BN'ers voor het klimaat: Carice van Houten roept Rabobank ter verantwoording

Actrice Carice van Houten gaat de top van de Rabobank vanavond vragen om een ambitieuzer klimaatbeleid. Samen met tachtig andere vrijwilligers van Milieudefensie heeft ze een certificaat gekocht van de bank en daarmee ook het recht om de vergadering bij te wonen en een vraag te stellen. Eerder al voerden activisten van Milieudefensie op deze manier actie tijdens aandeelhoudersvergaderingen van onder meer Ahold, Unilever en ING.

Steeds meer BN'ers sluiten zich aan bij de klimaatbeweging. Eerder zag je bijvoorbeeld al actrice Katja Herbers, strafadvocaat Bénédicte Ficq en zangeres Merol bij acties van Extinction Rebellion, zoals de bezetting van de A12. Ze worden met open armen ontvangen door de beweging, die blij is met alle aandacht die de prominenten genereren.

Van Houten werd klimaatactivist nadat ze een lezing van de protestgroep had bijgewoond. Volgens haar en Milieudefensie doet de Rabobank niet genoeg om de opwarming van de aarde tot maximaal 2 graden, liefst tot 1,5 graden te beperken, zoals in het Parijse klimaatakkoord is afgesproken. Het gaat daarbij vooral om de uitstoot van de klanten van de Rabobank. De activisten willen onder meer dat de Rabobank stopt met het verstrekken van leningen aan intensieve veehouders.

De vraag die Van Houten en de andere activisten vanavond stellen, is van tevoren goed doorgesproken: "Gaat Rabobank in 2030 45 procent minder CO2 uitstoten, in de hele keten, ten opzichte van 2019?"

Gaat de top daar niet mee akkoord, dan zegt Milieudefensie naar de rechter stappen. De antwoorden die de topbestuurders geven, kunnen in dat geval dienen als 'bewijs dat het bedrijf niks tegen gevaarlijke klimaatverandering wil doen'. Eerder kregen de activisten Shell veroordeeld wegens onvoldoende klimaatambitie.

Van Houten hoopt ook nog een persoonlijke boodschap aan de Rabo-bestuurders te kunnen overbrengen:

Volgens de Rabobank is de vergadering niet de juiste plek voor deze actie. "Het is niet zoals een algemene aandeelhoudersvergadering", schrijven zij in een reactie op hun site. Ze wijzen erop dat de avond wordt georganiseerd door een stichting die losstaat van de Rabobank en dat de financieel directeur alleen aanwezig zal zijn voor een korte toelichting op het beleid van afgelopen jaar. "Inspraak bij deze bijeenkomst is niet aan de orde, het is een informatief samenzijn." Ook inhoudelijk is de Rabobank het niet met Milieudefensie eens.

De Rabobank heeft Van Houten en Milieudefensie uitgenodigd voor koffie en een gesprek, maar daar gaat de milieuorganisatie niet op in. "We zijn al eerder op gesprek geweest en daar is niets uitgekomen. Je kunt niet eeuwig blijven koffiedrinken", zegt woordvoerder Peer de Rijk.

Dat bestuursvoorzitter Stefaan Decraene er niet zal zijn, is jammer, zegt De Rijk, maar het houdt ze niet tegen. "De Rabobank heeft als coöperatieve bank geen aandeelhouders, dus dit is de enige manier om de Rabotop publiekelijk ter verantwoording te roepen."

Blij met steun

Het kopen van aandelen (of in het geval van de Rabobank certificaten) om inspraak te krijgen is een methode waarmee klimaatactivisten in binnen- en buitenland steeds vaker proberen bedrijven onder druk te zetten om hun klimaatdoelen aan te scherpen. Mark van Baal van Follow This probeert grote oliebedrijven al jaren 'van binnenuit' te vergroenen door klimaatresoluties in te dienen bij aandeelhoudersvergaderingen.

Hij is blij met steun van bekende Nederlanders als Van Houten. "Bedrijven denken vaak vooral aan de belangen van de aandeelhouders en het bedrijf zelf. Ook bij het grote publiek is vaak helemaal niet bekend hoe belangrijk de rol is van financiële instellingen in de energietransitie. Daar kan een bekende naam enorm bij helpen."

Hypocriet

Toch krijgt Van Houten veel kritiek op het feit dat ze zich nu inzet voor het klimaat. Vooral het verwijt dat ze hypocriet is, hoort ze veel. Ze heeft voor haar werk ontzettend veel gevlogen en zal dat in de toekomst ook nog wel eens doen, zegt ze. "Ik ben ook nooit een activist geweest. Ik wil dat mensen mij aardig vinden. Totdat ik een paar maanden geleden voelde en zag hoe ernstig de zaak is."

Ook Milieudefensie wijst erop dat niemand zonder klimaatzonde is. Woordvoerder De Rijk: "Juist iemand als Carice kan laten zien dat het nooit te laat is om in actie te komen."