Teruggehaalde IS-vrouwen komen in Zwolle bij veroordeelde IS-vrouwen te zitten
De vijf vrouwen die met hun elf kinderen zijn teruggehaald uit het Koerdische vluchtelingenkamp Al Roj in het noorden van Syrië, landen naar verwachting vanavond op Schiphol. Daarna worden ze voorgeleid aan de rechter-commissaris.
Ze worden verdacht van deelname aan een terroristische organisatie en/of het voorbereiden van een terroristisch misdrijf. Drie van hen, Hafida H. (30), Nawal H. (36) en Amber K. (26), staan op de Nationale Terrorismelijst. Het kabinet heeft hen en Meryem S. en Naima el O. uit Al Roj laten ophalen, nadat de rechter vorig jaar een harde deadline had gesteld.
André Seebregts, de advocaat van drie van de vrouwen die terugkeren, vertelt in het radioprogramma Nieuws en Co dat het moment van de beslissing als een verrassing kwam. "Maar we wisten wel dat er veel druk op de Nederlandse overheid zat omdat de strafzaken anders binnenkort beëindigd zouden worden. En dat wil de Nederlandse overheid niet."
Terroristenafdeling
De vrouwen gaan naar de enige terroristenafdeling voor vrouwen in Nederland: de penitentiaire inrichting in Zwolle. Omdat dat zowel een huis van bewaring (voor voorarrest) is, als een gevangenis, zitten ze op dezelfde locatie als veroordeelde IS-vrouwen opgesloten. Er is plek voor tien vrouwen, maar dat kan snel worden uitgebreid, zegt een woordvoerder van de Dienst Justitiële Inrichtingen.
Seebregts is vooral blij voor de kinderen van de vrouwen. "Die kinderen valt niets te verwijten en hebben wel al geleden." De kinderen worden ondergebracht bij familieleden of gaan naar pleeggezinnen. De vrouwen die hij vertegenwoordigt accepteren volgens de advocaat dat hun straffen worden opgelegd en dat zij naast een gevangenisstraf mogelijk een toekomst tegemoet gaan waarbij zij onder meer enkelbanden moeten dragen, gebiedsverboden krijgen en streng gecontroleerd worden. "Ze weten dat en accepteren dat"
Sinds 2012 zijn zo'n 100 vrouwen naar IS-gebied uitgereisd, naast zo'n 200 mannen, blijkt uit cijfers van de AIVD. Zo'n 120 volwassen uitreizigers zitten nog in Syrië, Irak of Turkije. Van hen verblijft ongeveer een derde in de Syrisch-Koerdische kampen Al Roj en Al Hawl. Ongeveer 100 uitreizigers zijn in Syrië overleden. 65 zijn terug in Nederland en 20 verblijven in een ander land waarvan zij ook de nationaliteit hebben, zoals Turkije.
Celstraffen
Meerdere teruggekeerde uitreizigers zijn veroordeeld tot celstraffen en er lopen meerdere strafzaken. Zo staat Angela B. uit Soesterberg morgen voor de rechter. Zij wordt verdacht van het afreizen naar IS-gebied en van het ronselen van andere vrouwen. In 2014 vertrok ze naar het strijdgebied in Syrië om zich aan te sluiten bij Islamitische Staat. Ze trouwde er met een strijder en kreeg een dochter en een zoon. Beiden kwamen om. Eind 2020 meldde B. zich met haar zoon bij het Nederlandse consulaat in Istanbul. In januari vorig jaar vloog ze onder begeleiding van de marechaussee naar Nederland, waar ze werd aangehouden.
Andere IS-vrouwen die eerder werden veroordeeld, zitten hun straf momenteel uit. Zo werd Kaoutar S. uit Gouda vorig jaar veroordeeld tot een celstraf van 3,5 jaar en Siobhan W. tot drie jaar, waarvan een jaar voorwaardelijk. En Fatima H. uit Tilburg kreeg vorig jaar vier jaar cel opgelegd voor deelname aan IS. Ze reisde op 17-jarige leeftijd naar Syrië en was getrouwd met een Belgische IS-strijder, die in 2017 om het leven kwam. Met haar twee kinderen keerde ze in 2019 via Turkije terug naar Nederland.
Seebregts vertegenwoordigt ook nog een aantal andere vrouwen die nog vastzitten in Syrië. "We proberen meer vrouwen, maar met name ook meer kinderen terug te krijgen naar Nederland."
