Limburgse ziekenhuizen liggen vol, maar verantwoordelijken wijzen naar elkaar
Een noodkreet van Limburgse ziekenhuizen: die kunnen geen verdere toestroom van coronapatiënten meer aan, zo staat in een brandbrief aan demissionair minister De Jonge. Ziekenhuisbestuurders spreken van "code zwart op lokaal niveau". Veel personeel valt uit, maar ook kunnen de Limburgse ziekenhuizen naar eigen zeggen nauwelijks coronapatiënten kwijt aan andere ziekenhuizen. En dat terwijl daar landelijke afspraken voor gelden.
De minister, toezichthouders en het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) erkennen in afzonderlijke reacties dat de situatie in de Limburgse ziekenhuizen krap is, maar wijzen voor de verantwoordelijkheid naar elkaar. Wat is er aan de hand?
LCPS: spreiden kan beter
Eerst het LCPS, dat sinds het begin van de pandemie verantwoordelijk is voor de spreiding van patiënten in de ziekenhuizen. Volgens voorzitter Ernst Kuipers is het niet zo dat er landelijk amper patiënten worden overgenomen. De afgelopen dagen werden telkens zo'n tien tot twintig mensen per dag verplaatst, terwijl dat er vorige week nog een handjevol waren. Maar het spreiden "kan absoluut beter", erkende Kuipers tegenover Nieuws & Co op NPO Radio 1.
De situatie in Limburg wordt bemoeilijkt doordat sommige patiënten niet kunnen worden overgedragen, erkent het LCPS. Dat komt volgens het coördinatiecentrum niet zozeer doordat ziekenhuizen niet willen helpen, maar het is niet altijd goed mogelijk om kwetsbare patiënten te verplaatsen.
Dat ziet ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). Volgens de branchevereniging moeten veel patiënten in Limburg noodgedwongen in het ziekenhuis blijven omdat er geen thuiszorg of verpleeghuiszorg voor hen is. En dat terwijl die zorg beter zou passen én de ziekenhuizen zou ontlasten. De NVZ spreekt van een complexe situatie: "Het is in dit geval niet zoals een auto die je even ergens anders parkeert."
Vergeleken met vorig jaar is de patiëntenpopulatie ook veranderd, zegt de brancheorganisatie. "De patiënten zijn anders van type geworden. Het zijn vaak ouderen die verpleeghuiszorg nodig hebben. Dat moet dichter bij huis."
Maar de toezichthouders zijn kritisch. De Nederlandse Zorgautoriteit en de Inspectie Gezondheidszorg vinden dat de ziekenhuizen zich beter moeten houden aan hun eigen plannen om de zorg goed te spreiden. Hoe de opvang van covid-patiënten in de ziekenhuizen en de spreiding van ziekenhuispatiënten landelijk moet worden geregeld, is namelijk vastgelegd.
De toezichthouders willen dan ook dat ziekenhuizen covid-patiënten beter over de regio's verspreiden en vindt dat zij hier recentelijk in tekortgeschoten zijn. "De afgelopen dagen is sprake van een structurele onbalans tussen overplaatsingsverzoeken en aangeboden bedden", schrijven zij. In een brief wijzen ze alle voorzitters van de Regionale Overleggen Acute Zorg (ROAZ) op hun verantwoordelijkheid om ziekenhuisbedden aan te bieden.
De Jonge: beter spreiden
Ook volgens demissionair minister De Jonge (Volksgezondheid) is het een kwestie van beter spreiden. Hij vindt dat ziekenhuizen gezamenlijk moeten zorgen dat er genoeg plek is om coronapatiënten op te kunnen vangen, zodat bepaalde ziekenhuizen niet verstopt raken. "Als de ziekenhuizen beter zouden spreiden, dan zou er meer ruimte moeten komen voor coronapatiënten."
Maar de taak van het spreiden ligt niet bij de ziekenhuizen, benadrukt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen op zijn beurt weer. "Het LCPS moet die verdeling doen. Het is niet zo dat ziekenhuizen elkaar onderling moeten bellen om dit te regelen."
De branchevereniging heeft de indruk dat de coördinatie vanuit het LCPS juist goed op gang komt. De specifieke situatie in Limburg kent hij niet, benadrukt een woordvoerder. "Maar wat absoluut duidelijk is, is dat veel ziekenhuizen het nog redden door het personeel dat zich het vuur uit de sloffen loopt."
