Weer een IS-vrouw voor de rechter, maar waar zit de rest?
Morgen verschijnt de 29-jarige Syriëgangster Ilham B. voor de rechter. Afgelopen weekend werd ze samen met haar twee in Syrië geboren zoons (van 3 en 4 jaar oud) door een Nederlandse delegatie opgehaald.
De terughaalactie was groot nieuws: het ophalen van IS-vrouwen is een politiek gevoelig onderwerp waar de regering lange tijd niet aan wilde beginnen. Verschillende instanties riepen de afgelopen jaren al op tot het terughalen van de vrouwen en kinderen, zoals de NCTV. Het niet ophalen van de vrouwen en kinderen zou meer veiligheidsrisico's met zich meebrengen.
Enkele IS-vrouwen kwamen eerder al op andere manieren terug naar Nederland, maar Ilham B. is de eerste vrouw die daadwerkelijk door de Nederlandse overheid werd opgehaald. Wel werden in 2019 al enkele weeskinderen opgehaald uit Syrië.
Hoeveel IS-vrouwen en kinderen zijn er nog in Syrië en waar zitten ze? Veel is nog onduidelijk en de schattingen lopen uiteen, maar er ontstaat wel een steeds duidelijker beeld.
Nog in Syrië
Volgens de inlichtingendienst AIVD zitten er op dit moment ten minste 30 vrouwen en 75 kinderen van Nederlandse komaf in de Syrisch-Koerdische kampen of detentie.
Maar advocaten en familieleden van deze vrouwen melden aan de NOS dat er nog slechts 10 tot 15 Nederlandse vrouwen in het kamp Al Roj in het noorden van Syrië zitten. In vluchtelingenkamp Al Hol zouden zich inmiddels helemaal geen Nederlanders meer bevinden.
Bert Klijn hoopt dat zijn dochter en kleinkinderen, die nu in een kamp in Syrië zitten, ook terug mogen komen om hier berecht te worden:
Minstens 15 Nederlandse vrouwen zijn verdwenen uit de kampen. Minister Grapperhaus bevestigde dat aantal vandaag nog eens in de Tweede Kamer. Een deel van die groep verdwenen vrouwen zou zijn teruggekeerd naar Nederland en de rest zit waarschijnlijk in de Syrische regio Idlib, melden bronnen aan de NOS.
Tot slot is er een groep Nederlandse vrouwen die volledig van de radar is verdwenen. Mogelijk zitten die nog in Syrië, bij jihadistische organisaties of elders, maar dat is onduidelijk. Om hoeveel vrouwen het gaat is niet met zekerheid te zeggen.
Al in Nederland
Naar schatting is er inmiddels een tiental vrouwen teruggekeerd naar Nederland. Het totale aantal kinderen dat is teruggekeerd, is onbekend.
Een paar bekende voorbeelden van teruggekeerde IS-vrouwen zijn Angela B. uit Soesterberg, die later deze maand weer voor de rechter moet verschijnen, en de Tilburgse Fatima H. die eerder dit jaar tot vier jaar cel werd veroordeeld. Na haar gevangenisstraf wordt H. waarschijnlijk uitgezet naar Marokko, omdat de overheid haar Nederlanderschap heeft afgenomen.
Verder werd Kaoutar S. uit Gouda dit jaar veroordeeld tot een celstraf van 3,5 jaar. De veroordeelde vrouwen zitten hun straf uit op een speciale terroristenafdeling in Zwolle. Daar is plek voor tien vrouwen. Op dit moment zijn niet al die plekken gevuld.