Rutte had 'heel positief gesprek' met Erdogan over NAVO-baan maar nog geen steun

Demissionair premier Rutte heeft de gehoopte steun van de Turkse president Erdogan nog niet binnengehaald, al zei Rutte na afloop tegen de NOS dat hij een "heel positief gesprek" heeft gevoerd met Erdogan. Het bezoek van Rutte aan Erdogan vandaag was geen bezoek namens de Nederlandse regering, maar was gericht op zijn ambitie om secretaris-generaal van de NAVO te worden.

Turkije is een van de laatste vier NAVO-landen die nog geen steun hebben uitgesproken voor Rutte. Ook na de ontmoeting heeft Turkije dat dus nog niet gedaan. Erdogan zei die beslissing nog met "strategische wijsheid en rechtvaardigheid" te zullen nemen.

Die steun heeft Rutte wel nodig, want voor de benoeming van een nieuwe secretaris-generaal is unanieme steun vereist van alle lidstaten. Naast Turkije hebben Hongarije en Slowakije zich ook nog niet achter Rutte geschaard. Het vierde land, Roemenië, kwam met een eigen tegenkandidaat: president Iohannis, al kan hij niet op de steun van de andere lidstaten rekenen.

Verwachtingen

De regeringsleiders hebben het niet alleen over Ruttes ambitie gehad tijdens hun ontmoeting. Verwacht wordt dat Erdogan iets terug wil voor steun aan Rutte. Die verwachtingen van Turkije stonden dan ook centraal tijdens de ontmoeting. Erdogan zei de eisen ook telefonisch aan Iohannis te hebben voorgelegd.

Turkije heeft twee grote zorgen als het gaat om de NAVO en het is belangrijk om die te snappen, zei Rutte na afloop. "Eén: Realiseer je dat terrorismebestrijding voor een land als Turkije ook absoluut onderdeel is van lidmaatschap van de alliantie. En een tweede is dat veel landen in de NAVO lid zijn van de Europese Unie, maar dat daarmee de NAVO niet hetzelfde is als de Europese Unie." Turkije is sinds 1999 kandidaat-lidstaat van EU, maar de onderhandelingen liggen al jarenlang stil.

Cruciale bondgenoot

De twee hebben het in hun gesprek ook gehad over Oekraïne en Gaza, benoemden Rutte en Erdogan tijdens de gezamenlijke persconferentie. "Jullie spelen echt een belangrijke rol", zei Rutte, die Turkije een cruciale bondgenoot noemde. Daarnaast benadrukte hij dat Turkije na de Verenigde Staten de grootste militaire macht vormt binnen de NAVO.

Nederland en Turkije vieren dit jaar hun 100-jarige vriendschap, maar de beide landen onderhouden al ruim vier eeuwen een warme vriendschap, benadrukten de regeringsleiders. "Heel erg bedankt voor de vriendschap in al die jaren", besloot Rutte zijn deel van de persconferentie. "Ik hoop de relatie voort te zetten, in welke hoedanigheid dan ook."