernieling van scooters en de nieuwe helmplicht. "Extreme regelgeving", noemt het bedrijf de helmplicht.

Een deelscooter werkt vrij simpel. Je huurt de scooter via een app, betaalt per minuut en kunt hem achterlaten waar en wanneer je wilt. Er zijn naar schatting 12.500 deelscooters in Nederland, blijkt uit de laatste CBS-cijfers uit 2022.

Door het vertrek van GO Sharing blijven in veel steden twee spelers over op de deelscootermarkt: Felyx en Check. Beide bedrijven hebben in hun prille bestaan voornamelijk verlies gedraaid. De opkomst van de deelscooter ging vliegensvlug, nu moeten ze overeind blijven in een nieuw speelveld.

Survival of the fittest

Volgens Derk Loorbach, hoogleraar sociaaleconomische transities van de Erasmus Universiteit Rotterdam, is bij de deelscootermarkt sprake van "een klassiek patroon". "Bedrijven en de private equity claimen snel de markt. Vervolgens willen ze alleen overblijven en dan de marges vergroten. Zo kunnen ze winst maken."

Bert van Wee, hoogleraar transportbeleid aan de TU Delft, vergelijkt het met de opkomst van de automarkt. "Er waren toen allerlei merken. Die gingen fuseren en zich richten op schaalvergroting. In zo'n nieuwe dynamische markt zie je altijd veel ontwikkelingen. Het is een soort survival of the fittest."

Andere concurrentie

Of een stad 'succesvol' is voor de deelscooter ligt aan een aantal factoren. Zo helpt het als er veel twintigers in de stad wonen, de groep die vooral gebruik maakt van de deelscooter. "We kijken ook naar de bevolkingsdichtheid en of een stad dicht bij een andere stad ligt. We zien steeds vaker dat een deelscooter wordt gebruikt om van de ene naar de andere stad te komen", zegt directeur Daan Becker van Felyx.

Nog belangrijker is of een gemeente de deelscooter verwelkomt. Vanuit het hele land komen klachten over deelscooters die verkeerd geparkeerd staan. In Groningen zijn daarom vorig jaar de regels aangescherpt. Ze werken daar met 'digitale hubs'; gebruikers mogen deelscooters alleen op bepaalde plekken parkeren. Die locaties zijn te vinden via de verhuurapps.

"Groningen was de beste stad die we hadden, iedere scooter deed wel twaalf ritten per dag", vertelt Check-directeur Paul van Merrienboer. "Na de invoering van de helmplicht was dat gehalveerd en na de hubs weer gehalveerd. Er is dus vraag naar de scooters, maar de potentie van deelmobiliteit wordt door deze regels niet benut." Felyx, het bedrijf dat ook in Groningen opereert, kampt met hetzelfde probleem rondom de deelscooters.

Zekerheid

Ander probleem is dat de meeste vergunningen twee jaar van kracht zijn. "We schrijven de scooters af in zes jaar. Als een vergunning maar twee jaar duurt en je moet vertrekken, dan moet je je scooters nog vier jaar afbetalen", zegt Van Merrienboer. "Investeerders zoeken een bedrijf dat zekerheid biedt en met deze spelregels gaat dat lastig."

Een van de gemeenten die enthousiast is over deelscooters is Dordrecht. Die stad komt door het vertrek van GO Sharing zonder deelscooters te zitten. "We willen minder auto's in de binnensteden en meer inzetten op het ov, de fiets en deelmobiliteit", zegt wethouder Rik van der Linden. "De deelscooter was daar ook onderdeel van. Die werd een aantal jaren volop gebruikt."

Hij vindt het jammer dat GO Sharing nu weggaat. "Er is grote potentie om de scooters in binnensteden te gebruiken." De wethouder gaat kijken of hij met een nieuw scooterbedrijf in gesprek kan.