Nobelprijs voor de Vrede voor Filipijnse en Russische journalist
De Filipijnse Maria Ressa en de Rus Dmitri Moeratov krijgen dit jaar de Nobelprijs voor de Vrede. Volgens de voorzitter van het Nobelcomité hebben de twee journalisten zich hard gemaakt voor de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid in hun land. In de Filipijnen en Rusland staan die onder druk.
"Er is geen democratie zonder vrijheid van meningsuiting", zei voorzitter Berit Reiss-Andersen bij de bekendmaking in Oslo. "Een vrije pers voorkomt conflicten en oorlogen", zei ze.
Kijk hier naar de bekendmaking:
Ressa (58) werkte van 1987 tot 2005 voor CNN en werd in die jaren gezien als de belangrijkste onderzoeksjournalist in Azië. Ze schreef een boek over terroristische netwerken en is nu eigenaar van een nieuwsnetwerk in de Filipijnen. Ze kreeg dit jaar in Middelburg de Four Freedoms Award.
Er lopen in de Filipijnen tientallen rechtszaken tegen Ressa, vooral aangespannen door vrienden van president Duterte. "Die beschuldigen haar van het verspreiden van nepnieuws", zegt directeur Leon Willems van Free Press Unlimited. Die organisatie steunt Ressa in haar strijd tegen de corrupte regering en betaalt haar advocaten. "De toekenning van de Nobelprijs is echt ongelooflijk belangrijk. Er wordt al jaren gevreesd dat ze wordt vermoord of achter slot en grendel verdwijnt, maar door de prijs is het moeilijker om haar achter slot en grendel te zetten", zegt Willems.
Ressa reageerde via internet op het nieuws:
Dmitri Moeratov (59) was oprichter en tot een paar jaar geleden hoofdredacteur van de Russische krant Novaya Gazeta. Die wordt door het Amerikaanse Committee to Protect Journalists gezien als de enige invloedrijke kritische krant in Rusland. Hij won verscheidene internationale prijzen voor zijn inzet voor de persvrijheid. In 2010 werd aan Novaya Gazeta de Four Freedoms Award uitgereikt.
Zes journalisten van de krant zijn vermoord. Moeratov vindt dat zij de prijs verdienen en niet hij:
Er waren dit jaar 329 nominaties binnengekomen, voor 234 personen en 95 organisaties. Vooraf werden als mogelijke winnaars genoemd activisten uit Hongkong, klimaatactiviste Greta Thunberg, de dissidenten Navalny en Tichanovskaja uit Rusland en Wit-Rusland, en Wereldgezondheidsorganisatie WHO voor de strijd tegen corona.
Vorig jaar ging de prijs naar het Wereldvoedselprogramma WFP. Behalve de eer krijgt de laureaat een gouden medaille en 10 miljoen Zweedse kronen, iets minder dan een miljoen euro. Als een Nobelprijs aan meerdere ontvangers wordt toegekend, moet dat bedrag worden gedeeld.
Corona-aanpassingen
Gisteren werd bekend dat de Brits-Tanzaniaanse schrijver Abdulrazak Gurnah de Nobelprijs voor Literatuur krijgt. Eerder deze week werden al de prijzen toegekend voor Geneeskunde, Natuurkunde en Scheikunde. Die gingen respectievelijk naar onderzoek over het waarnemen van aanrakingen, klimaatmodellen en het bouwen van moleculen.
Maandag wordt in Stockholm de laatste Nobelprijs bekendgemaakt, die voor Economie.
De Nobelceremonie op 10 december, de sterfdag van Alfred Nobel, is dit jaar vanwege corona opnieuw aangepast. De laureaten hoeven niet zoals gebruikelijk de onderscheiding op te halen in Scandinavië, maar krijgen hem overhandigd in eigen land.
