Wie moet extra coronaprik krijgen? En moet dat wel? Gezondheidsraad bekijkt dit vraagstuk
Is het zinvol om mensen in Nederland een extra coronaprik te geven bovenop de vaccinatie die ze al hebben gehad? De Gezondheidsraad, die uit experts van verschillende wetenschappelijke achtergronden bestaat, gaat zich vanaf morgen over die vraag buigen.
In een aantal andere landen is de knoop over die extra prik al doorgehakt. In Israël kan iedereen van boven de 40 jaar een extra dosis halen. De eerste resultaten over de aanpak lijken positief. Ook in het Verenigd Koninkrijk kunnen ouderen straks een extra prik krijgen en in de Verenigde Staten en België kunnen mensen met een verzwakt immuunsysteem dit najaar eentje halen.
Er moet een zorgvuldige afweging worden gemaakt over het nut en de noodzaak in Nederland hiervan, zegt immunoloog Marjolein van Egmond (Amsterdam UMC). "Sommige groepen kunnen baat hebben bij een extra prik: vooral mensen die problemen hebben met hun afweersysteem of na een orgaantransplantatie afweeronderdrukkende medicijnen gebruiken."
Een extra prik zou in dat geval in Nederland het meest waarschijnlijk zijn voor een groep van zo'n 700.000 mensen, waarvan bekend is dat de coronavaccinaties bij hen niet of nauwelijks werken. Volgens Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM, is overigens lastig te bepalen wie precies onder die groep valt.
Meer groepen
Volgens Van Egmond is het pas zinvol om andere groepen een extra prik te geven als die groepen in het ziekenhuis terechtkomen vanwege corona. "Oudere mensen hebben over het algemeen een iets minder goede afweer. Die zouden hier op den duur voor in aanmerking kunnen komen. Maar we zien op dit moment nog helemaal geen toename in ziekenhuisopnames van oudere mensen die gevaccineerd zijn."
Volgens haar laten alle onderzoeken vooralsnog zien dat vaccins bij gezonde mensen heel goed werken. Je kan nog wel ziek worden, maar het gaat overwegend om milde symptomen en niet om verschijnselen waardoor je in het ziekenhuis belandt. "Kies je er dan voor om mensen die met milde symptomen ziek worden, te vaccineren of neem je dat op de koop toe en zorg je dat andere landen vaccins ontvangen?", vraagt Van Egmond zich af.
Dat is ook wat Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), vandaag herhaalde: stel de extra prikken nog even uit en geef prioriteit aan het vaccineren in landen waar 1 of 2 procent van de inwoners een prik heeft gehad.
Veldepidemioloog Amrish Baidjoe pleit ervoor om eerst iets te doen aan die ongelijkheid. "De groepen die in aanmerking kunnen komen voor extra doses, moeten groepen zijn waar de immuniteit niet meer voldoende is om beschermd te zijn tegen ziekenhuisopname."
Maar dat moet heel specifiek gebeuren, want er is totaal geen overschot aan vaccins, zegt Baidjoe. "Zorgmedewerkers in allerlei landen lopen nog steeds onbeschermd rond. Daarom moet je wachten met grootschalig vaccinaties uitdelen."
Wanneer begin je als land aan een derde prik? Nieuwsuur zocht het uit:
Volgens Baidjoe is een eerlijkere verdeling ook in ons eigen belang. "Als we gebieden houden met een lage vaccinatiegraad, dan neemt de kans toe dat daar varianten ontstaan die de vaccins omzeilen."
Demissionair-minister De Jonge van Volksgezondheid zei vanmiddag dat er ruim voldoende vaccins in Nederland zijn voor de gewone vaccinatiecampagne en een extra prik voor bepaalde groepen. De Gezondheidsraad verwacht in september met een advies te komen over de extra prikken.
