Waarom het maar niet wil lukken met het tweede aanmeldcentrum
Er komt voorlopig geen tweede aanmeldcentrum in Alkmaar om Ter Apel te ontlasten. Dat had de druk op Ter Apel moeten verminderen en een tweede opvangcrisis moeten helpen voorkomen. Maandagavond stapten de zes overgebleven wethouders in Alkmaar op tijdens een speciale raadsvergadering, nadat oppositiepartij D66 daartoe een motie had ingediend.
Enkele dagen daarvoor diende wethouder Ad Jongenelen al zijn ontslag in nadat zijn partij BAS uit de coalitie was gestapt. De lokale partij vindt het asielbeleid veel te ver gaan, zegt fractievoorzitter Ben Bijl tegen NH Nieuws.
Eind januari twitterde staatssecretaris Van der Burg (Asiel) nog: "Echt ontzettend blij dat het college van Alkmaar dit aan de gemeenteraad voorstelt. Dit kan de opvang in Nederland ontzettend helpen."
Eerder ving de regering al bot in Bant in de Noordoostpolder. Waarom lukt het maar niet om een locatie voor een tweede Ter Apel te vinden?
Lokaal draagvlak
De beweegredenen van gemeenten om toch niet in te stemmen met een zogeheten Centrale Ontvangst Locatie (een locatie voor identificatie en registratie van asielzoekers) zijn divers en in hoge mate 'situationeel' bepaald, schrijft staatssecretaris Van der Burg in antwoord op Kamervragen die over dit onderwerp zijn gesteld.
Het gaat bijvoorbeeld om afspraken die het college van burgemeester en wethouders heeft gemaakt met de gemeenteraad over het openen van nieuwe locaties en het behoud en het sluiten van bestaande locaties.
Volgens Van der Burg speelt het lokale draagvlak steeds nadrukkelijker een rol. "Daarbij leeft het beeld dat een aanmeldcentrum een grootschalige locatie betreft waarvoor niet of onvoldoende maatschappelijk draagvlak gevonden kan worden."
Uiteindelijk is het aan het gemeentebestuur om al dan niet in te stemmen met een aanmeldcentrum of een andersoortige opvanglocatie. Op dit moment is het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) met nog één andere gemeente in gesprek over een centrale opvanglocatie, laat een woordvoerder weten.
Met de gemeente Noordoostpolder, eerder genoemd als potentiële gemeente waarin zo'n extra aanmeldcentrum zou komen, worden gesprekken gevoerd over een opvangplek voor nareizigers. Zo'n plek komt er ook in de gemeente Zevenaar. Daar worden nu al nareizende gezinsleden van statushouders in hotels opgevangen.
Voorlopig geen locatie in Alkmaar
In Alkmaar zou mogelijk zo'n Centrale Ontvangst Locatie komen met plek voor 250 asielzoekers, waar identificatie en registratie van vluchtelingen kon plaatsvinden. Eind januari liet het college van burgemeester en wethouders van Alkmaar weten een brief te hebben gekregen van het COA met het verzoek om het oude belastingkantoor aan de Robonsbosweg te gaan gebruiken als ontvangstlocatie waar asielzoekers ongeveer een week zouden verblijven.
De burgemeester van Alkmaar heeft al gezegd geen beslissingen te nemen over de nieuwe locatie, totdat er een nieuw college is.
Er wordt nu gewerkt aan een nieuw college, maar het kan nog weken of maanden duren voordat het er is. Dat betekent dat er voorlopig geen beslissingen worden genomen over een nieuwe locatie om Ter Apel te ontlasten. Het heeft ook als gevolg dat de druk op Ter Apel toeneemt als er half april twee grote locaties sluiten: het cruiseschip in Velsen en de tijdelijke opvang in Biddinghuizen.
Dreigen met sluiting Ter Apel
In Westerwolde, de gemeente waar Ter Apel in ligt, dreigen gemeenteraadsleden in een persbericht met sluiting van Ter Apel als er niet snel meer duidelijkheid komt over onder meer een tweede aanmeldlocatie.
Ook wilde de gemeente garanties van staatssecretaris Van der Burg dat er dit jaar niet opnieuw mensen voor de deur hoefden te slapen van het aanmeldcentrum. Die kon hij tijdens een bezoek aan Ter Apel vorige week niet geven. Gisteren liet de staatssecretaris tijdens het Veiligheidsberaad weten dat er voor 1 april nog 2000 extra opvangplekken nodig zijn.
Westerwolde is al een bemiddelingstraject gestart met het COA over het opzeggen van de bestuursovereenkomst over de asielopvang. Formeel kan die overeenkomst pas in 2030 door Ter Apel worden opgezegd, maar een meerderheid van de lokale regeringspartijen dreigt het contract eerder op te zeggen, omdat het COA zich niet aan de afspraken houdt.
Voorwaarde daarvoor is dat beide partijen eerst mediation hebben doorlopen. "De afspraken die daaruit zijn voorgekomen worden nu op papier gezet en daarna nog ter goedkeuring aan de raad voorgelegd", zegt Marco Visscher van Gemeentebelangen Westerwolde.
