Oekraïense president Zelensky in Nederland, speecht in Den Haag
De Oekraïense president Zelensky is in Nederland. Gisteravond kwam hij rond 22.00 uur aan op Schiphol met het Nederlandse regeringsvliegtuig. Dat vloog vanuit Finland naar Nederland, blijkt uit openbare bronnen. Rondom het Catshuis en het Marriott Hotel in Den Haag is vannacht veel politie op de been.
De Oekraïense president geeft vandaag in Den Haag een speech met de titel 'Geen vrede zonder gerechtigheid' en brengt verder onder meer een bezoek aan het in Den Haag gevestigde Internationaal Strafhof, dat misdaden onderzoekt die zijn gepleegd in de oorlog in Oekraïne.
Verplaatsingen van het Nederlandse regeringsvliegtuig suggereerden al hoog bezoek uit Oekraïne. Het toestel was van een Pools vliegveld naar Helsinki in Finland gevlogen, waar Zelensky vandaag onverwachts opdook. Het is het eerste bezoek van Zelensky aan Nederland als Oekraïens staatshoofd. Ook is het een van zijn weinige reizen buiten Oekraïne sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne in februari vorig jaar.
Dit zijn beelden van de stoet waarmee Zelensky na aankomst op Schiphol vertrok:
Er zijn geen aanwijzingen dat Zelensky tijdens de Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam zal spreken. Het Nationaal Comité 4 en 5 Mei en de woordvoerder van de burgemeester Halsema zeggen van niks te weten.
In de uitzending van Nieuwsuur zei Oost-Europadeskundige Bob Deen dat het waarschijnlijk toevallig is dat Zelensky op 4 mei in Nederland is. "Ik denk dat de dag meer te maken heeft met logistiek." Wel zal de symboliek van 4 mei terugkomen in de speech van de president, denkt Deen.
Zelensky zal tijdens zijn bezoek waarschijnlijk vragen om meer militaire steun, zegt Deen. Zo wil Oekraïne meer munitie, maar vooral ook langeafstandswapens en gevechtsvliegtuigen van zijn bondgenoten. Premier Rutte zei in januari dat het leveren van straaljagers geen taboe is. "Maar het zou echt een hele grote volgende stap zijn als het zover komt."
De Oekraïense president zal in Den Haag, als stad van vrede en recht, volgens Deen vermoedelijk ook "hameren op het belang van gerechtigheid en herstelbetalingen". Ook zal de Oekraïense president lobbyen voor het NAVO-lidmaatschap, denkt Deen.
Bezoek aan Finland
Zelensky was vandaag nog onverwachts te gast in Finland. Daar gaf hij aan dat het langverwachte voorjaarsoffensief van de Oekraïense strijdkrachten 'spoedig' komt. "Daarna ben ik er zeker van dat we vliegtuigen krijgen", voegde hij eraan toe.
In Helsinki sprak hij met Noord-Europese leiders over het verloop van de oorlog in Oekraïne. Hij dankte de leiders van Denemarken, IJsland, Noorwegen, Zweden en Finland voor de geboden hulp aan Oekraïne, maar riep ook op meer te doen.
Eveneens ging Zelensky in op de aantijging van Rusland dat Oekraïne een drone-aanval heeft uitgevoerd. Vanuit Moskou klinkt de beschuldiging dat Oekraïne afgelopen nacht een aanslag op Poetin in het Kremlin zou hebben uitgevoerd maar Zelensky ontkent dat stellig. "We vechten alleen op ons eigen grondgebied. We verdedigen onze dorpen en steden", zei hij vanuit Helsinki.
Washington was eerste stop
Na de start van de Russische invasie in februari 2022 duurde het tien maanden voordat Zelensky weer buiten de landsgrenzen was. Zijn eerste bezoek was eind december in Washington; de VS is de belangrijkste bondgenoot van Kyiv. Vervolgens is de Oekraïense president in Polen, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Finland te gast geweest.
Zelensky heeft in maart 2022 al wel per videoverbinding een toespraak gegeven in de Tweede Kamer. In die speech verwees hij onder andere naar het bombardement op Rotterdam in 1940 en het neerhalen van vlucht MH17:
