Griekse premier Mitsotakis verplettert oppositie bij parlementsverkiezingen

De zittende Griekse premier Mitsotakis is de grote winnaar van de parlementsverkiezingen. Met bijna alle stemmen geteld heeft zijn centrumrechtse partij Nieuwe Democratie ruim 40 procent van de stemmen gekregen, veel meer dan zijn linkse tegenstanders van Syriza. Die partij haalde nog geen 18 procent van de stemmen. Daarmee is de conservatieve leider verzekerd van een tweede termijn als premier.

Mitsotakis heeft de verkiezingswinst ook opgeëist. In een overwinningstoespraak spreekt hij van "een veilige meerderheid" voor zijn partij. "Ik zal mijn taak trouw blijven uitvoeren, zonder arrogantie of verwaand gedrag te tolereren." Hij belooft een premier te zijn "voor alle Grieken". Mitsotakis wil dat de salarissen in Griekenland omhooggaan en dat de ongelijkheid afneemt. Ook wil hij betere en gratis publieke gezondheidzorg.

Buiten het hoofdkantoor van zijn partij vieren aanhangers van Mitsotakis feest. Ze hebben blauw-witte vlaggen bij zich, de kleuren van de partij, en applaudisseren.

Absolute meerderheid

Vijf weken geleden gingen de Grieken ook al naar de stembus, en kwam Mitsotakis ook al als winnaar uit de bus. Hij haalde toen alleen niet de absolute meerderheid die hij nodig zei te hebben voor zijn "ambitieuze hervormingen", waarop hij een tweede stembusgang aankondigde. Bij die tweede verkiezing kon de winnende partij vanwege een wetswijziging tot 50 bonuszetels veroveren in het 300 zetels tellende parlement.

Nieuwe Democratie zou uitkomen op 158 van de 300 zetels. Wel was de opkomst dit keer lager, met zo'n 53 procent ten opzichte van 61 procent bij de vorige stembusgang.

Zeemansgraf

De verkiezingen zijn minder dan twee weken na de ramp met het migrantenschip voor de Griekse kust, waarbij 300 tot 650 mensen verdronken. Sinds die ramp klinkt er felle kritiek op de Griekse kustwacht, die te weinig zou hebben gedaan. Mitsotakis, die staat voor een strikt migratiebeleid dat bij mensenrechtenrechtenorganisaties zorgen wekt, hekelde die kritiek en legde de schuld bij mensenhandelaren.

Ook de leider van Syriza Tsipras, de oud-premier van wie Mitsotakis in 2019 het stokje overnam, heeft vraagtekens gezet bij het optreden van de Griekse kustwacht. Hij had kritiek op het hele Europese migratiebeleid, dat de Middellandse Zee volgens hem in groot zeemansgraf heeft veranderd.

Naast de bootramp zagen de Grieken zich recentelijk geconfronteerd met een ernstig treinongeluk waarbij tientallen doden vielen. De ramp leidde tot grote woede onder de Griekse bevolking. Er werd massaal gestaakt en er braken rellen uit. Hoewel een deel van de woede na de trein- en de bootramp zich richtte op de Griekse politiek, lijkt de Griekse kiezer Mitsotakis en Nieuwe Democratie er niet om af te straffen.

PASOK

Voor het linkse Syriza is de uitslag van de parlementsverkiezingen pijnlijk. Alexis Tsipras, die tien jaar geleden samen met financiënminister en Europese enfant terrible Yannis Varoufakis nog een van de boegbeelden was van de Griekse linkse politiek, voelt nu de hete adem van de sociaaldemocratische partij PASOK. Die partij haalt bijna 12 procent van de stemmen, en komt daarmee als derde uit de bus.