Swipen tegen verveling? Dat maakt de verveling alleen maar erger

In een verloren moment snel je telefoon pakken en even een video kijken. En als die niet leuk is, snel naar de volgende. Het is een verleidelijk tijdverdrijf, maar je verdrijft er de verveling niet mee. Sterker nog: die wordt alleen maar erger, blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in Journal of Experimental Psychology.

De proefpersonen zelf voorspelden dat ze minder verveeld zouden raken als ze konden switchen zodra ze voortijdig uitgekeken waren op een video. Maar de experimenten, uitgevoerd met 1200 mensen uit de Verenigde Staten en Canada, lieten iets anders zien: de deelnemers die een video in zijn geheel uitkeken, waren achteraf het minst verveeld.

In een van de experimenten moesten de deelnemers een YouTube-video van tien minuten bekijken, zonder dat ze die konden onderbreken of vooruitspoelen. In het tweede deel van het experiment konden ze tien minuten door meerdere korte video's swipen. Het bekijken van de enkele video werd door de deelnemers beoordeeld als bevredigender en betekenisvoller.

Minder switchen

Voor een prettige online-ervaring kun je digital switching dan ook het best minimaliseren en focussen op de content die je aan het bekijken bent, adviseert hoofdonderzoeker Katy Tam van de University of Toronto. Jezelf onderdompelen in video's brengt meer plezier dan erdoorheen swipen.

Uit eerder onderzoek was al gebleken dat het gebruik van de smartphone in een sociale situatie vaak plezier ondermijnt en de verveling verergert. Digital switching is wellicht een verwante bron van verveling, denken de onderzoekers, die niet zonder risico's is: chronische verveling gaat volgens Tam vaak samen met angst en depressie.

Onverwacht resultaat

"Een interessante studie die goed in elkaar zit", vindt Madelon van Hooff van de Open Universiteit, zelf niet betrokken bij de studie. Het feit dat de proefpersonen zelf het tegenovergestelde resultaat verwachtten, maakt het resultaat in haar ogen alleen maar overtuigender.

Ook Wijnand van Tilburg, vervelingswetenschapper aan de University of Essex en vorig jaar nog winnaar van de IgNobelprijs voor zijn vervelingsonderzoek, vindt het een inzichtvolle studie. "Dat verveling leidt tot switchen, dat is nog redelijk intuïtief", reageert hij. "De tweede vondst is opzienbarender: dat switchen van het ene naar het andere niet helpt bij het tegengaan van verveling, maar het juist verergert."

We weten eigenlijk nog heel weinig over de impact van sociale media op verveling, benadrukt Van Tilburg. "Verveling onder jongeren stijgt wel, en we weten ook dat er een relatie is met smartphones. Maar dat is een correlatie, we weten niet wat de oorzaak is van wat."

Van Hooff en Van Tilburg benadrukken allebei het swipen zelf niet per se het probleem is, maar de context. "Als je op zoek bent naar informatie over bijvoorbeeld zwarte gaten en zoekt in verschillende video's, dan hoeft het vanzelfsprekend niet tot meer verveling te leiden", zegt Van Hooff.

Hoewel de meeste mensen verveling als onprettig ervaren, vindt Van Tilburg dat verveling niet zozeer goed of slecht is, maar een functie vervult. "Het gaat vaak samen met nieuwsgierigheid en onderzoek. Dat kan ook tot een nieuwe hobby leiden. Het probleem ontstaat pas als je juist níet moet switchen tussen video's of taken. In een saaie vergadering bijvoorbeeld, of op school. Het is dus erg afhankelijk van de context."