Na nieuwe sabotageacties speurt Frankrijk naar de daders
In Frankrijk zijn afgelopen nacht vernielingen aangericht bij schakelkasten van telecombedrijven. Dat gebeurde op zes verschillende plaatsen in alle uithoeken van het land, van Noord-Frankrijk tot aan de Middellandse Zee. Over de daders is niets bekend. De acties zijn niet opgeëist. Duizenden mensen kwamen wel korte tijd zonder internet en telefoonverbinding te zitten.
De sabotage volgt op de acties van eind vorige week langs het Franse spoor. Installaties in het noorden, oosten en westen werden toen in brand gestoken en kabels werden doorgeknipt. Gisteren is volgens politiebronnen een man aangehouden op een spoorterrein in Normandië. Hij had nijptangen bij zich, een boek over linkse actiemethodes en sleutels van het spoorbedrijf.
Vooralsnog is het onduidelijk wie de verschillende vernielingen hebben aangericht. Alleen één brandstichting bij Toulouse, eind vorige week, is door een anarchistische organisatie opgeëist. Er was een leus op een muur achtergelaten: "NO J.O.", nee tegen de Olympische Spelen.
In opdracht van Russen
Over de andere sabotageacties wordt wel al volop gespeculeerd. "Dit zijn de klassieke actiemethodes van links-radicale activisten", zei minister Darmanin van Binnenlandse Zaken vanochtend op televisie.
Maar er zijn meer opties. "De meest serieuze optie is toch dat deze acties worden uitgevoerd in opdracht van de Russen", zei onderzoeker Jérôme Poirot op de Franse radio. Moskou zou Frankrijk willen destabiliseren en de Olympische Spelen willen verstoren in verband met de steun van Parijs aan Oekraïne, zei president Macron eerder al.
De Franse veiligheidsdiensten speuren nu vooral naar verdachten uit links-radicale hoek, na de aanhouding van één linkse activist en de uitlatingen van minister Darmanin. Dat heeft mede te maken met een geruchtmakende zaak uit 2008.
Toen saboteerden links-radicale activisten spoorlijnen. Zij werden aangehouden. Overheid en justitie dachten een linkse terreurcel te hebben opgerold, maar de verdachten werden na langdurige processen en hoger beroepen vrijgesproken. Ook in de jaren erna volgden er nog acties bij het spoor door linkse activisten, aldus Le Figaro.
Databank
Volgens de overheid worden in Frankrijk zo'n 10.000 links-radicalen 'gevolgd'. Van hen zijn er 3000 opgenomen in een databank omdat ze gevaarlijk zouden zijn. "Niet per se omdat ze zelf in actie komen, maar omdat ze contact kunnen hebben, geld kunnen geven of nauwe banden hebben met degenen die in actie kunnen komen", zei minister Darmanin vorig jaar tegen een onderzoekscommissie van de Franse Tweede Kamer.
Onderzoeker Guillaume Origoni benadrukte een aantal jaren geleden dat de term 'links-radicalen' een hele kluwen aan organisaties omvat, die doorgaans voortkomen uit de beweging van antifascisten. Dat waren degenen die protesteerden tegen de opkomst van het rechts-radicale Front National van Jean-Marie Le Pen vanaf de jaren 70. "Een deel van de links-radicalen is hervormingsgezind en houdt zich aan de regels, een ander deel is revolutionair", aldus Origoni.
Gericht op de overheid
Maar de Franse inlichtingendiensten zijn bezorgd over de toename van geweld en over de radicalisering binnen organisaties. "Links-radicale bewegingen maken zich steeds vaker schuldig aan openlijk geweld en richten zich op de overheid. Brandstichting is een veel gebruikte methode", schrijft de binnenlandse veiligheidsdienst DGSI.
De meest in het oog springende activisten zijn de zogeheten Black Bloc-demonstranten en radicale klimaatactivisten. Black Bloc is de naam van een groep antikapitalistische betogers die, in het zwart gekleed, een blok vormen tijdens demonstraties en vaak de politie aanvallen en vernielingen aanrichten bij 'symbolen' van het kapitalisme zoals banken en fastfoodrestaurants.
Klimaatactivisten hebben de laatste jaren ook verschillende keren gewelddadige acties uitgevoerd, bijvoorbeeld tegen de aanleg van grote waterbassins voor boeren. Daarbij ging het er regelmatig heel hard aan toe en werd de politie bekogeld met molotovcocktails. Minister Darmanin sprak in dit verband van "ecoterrorisme".
'Rechts-radicaal doorgaans gevaarlijker'
Wetenschapper Michel Kokoreff waarschuwde vorig jaar dat politici vaak en snel links-radicalen in de beklaagdenbank zetten. "Ze worden afgeschilderd als een bedreiging, als terroristen, maar dat is een beruchte tactiek van politici om angst te zaaien."
Ook nuanceerde Kokoreff de waarschuwingen van de binnenlandse veiligheidsdienst DGSI dat er sprake is van radicalisering. "Geweld is geen wezenskenmerk van links. Vaak gaat het alleen over vernielingen of confrontaties met de politie. Rechts-radicale activisten zijn doorgaans gevaarlijker en gewelddadiger."