Farage zit Conservatieven op de hielen met antimigratiecampagne
Kort voordat Nigel Farage onverwacht aankondigde mee te doen aan de Britse verkiezingen, hield hij een campagnetoespraak in de kustplaats Dover. Het is de plek waar de meeste bootjes met migranten en vluchtelingen aankomen, een ontwikkeling waar hij al jaren voor waarschuwt. Een treffend decor voor de Brexitpopulist die vindt dat de Britse verkiezingen op 4 juli enkel draaien om "immigratie, immigratie en immigratie".
De witte krijtrotsen van Dover die uittorenen boven de zee zijn beroemd. Ze vormen een hoge muur die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor de Britten diende als frontlinie, een bescherming tegen een invasie. Ze symboliseren dat Engeland nooit zou worden binnengevallen. Maar nu heeft het land volgens Farage, een krachtige rechtse spreker, wel degelijk te maken met een "invasie" - van migrantenbootjes.
Genoeg is genoeg, hoor je in Dover
Het is taal die een deel van de kiezers aanspreekt, vooral in kustgebieden waar mensen de bootjes kunnen zien aankomen. In de winkelstraat van Dover hoef je er niet eens echt naar te vragen; mensen beginnen zelf over hun zorgen over het aantal migranten en vluchtelingen die vanuit Frankrijk het Kanaal oversteken.
"Dit voelt niet meer als onze stad", zegt de een. "Genoeg is genoeg", meent een ander. "We hebben onze eigen daklozen om voor te zorgen en niet genoeg woningen." Er heerst frustratie over het gebrek aan huizen en de druk op de zorg, problemen die door een politicus als Farage in de schoenen van migranten worden geschoven.
Volgens de peilingen zit Farage de Conservatieve Partij van premier Sunak op de hielen. Een enkele peiling voorspelt dat hij de regerende Tories al heeft ingehaald en dat zijn partij, Reform UK, nu tweede staat achter Labour.
Een van de Brexitbeloftes was een strenger immigratiebeleid met meer controle over eigen grenzen. Veel Brexitstemmers zijn teleurgesteld over hoe dat heeft uitgepakt. Illegale immigratie via het Kanaal is toegenomen en sinds Brexit kunnen de Britten geen migranten terugsturen naar Frankrijk. Er zitten meer dan 100.000 aanvragers vast in het asielsysteem.
Het plan van de Conservatieven om mensen die illegaal aankomen naar Rwanda te sturen, is nog niet van de grond gekomen. Wel zijn er honderden miljoenen in de deal met de Rwandese overheid gestoken, net als in rechtszaken over de wetmatigheid en de veiligheid van het Rwanda-plan.
'Worden gezien als nummer'
Rishan, die zelf een illegale oversteek naar Engeland maakte toen ze nog maar 17 was, denkt niet dat de kans om naar een ander land gestuurd te worden migranten en asielzoekers afschrikt. "Ik wist hoe gevaarlijk het was. Maar als je op zoek bent naar veiligheid en een betere toekomst, ben je bereid om grote risico's te nemen", vertelt ze.
Rishan ontvluchtte Eritrea en Sudan en kwam via Libië naar Europa. Als oudste kind in het gezin ging ze op zoek naar een betere toekomst, in de hoop dat ze haar familie kon laten overkomen zodra zij een veilige bestemming had bereikt. In Italië en Frankrijk leefde ze op straat, vertelt ze. Via smokkelaars kwam ze uiteindelijk terecht in het Verenigd Koninkrijk. Een van haar reisgenoten overleefde de overtocht niet.
"Ik betaal belasting en draag bij aan dit land", zegt ze. Inmiddels is Rishan afgestudeerd en werkt ze al verpleegkundige in de zorg. "Dat is wat de meeste mensen willen die hier komen." De antimigratietoon in het debat raakt haar. "Mensen worden gezien als nummers, terwijl ze vaak geen enkele andere keuze hebben dan vluchten."
De bootjes naar Dover domineren het politieke debat. Maar het aantal mensen dat legaal naar het Verenigd Koninkrijk komt, zoals werknemers en studenten, blijkt ook moeilijk te beperken: afgelopen jaar waren het er 672.000. Dat betekent dat bij wijze van spreken ieder jaar het aantal inwoners van Glasgow aan de Britse bevolking wordt toegevoegd.
Sinds de Brexit zijn er minder Europese werknemers. Er geldt een inkomenseis van 45.000 euro per jaar, wat tekorten in de akkerbouw en horeca vergroot. Daarentegen is de immigratie van buiten de EU na de Brexit flink toegenomen, ook al beloofden opeenvolgende Tory-regeringen het totaal aantal migranten terug te brengen naar minder dan 100.000. Maar het aantal is elk jaar gestegen.
Ook druk op Labour
Dit alles zorgt voor wind in de zeilen van de partij van Farage, die graag beweert dat de Conservatieve Partij de grenzen "heeft opengezet voor massa-immigratie". De terugkeer van Farage in de politiek trekt het standpunt van de Conservatieve Partij verder naar rechts. Terwijl Labour, aan kop om de verkiezingen op 4 juli te winnen, weigert zich vast te pinnen op maximumaantallen en vastberaden blijft om het aangenomen Rwanda-plan weer af te schaffen zodra ze aan de macht komen.
Maar op de vraag of Labour het elders onderbrengen van migranten helemaal zou uitsluiten, kon voorman Keir Starmer geen antwoord geven. Naarmate de verkiezingen dichterbij komen en Farage het debat meer opstookt, wordt het onvermijdelijk steeds heter onder de voeten van Starmer en zijn Labourpartij.
