Het dollen is voorbij. Het voorbereiden is voorbij. Het afwachten is voorbij. Het Nederlands elftal begint vanmiddag om 15.00 uur aan het EK. Met een groep die hongerig is en zegt lessen te hebben getrokken uit het verleden.
"Je hebt kritische noten nodig", is zo'n les, vertelde aanvoerder Virgil van Dijk zaterdag, met twaalf cameraploegen tegenover zich, tijdens de internationale persconferentie vanuit het Volksparkstadion in Hamburg.
Het EK gaat voor Oranje beginnen en dat merk je aan alles. In de volle perszaal heette een UEFA-medewerkster iedereen netjes welkom en vertelde dat er een vertaling beschikbaar was in het Pools, Engels, Nederlands en Duits.
De Engelse en Duitse tv wilden weten hoe bondscoach Ronald Koeman en Van Dijk denken over Xavi Simons. En een Franse journalist wilde horen of Koeman Oranje ziet als favoriet voor de eindzege, net als bijvoorbeeld een land als Frankijk.
De missie van Koeman
Koeman oogde, zoals al de gehele voorbereiding, stabiel. In control, zou je kunnen stellen. De Europees kampioen van 1988 is op een missie en daar is hij met zijn staf al maandenlang mee bezig.
Zijn tweede termijn kenmerkt zich door blessures. Hij kon eigenlijk nooit spelen met de, in zijn ogen, beste elf. Ook nu niet, na het wegvallen van Frenkie de Jong, Teun Koopmeiners en daarvoor nog Marten de Roon.
Maar de afgelopen periode heeft Koeman in Zeist en Wolfsburg wel kunnen schaven aan zijn ploeg. Dan gaat het niet alleen over een opstelling en tactische zaken, maar ook over hoe spelers met elkaar omgaan.
Dat is al langer een heikel punt. Bij de Nations League Finals, vorig jaar zomer in eigen land, ergerde Koeman zich na de nederlagen tegen achtereenvolgens Kroatië en Italië aan zijn selectie.
"Het is heel gezellig, maar je moet ook hard naar elkaar kunnen zijn. Ik vind dat de spelers elkaar te weinig corrigeren", zei hij toen. Daar is de afgelopen maanden bewust aan gewerkt.
Dit Nederlands elftal wil van een leuke groep een succesvol team worden. "Dat leeft zeker", gaf Denzel Dumfries vanuit het trainingskamp in Wolfsburg aan. "Het grootste deel van de selectie is al een paar jaar bij elkaar en heeft eindtoernooien meegemaakt. Je voelt de honger om iets te winnen."
"We hebben tegen elkaar gezegd dat we een goede groep zijn en leuk met elkaar omgaan, maar dat we wel kritisch moeten blijven en elkaar de waarheid moeten durven vertellen", legde Dumfries uit. "Dat is soms moeilijk."
In het weinig feeërieke Wolfsburg is de groep de voorbij week weer dichter naar elkaar toe gegroeid. Maar ook tegen vrienden mag je soms best eens hard zijn om een prestatie uiteindelijk te verbeteren, klinkt het.
Opbouwende kritiek
"We moeten gesprekken voeren met opbouwende kritiek en de lat steeds hoger bij elkaar leggen. Dat is een les van vorige toernooien", vertelde Dumfries, die Oranje daarin stappen zag zetten. "Er heerst nu echt een cultuur van de waarheid vertellen. Opbouwend, om elkaar beter te maken."
Volgens Dumfries nemen daarin routiniers Van Dijk (68 interlands), Daley Blind (107) en Memphis Depay (91) het voortouw. "Maar ook de jongere spelers moeten zich veilig voelen om feedback te geven aan de ouderen. We merken dat dat heel goed gaat op dit moment."
"Daar heeft Denzel helemaal gelijk in", aldus Van Dijk. "En daar staan wij als ervaren jongens ook voor open. We hebben onderling aangegeven dat het niet uitmaakt hoeveel interlands je hebt of hoelang je bij Oranje zit. Iedereen zou die rol op zich moeten kunnen nemen."
Het corrigeren van spelers op momenten dat het nodig is, is voor een team heel belangrijk, weet Van Dijk, 32 jaar inmiddels. "Omdat we allemaal hetzelfde doel hebben. En dat is het EK winnen."
