Groot onderzoek: vaccin heeft miniem effect op menstruatiecyclus
Een vaccinatie tegen het coronavirus kan leiden tot een iets langere menstruatiecyclus, maar de verstoring is miniem en verdwijnt snel. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek onder 4000 vrouwen.
De studie is gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad Obstetrics & Gynecology. De onderzoeker bevroegen zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde vrouwen. De gevaccineerde vrouwen werden drie cycli voor hun prik gevolgd en drie cycli na hun prik, om zo de effecten van vaccinatie op de menstruatiecyclus nauwkeurig in kaart te brengen.
De vrouwen hielden via een app hun cyclus bij en deelden die data met de wetenschappers. Daaruit bleek dat de gemiddelde verandering na de vaccinatie iets minder dan een dag was. Afwijkingen waren vaak bij de eerste volledige cyclus na de vaccinatie weer verdwenen.
Hoofdonderzoeker Alison Edelman noemt de onderzoeksresultaten geruststellend. "We zien geen redenen tot zorg voor bijvoorbeeld de voortplanting of fysieke gezondheid." De iets langere cyclus wordt in het onderzoek bestempeld als "klinisch niet relevant".
De onderzoekers zagen wel een groter effect bij vrouwen die beide vaccinaties in één cyclus kregen. Bij hen duurde de cyclus gemiddeld zo'n twee dagen langer; volgens wetenschappers kan dat erop duiden dat de immuunrespons die het vaccin oproept effect heeft op de cyclus. Tegelijk benadrukken ze dat tal van andere factoren de menstruatiecyclus kunnen beïnvloeden die niet gerelateerd zijn aan vaccinatie, zoals stress of ziekte.
Deze studie zegt: dat komt niet door de vaccinatie, maar dat is de gewone variatie.
Gynaecoloog Marlies Bongers, als arts verbonden aan het Máxima Medisch Centrum en als hoogleraar aan de Maastricht Universiteit, noemt het Amerikaanse onderzoek "goed en uitgebreid". Ze waardeert vooral positief dat al voor de eerste prik is begonnen met het verzamelen van gegevens.
"Dus zo kun je echt heel goed zien wat er veranderde aan de cyclus", zei Bongers in Nieuws en Co op NPO Radio 1. "En dan vergeleken ze het ook nog met een groep die niet gevaccineerd was. Er zijn vrouwen die na een vaccinatie ongerust waren, omdat ze een week overtijd waren of een menstruatie oversloegen. Maar deze studie zegt: dat komt niet door de vaccinatie, maar dat is de gewone variatie."
17.000 meldingen
Het mogelijke effect van coronavaccinatie op de menstruatiecyclus leidt tot veel onrust. Zo kreeg bijwerkingencentrum Lareb tot 1 december vorig jaar ruim 17.000 meldingen van menstruatiestoornissen na vaccinatie tegen het coronavirus. Daarbij ging het om uiteenlopende klachten, zoals een hevige of verlate menstruatie.
Sinds de zomer doet het centrum vervolgonderzoek onder 2000 melders. Daarbij worden vervolgvragen gesteld over de aard van de klachten het moment in de cyclus dat ze voorkwamen. Onduidelijk is wanneer de resultaten van dat vervolgonderzoek naar buiten komen.
Lareb sluit het verband tussen menstruatiestoornissen en vaccinatie niet uit, maar benadrukt dat er geen aanwijzingen zijn dat de vaccins een negatieve invloed hebben op bijvoorbeeld vruchtbaarheid. Die vrees voor onvruchtbaarheid blijkt wel hardnekkig, zo signaleerde NOS Stories eind vorig jaar via een vragenlijst die door ruim 2700 jongeren werd ingevuld.
NOS op 3 maakte onderstaande video van het eigen onderzoek:
Volgens gynaecoloog Marlies Bongers is het recente Amerikaanse onderzoek een extra reden om niet te vrezen voor onvruchtbaarheid na vaccinatie. "Want tot nu toe is er nog geen een studie die heeft laten zien dat vrouwen minder vruchtbaar worden en het lijkt er nu dus ook op dat je eisprong op dezelfde tijd is. Verder hebben ze ook nog eens gekeken naar vrouwen tussen de 24 en 45 jaar, dus de leeftijd waarin vrouwen doorgaans zwanger willen worden."
Het betekent volgens haar niet dat alles rond menstruatie en vaccinatie nu wel is onderzocht. Zo vindt Bongers het een gemiste kans dat de Amerikaanse wetenschappers niet direct ook hebben gekeken naar zaken als de hevigheid van de menstruatie of veranderingen in bloedverlies.
De Amerikaanse onderzoekers schrijven hier in een vervolgstudie naar te gaan kijken. Bongers wacht de resultaten met nieuwsgierigheid af. "Want dat is nu niet uitgezocht en kan ook best een rol spelen."
