Gemeente Rotterdam biedt excuses aan voor slavernijverleden

Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam heeft vanmiddag namens het college van b en w excuses aangeboden voor de deelname van achtereenvolgende Rotterdamse bestuurscolleges aan het systeem van kolonialisme en slavernij vanaf 1600.

De excuses worden gemaakt op de Internationale Dag van de Rechten van de Mens. Het was een bijeenkomst in kleine kring wegens de coronabeperkingen.

Mede door de koloniale handel groeide Rotterdam uit tot de grootste haven van het land, zei Aboutaleb:

De woorden van Aboutaleb volgen op een onderzoek naar de rol van Rotterdam bij de koloniale handel, slavenhandel en slavernij. De onderzoeksresultaten van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde werden eind 2020 gepresenteerd. De conclusie was dat er in de 17e en 18e eeuw nauwe banden waren tussen de stadsbestuurders en de handelscompagnieën.

Bestuur investeerde in plantages

Stadsbestuurders financierden met eigen geld plantages in bijvoorbeeld Suriname. Ze combineerden de functie van bewindhebber van de VOC en WIC met die van wethouder of burgemeester. In de 19e eeuw verschoof het zwaartepunt van de koloniale handel van het westen naar het oosten, met name naar Nederlands-Indië. Die ontwikkeling maakte mede de groei van Rotterdam als wereldhaven mogelijk.

Na het verschijnen van dit rapport heeft het gemeentebestuur met meer dan 200 betrokkenen gesproken over de uitkomsten. Het college stelt dat de wreedheden en grove schendingen van mensenrechten nog steeds leed veroorzaken bij generaties van vandaag.

Genezing

"Het ontbreken van verantwoording staat genezing van de samenleving in de weg. Het college hoopt dat deze excuses bijdragen aan het helen van wonden," aldus het college in de brief aan de gemeenteraad. Volgens het onderzoeksrapport heeft een op de acht Rotterdammers voorouders die ooit tot slaaf gemaakt zijn.

Rotterdam volgt het voorbeeld van Amsterdam, dat op 1 juli excuses voor de rol van de stad in het slavernijverleden aanbood. In Den Haag en Utrecht lopen onderzoeken naar de rol van het stadsbestuur in het koloniale verleden. De landelijke politiek is verdeeld over het aanbieden van excuses.