Schreuder onder druk, net als acht jaar geleden bij Twente: 'Trapt in dezelfde valkuilen'
Kritiek op het spel, supporters die zich massaal tegen hem keren en bestuurlijke onrust op de achtergrond. De penibele situatie waarin Alfred Schreuder bij Ajax verkeert, moet hem bekend voorkomen. De gelijkenissen met zijn eerste seizoen als hoofdtrainer van FC Twente, vanavond de tegenstander, zijn namelijk groot.
Op 26 april 2015 bereikte het negatieve sentiment bij FC Twente rondom Schreuder een dieptepunt. Een week eerder hadden de 29 (!) supportersverenigingen van Twente zich verenigd en de trainer verzocht om na het seizoen op te stappen. Toen Schreuder dit niet deed, besloten de supporters tot actie over te gaan. Het hele stadion werd voor de wedstrijd tegen AZ vol gehangen met anti-Schreuder-spandoeken.
Pijnlijke dag
"Wij zaten niet in het pro-Schreuder-kamp", zegt Leon ten Voorde, die voor de krant Tubantia de club al sinds 1998 volgt. "Onze relatie was al verstoord, omdat wij ook heel kritisch waren op het spel. Maar die spandoeken mag je als club natuurlijk niet tolereren. Er werden rookbommen afgestoken en na afloop stonden er duizend man voor de poort hem op te wachten. Dat ging heel ver. Een hele pijnlijke dag."
Schreuder staat nu ook bij Ajax onder een immense druk na de kansloze uitschakeling in de Champions League, de tegenvallende resultaten in de competitie en het controversiële winterse vertrek van clubicoon Daley Blind. Waar er in zijn Twente-tijd op de Facebook-pagina Opgeschreudert werd opgeroepen om op te stappen is nu #SchreuderOut bij iedere wedstrijd van Ajax trending topic op Twitter.
Zelf blijft de trainer rustig en probeert hij zich samen met zijn selectie af te sluiten voor de randzaken. "Er is één ding wat ik geleerd heb over Schreuder: hij zal niet zelf de handdoek in de ring gooien", zegt Michel Jansen nu. Jansen was zijn assistent bij FC Twente in het seizoen 2014/15. "Het is echt een kracht van Schreuder om zich ondanks alle onrust te focussen op de wedstrijden en trainingen. Dingen waar hij invloed op heeft. Dat droeg hij bij Twente al uit en dat doet hij nu weer."
Jansen was een seizoen eerder samen met Schreuder nog knap derde geworden met Twente in de eredivisie. Omdat Schreuder nog niet de juiste papieren had, was Jansen - in ieder geval naar de buitenwereld toe - de hoofdtrainer. "Ze hadden die rollen nooit moeten omdraaien", lacht hij.
Puinhoop
Dat bedoelt Jansen gekscherend, maar feit is wel dat het seizoen daarna eindigde in een grote puinhoop. Het koninkrijk van Joop Munsterman, de voorzitter die Twente in 2010 voor het eerst naar een kampioenschap leidde, stond op dat moment op instorten. De club had op te grote voet geleefd en kampte met grote financiële problemen.
"Voor hem als beginnend trainer was dat niet makkelijk", zegt Ten Voorde. "Wij kregen als krant langzaam maar zeker meer greep op de situatie-Munsterman en dat het allemaal niet klopte. Het was voor Schreuder, die de kroonprins was van Munsterman, met alles eromheen een vulkaan om in te werken. Heel lastig."
Maar niet alleen op bestuurlijk niveau was het crisis bij Twente, ook op het veld kreeg Schreuder de boel niet aan de praat. De media werden steeds kritischer en de supporters begonnen zich tegen de coach te keren. Het behoudende spel kon wekelijks rekenen op fluitconcerten.
Twente was in de gouden jaren onder Munsterman namelijk uitgegroeid tot een club die stond voor aantrekkelijk en dominant voetbal. Met spelers als Bryan Ruiz, Blaise Nkufo en Dusan Tadic waren de supporters verwend geraakt. In vergelijking met de topjaren was het slaapverwekkende spel dat ze in het seizoen 2014/15 kregen voorgeschoteld een enorm verschil.
"Onze speelstijl was dominant voetbal, zonder heel direct naar voren te spelen", nuanceert Jansen. "Controle op de wedstrijd vanuit balbezit en dan in het laatste gedeelte van de wedstrijd toeslaan. In het kampioensjaar (2010, red.) ging dat heel vaak goed en dan blijft kritiek uit. Maar als je gaat verliezen, gaat het publiek morren."
Ergernis fans: altijd lichtpuntjes zien
Ook de houding van Schreuder in interviews na de wedstrijd deed het niet goed bij de achterban. Ten Voorde: "Waar supporters zich enorm aan begonnen te ergeren is dat hij altijd lichtpuntjes zag. Je ziet nu dat hij bij Ajax precies hetzelfde doet."
Jansen kan dat beamen. "Op het moment dat je verloren hebt, willen supporters dat niet horen. Die denken: rot op met je positieve aanknopingspunten. Dat meent hij dan wel oprecht, maar misschien handiger om even niet naar buiten toe uit te dragen. Dat heb ik bij Twente ook wel gemerkt."
Zijn optimistische blik na negatieve resultaten, het behoudende veldspel en de onhandige communicatie in de media. Het zijn stuk voor stuk zaken die Schreuder acht jaar geleden ook al werden verweten. "En vanaf dag één zien we Schreuder in precies dezelfde valkuilen trappen", meent Ten Voorde.
"Als je hoofdtrainer bent, komen er een hoop dingen op je af die niet te maken hebben met het voetbalinhoudelijke alleen. Dat besteedde hij bij Twente allemaal uit. Toen dachten we nog: je bent een beginnend trainer, je moet het vak leren. Maar acht jaar later zie ik heel veel dingen nog steeds terugkomen."
Voor Schreuder is het te hopen dat zijn tijd bij Ajax anders afloopt dan bij Twente. De trainer sloot destijds de competitie af als nummer tien en mocht ondanks de tegenvallende eindklassering blijven zitten. Maar na vier wedstrijden in het daaropvolgende seizoen, waarin drie keer werd verloren, moest hij alsnog zijn koffers pakken.
Orkaan
"Ik vind dat je nooit je oren moet laten hangen naar de supporters en pleit zeker niet voor ontslag", zegt Ten Voorde. "Maar je wist dat het gevoel vanaf dag één weer negatief zou zijn als je Schreuder zou laten zitten. En dat was ook het geval. Het werd uiteindelijk een orkaan. De druppel was de nederlaag in de derby tegen Heracles Almelo. Toen moest hij het Polman Stadion via een achterdeur verlaten vanwege woedende supporters. De clubleiding heeft hem toen alsnog ontslagen."
Ook in Amsterdam bleef Schreuder deze winter tegen alle stromingen in aan als trainer. "Ajax had gehoopt dat twee maanden rust de angel eruit zou halen, maar ook nu zie je weer: bij de eerste de beste tegenslag (1-1 gelijkspel tegen NEC, red.) is het hele sentiment weer terug. En dan komt nu Twente op bezoek. Alle ogen zijn erop gericht. Dat maakt de gelijkenissen wel heel opvallend."
