Schimmige adoptiezaken Z-Korea onderzocht, ook Nederlandse zaken onder de loep
Zuid-Korea gaat de dossiers van tientallen geadopteerden uit de jaren 60 tot 90 onderzoeken, waaronder ook enkele Nederlandse zaken. Er is een sterk vermoeden dat kinderen zonder toestemming van de ouders zijn weggehaald en dat kinderen met een vervalste identiteit werden geadopteerd in Europa en de Verenigde Staten.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door de waarheids- en verzoeningscommissie van Zuid-Korea. Geadopteerden in Denemarken hebben de zaak aangezwengeld. Zij legden adoptiedossiers naast elkaar en kregen het vermoeden dat er misstanden hebben plaatsgevonden.
De aard van de klachten loopt uiteen. Het gaat vooral om onzorgvuldigheid en nalatigheid bij het weghalen van kinderen bij hun families. Ook zouden de dossiers van adoptiekinderen niet kloppen. Er zou sprake zijn van 'schaduwdocumentatie', waarbij valse documenten werden meegegeven aan westerse adoptieouders.
Dit waren volgens de initiatiefnemers geen incidenten. Het zou hier gaan om de systematische werkwijze van twee belangrijke adoptieorganisaties in Zuid-Korea, waaronder KSS en Holt. Volgens Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden, is KSS te vergelijken met de kinderbescherming. "Dat is een instelling die eigenlijk moet waken over het welzijn van de kinderen, maar dat niet heeft gedaan", zei Breuker in het NOS Radio 1 Journaal.
Vier Nederlandse dossiers
De onderzoekscommissie legt 34 zaken onder de loep, waaronder vier Nederlandse dossiers. De instelling van zo'n commissie is een zwaar middel, zegt hoogleraar Breuker. "Het duidt erop dat er hele zware vermoedens zijn dat er heel veel fout is gegaan."
De gevallen die nu onderzocht worden, zouden het topje van de ijsberg zijn. Vandaag was de laatste dag dat geadopteerden hun zaak konden indienen bij de commissie. In totaal hebben 369 geadopteerden een verzoek tot waarheidsvinding ingediend.
De stichting die opkomt voor de belangen van Koreaanse geadopteerden in Nederland, NLKRG, is blij met het onderzoek. De stichting hoopt dat de originele adoptiepapieren worden vrijgegeven en dat het ware verhaal achter de adopties duidelijk wordt.
Schaduwdocumenten
Er zaten ook fouten in het dossier van radiopresentator Mischa Blok, die eind jaren 70 uit Zuid-Korea is geadopteerd. In haar dossier stond dat zij te vondeling was gelegd en dat haar Koreaanse ouders onbekend zijn. "Ik ben op een gegeven moment toch contact gaan zoeken met adoptieorganisatie KSS. Tot mijn grote verbazing kreeg ik een mail terug dat er toch nog een ander document was", zegt Blok.
De KSS gaf in die tijd schaduwdocumenten met de kinderen mee. "Maar het echte document hadden zij ook nog in het Zuid-Koreaanse adoptiedossier. Daarin staat gewoon wie mijn vader is."
Tot eind jaren tachtig was Zuid-Korea een dictatuur. Volgens Breuker hadden moeders en ouders die tegen het regime waren een grotere kans om hun kinderen kwijt te raken. Ook zou er een economisch motief zijn geweest: weeskinderen werden ter adoptie aangeboden zodat de overheid geen geld kwijt was aan hun opvang.
Zuid-Korea is een van de landen die de meeste adoptiekinderen hebben afgestaan. De adoptiegolf kwam op gang na het einde van de Koreaanse oorlog in 1953. Ongeveer 200.000 kinderen uit Zuid-Korea werden geadopteerd, van wie ruim 5000 naar Nederlandse adoptieouders gingen.
