Russische defensieminister duikt na twee weken op, maar vragen blijven

De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe was gisteren na bijna twee weken afwezigheid weer even te zien. Hij kwam een paar seconden in beeld op een digitale bijeenkomst van de Russische veiligheidsraad met president Poetin. Omdat hij niet sprak, houden de geruchten aan dat er iets met hem aan de hand is.

In het fragment dat de Russische staatstelevisie heeft vrijgegeven van Poetins videoconferentie is Defensieminister Sjojgoe kort linksboven in het scherm te zien:

Sjojgoe was voor het laatst gezien bij een digitaal overleg met Poetin op 11 maart. "Alles gaat volgens plan", zei hij toen over de oorlog in Oekraïne. Hij vulde aan dat 16.000 strijders uit het Midden-Oosten stonden te springen om zich aan te melden voor de invasie.

Daarna werd het stil rond Sjojgoe. Hij kwam op 18 maart nog eens in beeld in het Russische nieuws, maar hoewel er gezegd werd dat de opnames die dag waren gemaakt, meenden analisten dat ze al een week oud waren.

Gevraagd naar de opvallende afwezigheid van Ruslands hoogste militaire leider tijdens een gewapend conflict, zei de Kremlinwoordvoerder deze week dat Sjojgoe het gewoon te druk had. "Hij heeft veel op zijn bordje, dan is er even minder tijd voor mediaoptredens."

Toen Sjojgoe gisteren na bijna twee weken weer in beeld kwam, zoomde staatspersbureau RIA expres in op de linkerbovenhoek van Poetins beeldscherm om de minister goed in beeld te nemen. Er was geen geluid en Sjojgoe was ook niet sprekend te zien. Het moment leidde daarom tot sceptische reacties.

De 66-jarige Sjojgoe geldt al jaren als een vertrouweling van Poetin. Van minister voor Rampenbestrijding klom hij in 2012 op naar Defensie, al was hij zelf nooit in dienst geweest.

Als bewijs van de goede band tussen de Russische opperbevelhebber en zijn hoogste generaal publiceerde het Kremlin geregeld foto's van de twee op vakantie in Siberië, trekkend door de bossen, door de sneeuw rijdend in een terreinwagen of half ontbloot vissend in een riviertje.

In Nederland zal de minister vooral bekend zijn van het moment dat president Poetin beval zijn nucleaire troepen in hogere staat van paraatheid te brengen: gezeten aan een lange tafel was het toen Sjojgoe die beloofde die opdracht uit te voeren.

Ontbreekt centrale leider?

De afwezigheid van Sjojgoe is des te opmerkelijker omdat CNN deze week meldde dat de VS geen idee heeft wie de dagelijkse leiding heeft over Ruslands strijdkrachten in Oekraïne. Het Kremlin heeft daar niks over naar buiten gebracht en ook Amerikaanse inlichtingendiensten hebben niets daarover opgepikt, melden bronnen.

Militair analisten speculeren bij de Amerikaanse zender dat de trage opmars wel eens kan komen door het ontbreken van een centrale militaire leider: de verschillende fronten beconcurreren elkaar om munitie, brandstof en troepenverversingen. Ook werken landmacht, luchtmacht en marine niet gecoördineerd genoeg samen.