Handballers klaar om uit schaduw vrouwen te stappen: 'Dit is dé doorbraak'

"Dit is uniek", jubelde Luc Steins dinsdag na de zwaarbevochten 32-31 zege op Portugal. De sterspeler van de Nederlandse handbalploeg overdreef niet. Nooit eerder behoorden de Oranje-mannen tot de twaalf beste teams van Europa. Bij het EK in Hongarije en Slowakije is dat nu wel het geval.

Het is een horde waar de handballers jarenlang naartoe hebben gewerkt. Stap voor stap kroop Nederland dichter naar de Europese subtop. "En dit is dé doorbraak", zegt NOS-commentator Richard van der Made, die onder de indruk is van de opmars.

"Ik zie een vriendenploeg die hongerig is en speelt met discipline en teamgeest. Steeds meer stappen ze uit de schaduw van de vrouwenploeg. Medailles halen is bij de mannen heel moeilijk omdat de top breder is, maar er zit rek genoeg in dit team. Zeker met topspelers als Steins, Kay Smits en Dani Baijens die allemaal nog jong zijn."

"Je merkt dat overal met lof en respect over dit team wordt gesproken. De opbouwrij is gemiddeld slechts 1 meter 80. Dat is heel ongewoon in het handbal tussen al die lange beren met meer dan 100 kilo. Het spel is dynamisch, snel en gevarieerd. Het is onaangenaam om tegen Nederland te spelen, maar wel aangenaam om naar te kijken."

De vriendenploeg moest dinsdag vooral niet vergeten te genieten van het moment, zo gaf Steins zijn teamgenoten met overslaande stem mee tijdens de laatste time-out, luttele seconden voor het einde van de wedstrijd. Dat dat gelukt is, blijkt wel uit de beelden die opdoken uit de catacomben.

Klap op de schouders

Het waren overigens niet alleen de spelers en staf die een feestje bouwden. Daar zorgde Bobby Schagen wel voor. De ervaren international wist maar al te goed dat ook Tjark de Lange moest delen in de vreugde.

Schagen sloeg de onlangs afgetreden voorzitter van het Nederlands Handbal Verbond op de schouders met de woorden: "Top, Tjark! Jullie zijn achter ons blijven staan, jullie hebben hier altijd in geloofd!"

De steun vanuit de bond was niet vanzelfsprekend, zeker niet toen het NHV tien jaar geleden met een gigantisch tekort van twee miljoen euro kampte. Het lag voor de hand om te bezuinigen op de mannenploeg, die toch al niet presteerde.

"We waren bij de mannen eigenlijk meer een reisbureau dan dat we bezig waren met topsport", schetst De Lange de toenmalige situatie. "Een reisje naar Zwitserland, een reisje naar Zweden en een reisje naar IJsland. En dan zat de kwalificatie erop."

Talentprogramma

Toch bleef het NHV tegen de wens in van velen de mannenploeg ondersteunen. Bovendien investeerde het samen met de provincie Limburg in een trainingsprogramma voor handbaltalent.

De Lange: "Vervolgens zag je de resultaten steeds ietsje beter worden. Dit succes is dus de logische volgende stap in de weg die destijds is ingeslagen. Het komt alleen wel eerder dan verwacht."

Dat het nu zo snel gaat heeft toch vooral te maken met de aanwezigheid van twee exceptionele talenten. Smits is toernooitopscorer met 32 goals in drie duels - een EK-record - en Steins de slimme spelverdeler. "Dat is echt de dirigent die dit Oranje-orkest nog veel mooier laat spelen dan de spelers zelf waarschijnlijk voor mogelijk hielden", zegt Van der Made.

"Hij leest het spel zó goed, dat heb ik nog nooit gezien bij een Nederlandse speler. Hij denkt zoals Johan Cruijff dat vroeger deed altijd twee stappen vooruit. Hij tilt zijn ploeggenoten naar een hoger niveau zoals Nycke Groot dat jaren geleden deed bij de dames."

De 26-jarige Steins speelt bij topclub Paris Saint-Germain en constateert dat veel internationals met zijn niveau meekunnen. "We krijgen steeds meer spelers op het hoogste niveau. Dat werpt zijn vruchten af."

'Hongaren dachten makkelijk te beginnen'

Door de prestaties op het EK neemt de belangstelling voor de Nederlanders toe. Van der Made: "Geïnformeerd wordt naar spelers als Dani Baijens, Bart Ravensbergen en Rutger ten Velde. Jongens die nu allemaal nog op het tweede niveau in Duitsland spelen. Die gaan straks ook allemaal stappen zetten naar betere clubs, waardoor de kwaliteit van het team alleen maar verder zal toenemen."

Ook De Lange merkt dat de status van Nederland in een paar dagen tijd enorm veranderd is. "De IJslanders zeiden 'we hebben helemaal niet geweten dat Nederland zo goed was, joh'. En de Hongaren dachten het EK met een makkelijke wedstrijd te beginnen. Daar hebben wij hard om gelachen toen we dat hoorden."

Nederland treft de komende dagen achtereenvolgens olympisch kampioen Frankrijk, Montenegro, wereldkampioen Denemarken en Kroatië. De kans is klein dat de ploeg van bondscoach Erlingur Richardsson de halve finales haalt, maar in dit geval doet de olympische gedachte opgeld: meedoen is belangrijker dan winnen.

De Lange: "Weet je hoe lang je normaal moet wachten om tegen vier van zulke tegenstanders te spelen? Dat duurt drie jaar! Nu spelen we in een week tijd tegen vier toplanden. Dat is voor de ontwikkeling perfect. Dan is het resultaat niet het belangrijkste."

Steins sluit zich daarbij aan. "Het wordt natuurlijk heel lastig om te winnen, maar we willen ons mooiste handbal laten zien aan Europa. En dan zien we wel wat eruit komt. We gaan er in ieder geval van genieten."