Proteststem van klimaatactivisten bij Shell strandt op 'gelijkspel'
Hoe krijg je een vervuilend bedrijf zo snel mogelijk de duurzame richting op? Op de aandeelhoudersvergadering van Shell in Londen kwamen vandaag twee uiterste manieren van actievoeren samen. Een honderdtal activisten verstoorden ruim een uur lang al schreeuwend en scheldend de vergadering, om op zeker moment zelfs het podium met de top van de oliegigant te bestormen. "Hier wordt een grens overschreden", concludeerde president-commissaris Andrew Mackenzie.
Tegenover het luide verbale protest stond Mark van Baal met Follow This. Hij verzamelt al enkele jaren stemmen van aandeelhouders om Shell sneller te laten verduurzamen. In 2016 lukte het hem een punt op de agenda van de aandeelhoudersvergadering te krijgen om het olie- en gasbedrijf aan te sporen sneller klimaatneutraal te worden. Hij kreeg toen slechts 3 procent van de stemmen, maar kreeg vorig jaar met 20 procent al een op de vijf aandeelhouders achter zich.
Een nieuwe stap om op de vergadering van vandaag op misschien een kwart van de steun van aandeelhouders uit te komen strandde. Want net als een jaar geleden stemde ook nu 20 procent voor. Teleurgesteld is Van Baal niet: "Een medewerker van Shell sprak van een gelijkspel toen de uitkomst opnieuw op 20 procent uitkwam. Maar een vijfde van de aandeelhouders die voor onze resolutie stemt, is nog steeds een tik op de vingers van het bestuur. Wij laten scherp zien dat Shell niet wil veranderen en 20 procent van hun aandeelhouders dat wel wil."
Shut down Shell
Tegenover Van Baals protest 'van binnenuit' stonden naar schatting honderd klimaatactivisten die via het kopen van een of meerdere aandelen de vergadering binnenkwamen om die te verstoren. Een uur lang gingen leuzen als "Shut down Shell" en "When I say Shell, you say hell!" door de zaal. Een voor een werden de actievoerders afgevoerd, soms zelfs gedragen door beveiligers.
De bijeenkomst werd chaotisch toen na ongeveer 50 minuten een groep van tien tot vijftien activisten het podium bestormde. Beveiligers slaagden er maar nipt in om dit te voorkomen.
Bekijk hier de beelden van de verstoring:
Directeur Gerben Everts van beleggingsvereniging VEB moet even nadenken op de vraag of hij zich op dat moment veilig voelde. "Uiteindelijk wel", zegt hij. "Er zaten wel wat mensen voor en naast mij waarvan je wist dat die straks tekeer zouden gaan. Maar de bewaking was goed voorbereid en was er steeds snel bij."
"Ik vond het behoorlijk heftig", vertelt Van Baal. Maar afkeuren doet hij de andere vorm van actievoeren niet. "Mensen zijn ontzettend boos. Ik hoop dat het bestuur dat meekrijgt. Wij wachten keurig op onze beurt om onze vraag te stellen. Dat kunnen anderen ook doen. Maar je komt nu wel op het punt dat je alles moet doen om opwarming van het klimaat te bestrijden."
Polarisatie
Everts, die namens de VEB voor veel Nederlandse particuliere beleggers vóór de motie van Follow This stemde, ziet meer in het van binnenuit veranderen van Shell dan het harde activisme. "Het polariseert", vindt hij. "Je wordt als aandeelhouder als vijand beschouwd en neergezet als onderdeel van het kwaad. Terwijl wij en bijvoorbeeld pensioenfondsen Shell echt stimuleren meer te doen. Je kunt je verzetten tegen aandeelhouders die dit ook aan de orde willen stellen. Om Shell niet vandaag, maar wel de komende jaren een draai te laten maken."
De actiegroep Fossil Free Londen toonde zich op Twitter blij met de acties van aanhangers. "Zo lang Shell doorgaat met het veroorzaken van klimaatchaos, zullen wij er alles aan doen om Shell te stoppen", schreef het op Twitter.
Van Baal weet nog niet hoe hij moet oordelen over zijn nu tot stilstand gekomen activisme van binnenuit. "Wat nu? Over de volgende stap, daar ga ik nog eens goed over nadenken."
