Centrum-rechtse partij Griekse premier Mitsotakis wint, flink verlies linkse Syriza
Zittend premier Mitsotakis heeft de Griekse parlementsverkiezingen gewonnen. Met het grootste deel van de stemmen geteld staat de regeringspartij op een grote voorsprong op de nummer twee, het linkse Syriza. De uitslag komt niet onverwacht, maar het verschil tussen de nummers een en twee lijkt groter dan verwacht.
Volgens een prognose van het ministerie van Binnenlandse Zaken kan de centrum-rechtse regeringspartij Nea Dimokratia (Nieuwe Democratie) van Mitsotakis rekenen op 145 zetels in het 300-koppige parlement. In een eerste reactie riep Mitsotakis vanavond de overwinning uit en sprak hij van een "stevig mandaat".
Als de prognose definitief wordt, zou Mitsotakis zes zetels tekortkomen voor een absolute meerderheid. Dat betekent dat hij niet zonder coalitiepartner kan regeren. Officieel krijgt hij een aantal dagen de tijd om een coalitie te vormen, net als de nummers twee en drie. Maar de zittend premier heeft al aangegeven geen coalitie te willen. Dat betekent dat hij zal aansturen op nieuwe verkiezingen, die dan waarschijnlijk in juli worden gehouden.
Bij die verkiezingen kan de grootste partij weer gebruikmaken van een eerder afgeschafte regel, waarbij die automatisch een 'bonus' van maximaal 50 extra zetels krijgt.
In aanloop naar de verkiezingen genoot huidig premier Mitsotakis aanvankelijk een ruime voorsprong. Maar na het dodelijke treinongeluk in maart daalde zijn populariteit kortstondig. In het noorden van het land botsten een passagierstrein en een goederentrein frontaal op elkaar, met bijna zestig doden en nog eens tientallen gewonden tot gevolg. Onderzoek achteraf wees uit dat de treinen op hetzelfde spoor waren geleid.
Het ongeluk leidde tot kritiek op de regering. Gewezen werd bijvoorbeeld op personeelstekorten, de gedeeltelijke verkoop van de treinen en de gebrekkige elektronische beveiliging van de sporen, al werd de privatisering nog voor Mitsotakis' termijn ingevoerd. De premier wees erop dat de spoorwegen een 'erfenis' waren van eerdere kabinetten.
Ook een afluisterschandaal leek de reputatie van de zittend premier aanvankelijk te schaden. Vorig jaar zomer bleek dat de leider van de sociaal-democratische oppositiepartij Pasok was afgeluisterd via spyware op telefoons, evenals journalisten. Dat gebeurde door de geheime diensten, onder verantwoordelijkheid van Mitsotakis. Verwacht wordt dat de partij niet met Mitsotakis in zee zal willen om een coalitie te vormen.
Griekenland was jarenlang het zorgenkindje van Europa. Met honderden miljarden aan leningen werd het land overeind gehouden tijdens de eurocrisis. Maar sinds vorig jaar lijkt het tij te keren:
