Minder water door de Maas, in de toekomst mogelijk tekort aan drinkwater
Er dreigt in de toekomst een tekort aan drinkwater voor bijna 4 miljoen Nederlanders doordat er in de zomermaanden te weinig water door de Maas stroomt. Daarvoor waarschuwt kennisinstituut Deltares in een rapport over de toekomstige wateraanvoer via de rivier.
De waterbedrijven waarvoor het tekort dreigt leveren drinkwater in Limburg, Brabant, Zuid-Holland en Zeeland. Aanleiding voor het onderzoek is dat de waterstand van de Maas de afgelopen jaren al laag was in de zomermaanden en er zorgen zijn dat dit door klimaatverandering nog erger wordt. Ook zo'n 3 miljoen Belgen die voor hun drinkwater afhankelijk zijn van de Maas krijgen daar last van.
De onderzoekers ontwikkelden in opdracht van RIWA-Maas, de belangenbehartiger van drinkwaterbedrijven in Nederland en België die water uit de Maas onttrekken, een model om de beschikbaarheid van Maaswater in de toekomst te onderzoeken. Het model werd losgelaten op drie verschillende klimaatscenario's voor de jaren 2050 en 2085, van gematigd tot extreem. In vrijwel alle scenario's en voor alle onderzochte locaties kwamen de onderzoekers uit op langere perioden van lage waterafvoer in de zomer.
Maarten van der Ploeg, directeur van RIWA-Maas noemt de uitkomsten van het onderzoek zorgwekkend. "Dit gaat verder dan alleen drinkwater. De scheepvaart, industrie, energiebedrijven en niet te vergeten de natuur zijn allemaal afhankelijk van de Maas", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "We zien bij drinkwater een stijgende vraag. Dat is moeilijk bij minder beschikbaarheid, dus je moet afspraken maken: hoe gaan we met het beperkte water dat we hebben om?"
Drinkwaterbedrijven kunnen de verwachte problemen deels zelf oplossen. Zo zijn ze nu al actief bezig met het opsporen van aanvullende drinkwaterbronnen. Maar ook dat is lastig, zegt van der Ploeg, want ook het grondwater komt steeds meer onder druk te staan.
Bassins aanleggen om een tijden van overvloed water op te slaan kan ook niet alles oplossen. "De hoeveelheden die nodig zijn, maken het niet heel makkelijk om er eventjes een bassin voor aan te leggen. Dus we kijken ook naar watergebruik. Hoe kunnen we dat zo inrichten dat we met het beschikbare water gewoon rondkomen?"
Daarnaast willen de bedrijven in gesprek gaan met overheden, waterbeheerders, onderzoeksinstellingen en watergebruikers om de verontreiniging door bijvoorbeeld industriële lozingen terug te dringen. Bij lage waterstanden neemt de concentratie van die vervuiling toe en is het rivierwater moeilijker te zuiveren.
Het risico bestaat, zegt de directeur van RIWA-Maas, dat bedrijven gedurende langere periodes de inname van Maaswater moeten staken omdat het niet goed genoeg is om er drinkwater van te maken. "Wij willen dat bekend is wat, en waar er geloosd wordt, en dat er bij laagwater zoveel mogelijk met de waterkwaliteit rekening wordt gehouden."
