VWS: 'RIVM deelde inhoud memo niet', e-mails suggereren tegenovergestelde
Minister Kuipers van Volksgezondheid ontkent in een brief aan de Tweede Kamer dat het RIVM een alarmerende concept-memo over corona met zijn ministerie heeft gedeeld.
Het gaat om een risicoanalyse van 9 februari 2020 waarbij werd gekeken of de Nederlandse ziekenhuizen qua capaciteit opgewassen waren tegen het coronavirus. Het virus was in Nederland toen nog niet vastgesteld. De modelleurs van het RIVM concluderen in deze analyse dat in alle scenario's een groot tekort aan ziekenhuisbedden zou ontstaan.
De informatie is volgens het RIVM telefonisch of in mondelinge overleggen aan het ministerie gemeld. "Alleen kunnen we niet achterhalen bij welk overleg of wie precies deze informatie heeft overgebracht", zegt een woordvoerder van het instituut.
Daarover schrijft Kuipers nu aan de Kamer: "De inhoud van de memo is, voor zover tot nu toe bekend, niet met het ministerie van VWS besproken."
Dat is opmerkelijk. Want uit een interne e-mailwisseling tussen RIVM-medewerkers blijkt dat ambtenaren op het ministerie van de memo moeten hebben geweten. Deze communicatie is in handen van de NOS dankzij een beroep op de Wet open overheid (voorheen de Wob).
'Catastrofale bedreiging, vandaar deze mail'
Op 9 februari 2020 stuurt een modelleur (wie precies is onduidelijk omdat de namen zijn weggelakt) van het RIVM de concept-memo met de verontrustende risicoanalyse naar een collega van het instituut. Dit gebeurt zondagavond laat nog. Er is dan ook wat aan de hand.
"De impact van een nCoV (covid-19, red.) epidemie komt uit op een classificatie als ernstige tot catastrofale bedreiging voor de nationale veiligheid. Vandaar deze email", schrijft de modelleur.
De RIVM-modelleur verzoekt om deze informatie bij het ministerie van VWS in te brengen. Er staat immers drie dagen later een interdepartementaal overleg over corona op de agenda.
De modelleur geeft aan dat de analyse is gebaseerd op eigen werk en die van de Wereldgezondheidsorganisatie en het European Centre for Disease Prevention and Control. Deze informatie is openbaar. Máár, zo benadrukt de modelleur, de risicoanalyse is dat juist niet.
Maandagochtend reageert de collega: "We hadden afgesproken met VWS dat dit nog niet in het interdepartementale overleg gaat, voordat dit intern afgestemd wordt. Dit gebeurt woensdag, begreep ik."
'VWS is akkoord dat we even de tijd nemen'
De modelleur mist duidelijk de urgentie bij zijn collega: "De vraag is of die afstemming dan niet vandaag ipv woensdag plaats moet vinden, gezien het interdepartementale overleg morgen is. Deze analyse gaat niet over de kans dat er grootschalige introductie plaats zal vinden, maar wat er gebeurt als dat wel zo is. Dit lijkt mij zeer relevant om morgen te delen?"
Uit de verdere mailwisseling is op te maken dat de collega overlegt met het ministerie maar dat de risicoanalyse toch niet wenselijk wordt geacht als inbreng voor het interdepartementale overleg. De collega schrijft: "VWS is akkoord dat we even de tijd nemen, en verschillende scenario's qua ziektelast/verspreidingssnelheid/benodigde zorgcapaciteit berekenen."
Wat het RIVM en VWS daarna met de risicoanalyse hebben gedaan, blijft vooralsnog onduidelijk.
Nieuwe vraag
Minister Kuipers benadrukte vanmiddag in de Kamer tijdens het vragenuurtje nogmaals dat "de concept-memo, voor zover tot nu bekend, niet inhoudelijk met het ministerie is besproken".
De inhoud van de e-mailcommunicatie tussen de RIVM-ambtenaren roept dan wel een nieuwe vraag op. Want hoe kunnen het RIVM en VWS samen bepalen dat de risicoanalyse niet ingebracht zou worden bij het interdepartementale overleg van 12 februari als ze de inhoud niet kennen?
Een woordvoerder van VWS laat weten dat de inhoud van de interne mailcommunicatie voor minister Kuipers inhoudelijk niets verandert en dat hij het laat bij zijn verklaring tijdens het vragenuurtje.