Vaak bekritiseerd, maar Van Dijk staat op in Athene: 'Leading by example'
Virgil van Dijk was de afgelopen jaren niet langer onomstreden in Oranje, kreeg kritiek op zijn spel en zijn leiderschap. Maandag in Athene stond de aanvoerder op toen het moest. In blessuretijd benutte hij een strafschop en schoot hij het Nederlands elftal naar de belangrijke 1-0 zege op Griekenland.
Het was maart 2018 toen Ronald Koeman bij de start van zijn eerste termijn als bondscoach een nieuwe aanvoerder voor het Nederlands elftal aanwees als opvolger van Arjen Robben. De keuze viel op de 26-jarige Van Dijk, toen zestienvoudig international.
Nieuwe start, nieuwe aanvoerder
"We maken een nieuwe start, dus wilde ik ook van aanvoerder veranderen", sprak de bondscoach destijds. "Hij heeft de leeftijd en speelt bij een grote club. Laat het nu ook maar zien bij Oranje."
Verrassend was de keuze voor Van Dijk niet. Koeman had hem als coach van Southampton al van Celtic naar Engeland gehaald. Daarna raakte de loopbaan van de verdediger in een stroomversnelling. In januari 2018 stapte Van Dijk voor 85 miljoen euro van Southampton over naar Liverpool.
"Ik ben hem heel dankbaar", zei Van Dijk destijds over Koeman.
Van Dijk als aanvoerder bleek een schot in de roos. De verdediger toonde zich een natuurlijke leider, een inspirator, een van de gezichten van de wederopstanding van Oranje. Onder aanvoering van Van Dijk versloeg Nederland Frankrijk en Duitsland en haalde het in 2019 de finale van de Nations League.
Zware blessure
Een zware blessure maakte een bruut einde aan die hosannaperiode. Op 17 oktober 2020 liep Van Dijk tijdens een Premier League-duel van Liverpool met Everton na een wilde charge van keeper Jordan Pickford een zware knieblessure op. Daardoor miste hij onder meer het EK.
Van Dijks rentree in Oranje volgde in september 2021 tegen Noorwegen. Met Louis van Gaal als bondscoach plaatste Nederland zich voor het WK. De verdediger kon zich opmaken voor zijn eerste eindtoernooi.
Kijk hieronder naar de strafschop van Van Dijk tegen Griekenland:
De topvorm van voor zijn blessure bleef echter uit. Dat Van Dijk tijd nodig had om op zijn oude niveau te komen, was logisch, maar het duurde even. Van Dijk kreeg voor het eerst kritiek, eerst bij Liverpool en op het WK in Qatar ook bij Oranje.
Harde woorden van Van Basten
Marco van Basten was na afloop van het WK-duel met Ecuador genadeloos. "Hij praat veel, maar zegt niks", zei de oud-spits bij de NOS. "Wie is de beste speler van het team? Dat is Virgil. Als je ziet wat hij doet in balbezit... Het is niet meer dan een bal tikken naar de spelers die naast hem staan. Hij moet het tempo opvoeren. Het gaat gewoon veel te langzaam."
De harde woorden van Van Basten verleidden Van Dijk tot een fel weerwoord: "Hij is volgens mij nooit positief, dus wat moet je er dan mee? Het is makkelijk om vanuit Hilversum een analyse te maken. Ik sta altijd vooraan, ik leid het team op de beste manier mogelijk."
Twee dagen later stelde Van Dijk dat zijn eerste reactie niet zo slim was: "Ik kan juist heel goed tegen kritiek. Dat hoort er gewoon bij. Ik heb alleen maar respect voor de voetballer Van Basten en wat hij heeft bereikt. En dat zal altijd zo blijven. Op dat moment had ik er niets over moeten zeggen, maar ik ben ook maar een mens."
Van Dijk eindigde het WK met een gemiste penalty in de strafschoppenserie van het kwartfinaleduel met Argentinië.
Krol voorbij op aanvoerdersranglijst
Maandag tegen Griekenland droeg Van Dijk in zijn 62ste interland voor de 46ste keer de aanvoerdersband van het Nederlands elftal. Hij passeerde daarmee Ruud Krol (45 keer aanvoerder) en heeft alleen Frank de Boer (71 keer) nog voor zich als speler met de meeste interlands als captain van Oranje.
Met het winnende doelpunt vanaf de strafschopstip maakte Van Dijk zijn misser tegen Argentinië een beetje goed. Al had hij geen moment aan het WK gedacht. Hij was gewoon aan de beurt, nadat Wout Weghorst in de eerste helft had gemist en de tweede nemer van de lijst, Xavi Simons, al was vervangen.
"Dan moet je je verantwoordelijkheid nemen", zei Van Dijk. De aanvoerder faalde niet, ondanks de laserstralen in zijn gezicht.
Het was zijn eerste Oranjegoal met de voet sinds zijn goal tegen Duitsland waarmee hij in 2018 'Koemans eerste Oranje' naar de finaleronde van de Nations League schoot. Met zijn goal in Athene kwam EK-plaatsing dichtbij.
De 32-jarige Van Dijk bekroonde met zijn doelpunt een goede wedstrijd. Bovendien toonde hij aan nog steeds de sterke leider van Oranje te kunnen zijn. Geen kritiek van de NOS-analisten dit keer. "Vanavond was Van Dijk leading by example", zei Pierre van Hooijdonk.
