Het Poolse voetbal zoekt naar eigen identiteit: 'Rolmodellen moeten kennis doorgeven'
Polen is er haast elk EK of WK bij, maar dat zijn de meeste mensen na het toernooi ook meteen weer vergeten.
Op een paar uitschieters na lukte het de Polen nooit een onuitwisbare indruk te maken. En ook de vraag wat voor elftal Nederland vanmiddag tegenover zich krijgt, is moeilijk te beantwoorden.
Hoe komt het dat de Poolse nationale ploeg geen duidelijk profiel heeft?
Daar heeft Pawel Bochniewicz, verdediger van sc Heerenveen en op het laatste moment weggevallen uit de Poolse EK-selectie, wel gedachten over.
"Wat Cruijff heeft gedaan voor Nederland, het doorgeven van kennis, moet bij ons ook gaan gebeuren. Als je aan Oranje denkt, denk je aan 4-3-3, aanvallend voetbal. Wij missen zo'n duidelijke identiteit."
Bouwen
Daarmee wil hij niet zeggen dat Polen geen rijk voetbalverleden heeft. In weinig Europese landen wordt de sport zo intens beleefd als in Polen. En prachtige voetballers als Zbigniew Boniek en Grzegorz Lato zetten zich ook na hun loopbaan in voor het nationale voetbal.
Maar er is meer voor nodig om als land tot een duidelijke voetbalfilosofie te komen. Stabiliteit bijvoorbeeld, een stevige ondergrond om op te bouwen.
"De ontwikkeling van ons voetbal kun je niet los zien van geschiedenis van ons land", vertelt Bochniewicz. "Na de Tweede Wereldoorlog en de jaren van het communisme waren er andere prioriteiten dan het voetbal."
"Het land moest worden opgebouwd, dan ga je nog geen nieuwe trainingsfaciliteiten voor voetballers bouwen. We zijn in alles dus wat later. Dingen die je in Nederland tien jaar geleden zag ontstaan, komen nu bij ons door."
De Poolse bond voerde een paar jaar geleden een soort handboek in, dat ook Bochniewicz en zijn teamgenoten tot zich moesten nemen. Het was een poging om structuur aan te brengen. Zo werd er een huisstijl bepaald: de hoogste jeugdteams en het nationale team moeten in een 3-5-2-formatie spelen.
In Nederland denken mensen soms dat we in Polen nog met paard en wagen reizen.
Maar in de praktijk kwam het niet tot echte vastigheden. Ook de laatste jaren was het onrustig rond het elftal. De EK-kwalificatie was een drama. Met de Portugese bondscoach Fernando Santos was geen enkele klik. Polen eindigde in de poule onder Tsjechië en Albanië. Via een sluiproute plaatste de ploeg zich onder de huidige trainer Michal Probierz alsnog.
"Deze coach heeft een duidelijke visie en we weten wat we moeten doen", zegt Bochniewicz. "Maar ik heb in een paar jaar bij Polen meer coaches gehad dan hier bij Heerenveen. Dus over het algemeen is het zo hectisch, dan kun je nog niet echt naar een filosofie toewerken."
Hoop
Het is dus een proces van de lange adem. Maar wel eentje waar Bochniewicz veel vertrouwen in heeft. "In Nederland denken mensen soms dat we in Polen nog met paard en wagen reizen, maar dat is natuurlijk niet zo. Het leven in Polen is goed, er is geld en we kunnen zaken nu aanpakken."
En veel meer dan eerst dienen zich rolmodellen aan in het Poolse voetbal. "Er komt een generatie oud-spelers aan die zijn kennis wil gaan delen. Veel meer dan een jaar of vijftien geleden hebben we voetballers die in de Europese top hebben gespeeld. Denk bijvoorbeeld aan Jakub Blaszczykowski, Lukasz Piszczek en over een paar jaar Robert Lewandowski. Die generatie kan veel impact gaan hebben."
Voor nu, voor de komende weken in Duitsland, kunnen de Polen terugvallen op dat ene ingrediënt dat wel onlosmakelijk aan de Poolse voetbalcultuur verbonden is: de vechtlust. En dat is zeker nodig nu spits Lewandowski er tegen Nederland bijvoorbeeld niet bij is.
"Dat hoort bij de manier waarop we zijn opgegroeid", legt Bochniewicz uit. "Mijn Nederlandse teamgenoten klagen soms al als er geen zalm wordt geserveerd bij de lunch. Dat zullen wij niet zo snel doen, want we zijn in moeilijkere omstandigheden opgegroeid."
