Biden en Xi bellen uitgebreid, 'voorzichtige verbetering relatie'
De Amerikaanse president Biden en zijn Chinese ambtgenoot Xi hebben voor het eerst sinds november uitgebreid met elkaar gesproken. In een telefoongesprek spraken ze over Taiwan, kunstmatige intelligentie en veiligheid. Met het contact laten ze zien dat ze de banden willen aanhalen en terug willen naar regelmatig overleg op het hoogste niveau.
Sinds november hebben de legers van beide landen al weer meer contact met elkaar. Ook zijn er sindsdien afspraken gemaakt om nauwer samen te werken bij het terugdringen van de levering van grote hoeveelheden van de verslavende pijnstiller fentanyl vanuit China.
Het Witte Huis spreekt van een openhartig en vruchtbaar gesprek. China zegt dat de relatie langzaam stabiliseert.
'Geen conflict'
Xi Jinping pleitte er bij Biden voor om "geen conflict, geen confrontatie" als uitgangspunt voor het komende jaar te nemen. "Stabiliteit moet de prioriteit zijn, geen problemen uitlokken, geen grenzen overschrijden, maar de stabiliteit bewaren in de relatie tussen China en de VS", zei Xi volgens de Chinese staatstelevisie.
Het telefoongesprek vormt de opmaat voor een aantal bilaterale ontmoetingen. Donderdag reist minister van Financiën Janet Yellen naar China en in de komende weken brengt ook minister Blinken van Buitenlandse Zaken een bezoek aan Peking.
Biden heeft aangedrongen op duurzame uitwisseling op regeringsniveau. Dat is volgens hem de sleutel om escalatie tussen de twee nucleaire en economische grootmachten te voorkomen. Beide leiders zijn het erover eens dat het waardevol is om vaker contact met elkaar te hebben.
Separatistische activiteiten
De twee hebben ook over Taiwan gesproken, waar volgende maand Lai Ching-te president wordt. Die heeft beloofd de onafhankelijkheid van zijn land tegenover China te waarborgen en op te trekken met andere democratieën. Biden heeft herhaald dat hij tegen de dwang van China is om Taiwan onder controle van Peking te brengen.
China beschouwt Taiwan als een afvallige regio en heeft sterk geprotesteerd tegen de Amerikaanse steun voor het eiland. China zal "separatistische activiteiten" in Taiwan niet tolereren, net zo min als buitenlandse steun daarvoor.
Biden benadrukte ook het belang van vrede en stabiliteit in de Zuid-Chinese Zee.
Over een paar weken houden de landen besprekingen over de kansen en risico's van AI. Beide landen stemden twee weken geleden in met een VN-resolutie over kunstmatige intelligentie. Daarin staat onder meer dat ervoor moet worden gewaakt dat AI slecht uitpakt voor onder meer privacy en mensenrechten.
Inmenging in verkiezingen
Verder waarschuwde Biden Xi voor Chinese inmenging in de Amerikaanse verkiezingen en voor cyberaanvallen op essentiële Amerikaanse infrastructuur. Ook uitte hij zijn zorgen over mensenrechten in China en over de militaire relatie met Rusland.
Biden en Xi bespraken ook hun economische belangen, waarbij de Amerikaanse president zei dat hij het exporteren van geavanceerde technologie naar China wil blijven beperken. Xi beklaagde zich erover dat de lijst van Chinese bedrijven die de VS weert steeds langer wordt.
