Orkaan Ida zwakt af, nu vrees voor overlast door harde regen
Orkaan Ida is afgezwakt tot categorie 2 op de schaal van 5. De storm kwam vannacht ten zuiden van New Orleans aan land met windsnelheden tot 230 kilometer per uur. Nu trekt de orkaan met snelheden van zo'n 130 kilometer richting het noorden van de staat Louisiana, met mogelijk "gevaarlijke stormvloed, verwoestende windstoten en plotselinge overstromingen" tot gevolg, waarschuwt het Amerikaanse Nationaal Orkaancentrum.
Rond middernacht (Amerikaanse tijd) hebben de lokale autoriteiten inwoners van Alliance, een plaats ten zuidoosten van New Orleans opgeroepen onmiddellijk te vertrekken omdat er een dijk is doorgebroken. Ook de weerdienst zond een noodwaarschuwing uit voor het gebied wegens "een levensgevaarlijke plotselinge overstroming" door de dijkdoorbraak.
Schade en slachtoffers
De autoriteiten zeggen nog geen beeld te hebben van schade en slachtoffers die Ida tot nu toe heeft gemaakt. Uit beelden op Amerikaanse tv-zenders blijkt dat veel daken van huizen zijn geblazen, straten zijn overstroomd en bomen zijn ontworteld. Door de harde wind keerde zelfs urenlang de stroming van de rivier de Mississippi om. Er is een dode gevallen doordat er een boom op iemand terechtkwam.
Heel New Orleans zit zonder stroom door de orkaan. Dat meldt het bedrijf dat het stroomnetwerk van de zuidelijke stad overziet. Het bedrijf noemt "catastrofale schade" aan acht hoofdkabels die de stad van stroom voorzien als oorzaak en waarschuwde gisteren al dat mensen tot drie weken zonder elektriciteit kunnen blijven zitten.
In de hele staat Louisiana zijn ruim een miljoen huishoudens verstoken van elektriciteit, meldt de site PowerOutage.us, die stroomstoringen in de VS bijhoudt.
De orkaan richt veel schade aan, van de kust tot in de stad:
De plaats Jean Lafitte, zo'n 50 kilometer ten zuiden van New Orleans, is volledig verwoest door de orkaan, zegt burgemeester Tim Kelner tegen CNN. Er wonen ongeveer 2000 mensen. Reddingswerkers kunnen honderden inwoners niet bereiken, omdat een belangrijke brug is weggevaagd.
"We hebben eerder te maken gehad met overstromingen, met stormen. Maar nog nooit in mijn leven heb ik zoveel water gezien. Het heeft ons op de ergst denkbare manier getroffen. De storm was zo enorm, die heeft deze plaats totaal verwoest", aldus Kelner.
'Niet met de boot'
Het merendeel van de bewoners is geëvacueerd, maar naar schatting zitten er nog zo'n 300 mensen vast in hun huis. "We kunnen de mensen ook niet met boten ophalen, want het water is te ruw. Het zou levensgevaarlijk zijn voor degenen in de boot." Jean Lafitte ligt midden in een natuurgebied.
In New Orleans haalde de brandweer een man uit zijn ingestorte huis:
Ida kwam gisteravond aan land in Louisiana als een van de krachtigste orkanen ooit gemeten op het Amerikaanse vasteland, met windsnelheden van zo'n 230 kilometer per uur. Het National Hurricane Center (NHC) classificeerde Ida als een orkaan van de categorie 4, van de in totaal 5 categorieën.
De orkaan kwam op de dag af zestien jaar na orkaan Katrina aan land, op nagenoeg dezelfde plek. Ida was zelfs iets krachtiger dan de orkaan die in 2005 aan ruim 1800 mensen het leven kostte en voor ruim 170 miljard dollar aan schade veroorzaakte.
Beter beschermd
"De factoren die het toen tot een ramp maken, zien we nu nog niet", zegt correspondent Lucas Waagmeester in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar dat zul je pas de komende uren, dagen, echt weten, als de storm is overgetrokken."
De stad is nu beter beschermd tegen het orkaangeweld dan in 2005. Na Katrina is er een compleet nieuw beschermingssysteem opgesteld met dijken, betonnen keerwanden en drie grote stormvloedkeringen rond de stad.
"De Deltawerken hebben het nu goed gehouden. Maar het gaat de komende dagen heel veel regenen, zoveel dat het voor overstromingen en flinke schade kan zorgen in het gebied", vertelt Lucas Waagmeester. "En dan is er nog het water uit de Golf van Mexico, dat is meegezogen door de orkaan. Dat veroorzaakt de stormvloed, die in 2005 voor zo'n grote ramp zorgde."
'Slechtste denkbare route'
Hoewel Ida in kracht is afgenomen, is het gevaar nog niet geweken, zegt gouverneur Edwards van Louisiana. Hij zei tegen persbureau AP dat Ida "veel sterker zal zijn dan we normaal zien". Volgens hem is het voorspelde pad van de orkaan "zo'n beetje het slechtste wat je vooraf zou kunnen uittekenen". De orkaan trekt langs de steden New Orleans en Baton Rouge, de hoofdstad van Louisiana.
Veel ziekenhuizen in de regio hebben te kampen met lekkages en stroomstoringen. Edwards uitte al zijn zorgen over de ziekenhuizen. Die liggen vol met coronapatiënten en konden niet allemaal ontruimd worden.
De burgemeester van New Orleans heeft de inwoners gevraagd de orkaan op een veilige plek uit te zitten. Binnen een paar dagen is Ida uitgegroeid van een paar onweersbuien tot orkaan, waardoor er niet genoeg tijd was om de bijna 400.000 inwoners van de stad te evacueren.
Zo ziet het oog van Ida eruit:
Het federale bureau voor rampenbestrijding FEMA heeft 2,5 miljoen maaltijden, 3 miljoen liter drinkwater en 64 generatoren in de regio klaarstaan. Ook staan er honderden hulpverleners, negentig ziekenwagens, acht ambulancevliegtuigen en zeven helikopters paraat.
In Louisiana zelf zijn ongeveer 5000 reservisten van de Nationale Garde opgeroepen. Verder zijn honderden bergingsexperts uit het gehele land gemobiliseerd. Bij de kustwacht staan helikopters en boten klaar. Ook het leger bereidt zich voor op een hulpoperatie.
