Fieldlab-onderzoeker: regels rond openen nachtclubs ondermaats
De regels die het kabinet opstelde voor nachtclubs en feestcafés waren niet in lijn met de resultaten van de Fieldlab-evenementen. Dat zegt Fieldlab-hoofdonderzoeker Andreas Voss in gesprek met de NOS. "De lering die we hebben getrokken uit de Fieldlabs die binnen plaatsvonden zie ik niet terug in deze openingsfase."
De besmettingscijfers zijn de afgelopen dagen omhoog gesneld. De binnenfeestjes waar de anderhalve meter afstand los mocht worden gelaten, lijken hier een belangrijke rol in te hebben gespeeld. Vanavond wordt een aanscherping van de maatregelen voor de horeca verwacht.
Het had anders kunnen lopen, stelt OMT-lid Andreas Voss, die maandenlang onderzocht hoe het wél veilig kon. Opvallend, omdat demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge de afgelopen week juist wees op de resultaten van de Fieldlabs. Zolang iedereen zich maar aan de bestaande regels houdt, was het volgens De Jonge geen probleem dat de clubs weer open gingen.
"Als er niet wordt gesjoemeld aan de poort, dan is het gewoon een veilig systeem. Dat hebben we uitgetest met de Fieldlabs", zei de minister afgelopen dinsdag.
Niet alles overgenomen
De 'Fieldlabs' waren bedoeld om te onderzoeken hoe Nederland weer veilig open kon na de lockdown. Het kabinet maakte daar miljoenen euro's voor vrij. Demissionair staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer en De Jonge stelden eerder in een brief aan de Kamer dat ze de meeste voorwaarden die het OMT en Fieldlab Evenementen stelden, zouden overnemen.
Maar volgens Voss is de opening van de clubs met de huidige maatregelen niet uitgetest in de fieldlabs. Hij erkent dat een deel van de besmettingen die in clubs plaatsvonden te wijten is aan 'gesjoemel', het gedrag van mensen en het loslaten van nog bestaande basismaatregelen. Maar op een aantal punten heeft het kabinet ook steken laten vallen, zegt hij.
In eerste instantie is er nooit advies gegeven over nachtclubs en disco's zonder aanmelding vooraf, zegt Voss. Wel waren er adviezen over binnenruimtes. Ook die adviezen zijn deels genegeerd.
Belangrijkste punt is volgens hem de ventilatierichtlijnen. "We hebben gezegd dat het aantal mensen en deelnemers bij binnen-evenementen aangepast moet worden aan de ventilatiemogelijkheden van de locatie. Ik ben ervan overtuigd dat dat nu niet overal is gebeurd." In de eerdergenoemde brief wordt er met geen woord gerept over ventilatie.
Ook adviseerden Voss en zijn collega's om de verplichte covidtesten om toegang te krijgen tot een club, maximaal 24 uur voor het einde van een evenement af te nemen. Het kabinet besloot 40 uur aan te houden, "omwille van de uitvoerbaarheid". Dat maakt het risico wel groter dat iemand tussen de test en het evenement alsnog besmet raakt.
Met prik meteen naar binnen
Daarnaast wijst Voss op een ander belangrijk verschil met de Fieldlab-evenementen: gevaccineerde mensen die binnen mogen zonder test. Vooralsnog mogen mensen tot en met dit weekend meteen na hun eerste Janssen of tweede Pfizer/Moderna-prik de club binnen, terwijl de bescherming dan nog niet maximaal is. Vooral bij het Janssen-vaccin, waarvan maar één prik nodig is, leidde dat tot veel kritiek.
Na veel kritiek veranderde De Jonge deze regel. Vanaf komend weekend moeten clubbezoekers toch al twee weken gevaccineerd zijn om binnen te mogen. Maar dat is zinloos, nu het erop lijkt dat het nachtleven na slechts twee weken weer op slot moet.
Rol deltavariant
Ook de deltavariant heeft roet in het eten gegooid, benadrukt Voss. De Fieldlabs werden gehouden toen die variant nog geen factor van belang was. Maar ook met de deltavariant gelooft hij dat het mogelijk is om feestjes binnen veilig te organiseren, mits de regels goed worden opgevolgd.
De NOS heeft de ministeries van Volksgezondheid en Economische Zaken om een reactie gevraagd, maar zij kunnen niet reageren op deze kritiek, zegt een woordvoerder. Het kabinet wil eerst kijken naar het OMT-spoedadvies.
