Aantal arbeidsongeschikten loopt verder op

Het aantal arbeidsongeschikten loopt verder op. In 2023 keerde het UWV nog 840.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen uit, dit jaar zal dat aantal naar verwachting oplopen tot 853.000.

Vooral de instroom in de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) loopt sinds 2015 elk jaar op. Vorig jaar kwam een recordaantal van ruim 60.000 mensen die regeling in.

Vooral 60plussers worden arbeidsongeschikt

De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door mensen van 60 jaar en ouder. Door de verhoging van de AOW-leeftijd moeten zij ook nog eens langer doorwerken, en maken ze dus ook langer gebruik van een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

Een andere oorzaak voor de hogere instroom is dat de afgelopen jaren duizenden 60-plussers veel makkelijker de WIA zijn ingestroomd, omdat ze geen medische keuring hebben gekregen van een arts. Deze groep valt onder een tijdelijke noodmaatregel, omdat het UWV nog altijd kampt met grote achterstanden in de medische keuringen.

In de eerste drie kwartalen van dit jaar zaten er 3665 mensen in de WIA met long covid. Bijna driekwart van hen is volledig arbeidsongeschikt verklaard. Het UWV komt later met cijfers over het gehele jaar.

De achterstanden bij de medische beoordelingen zijn nog altijd een groot probleem. In 2022 liep de wachtrij op tot het ongekende aantal van 17.000 mensen. Het UWV heeft afgelopen jaren het aantal keuringen opgeschroefd, waardoor die wachtrij vorig jaar is teruggebracht tot ongeveer 13.000.

Het UWV moet eigenlijk binnen acht weken een beslissing nemen over een aanvraag voor een WIA-uitkering, maar dat is nu maximaal 9 maanden. Het UWV wil die termijn dit jaar terugbrengen naar 7 maanden.

In mei vorig jaar concludeerde de Algemene Rekenkamer dat de WIA "onuitvoerbaar" en op sommige punten zelfs "onrechtmatig" is. Een onafhankelijke commissie bekijkt op dit moment hoe het arbeidsongeschiktheidsstelsel eenvoudiger en beter kan worden. De commissieleden komen eind volgende maand met hun conclusies.