Grote opgave nieuw kabinet: woningtekort gaat tientallen miljarden kosten

Demissionair minister Ollongren, verantwoordelijk voor het oplossen van het woningtekort, heeft een duidelijke boodschap aan het nieuwe kabinet. Om het woningtekort op te lossen moet de verhuurdersheffing voor woningcorporaties worden afgeschaft. En de overheid moet 20 miljard euro investeren in grote nieuwbouwprojecten.

"Op de lange termijn wordt het door de heffing onmogelijk voor woningcorporaties om te investeren in nieuwe woningen", zei Ollongren in een Kamerdebat over het woningtekort. "Hun investeringsruimte wordt uitgehold."

Het nieuwe kabinet staat voor de opgave om het bouwen van 900.000 nieuwe woningen mogelijk te maken. Geld is niet de enige oplossing, bleek tijdens het Kamerdebat.

Provincies en gemeenten, waarvan de besturen ook democratisch zijn gekozen, hebben inspraak in waar en hoe nieuwe huizen worden gebouwd. Bij huizen horen ook wegen en openbaar vervoer en dat leidt plaatselijk tot problemen met de planning en met het budget.

De partijen in de Tweede Kamer erkennen dat er door de grote verschillen in het hele land geen eenvoudige oplossingen zijn. En ook in de Tweede Kamer lopen de meningen over een oplossing uiteen.

Bouwhelm

De VVD vindt dat besluiten over nieuwe wijken te lang duren, en dat de landelijke overheid de regie moet nemen. "Ik wil de minister alleen nog maar met een bouwhelm in het land zien", zei Kamerlid Koerhuis. Hij noemde de provincie Flevoland als voorbeeld. Nieuwe wijken zijn mogelijk, maar de mensen die er wonen moeten ook naar hun werk kunnen. De overheid moet helpen met wegen en openbaar vervoer, zei hij.

In Zuid-Holland kan worden gebouwd bij Valkenburg. Maar het provinciebestuur wil eerst weten of alle bestaande bebouwde terreinen wel genoeg benut worden, voordat er in een weiland wordt gebouwd. Ook daar moet de landelijke overheid ingrijpen, vindt de VVD.

"Met bouwen in het groen verdien je poen", verwoordde ChristenUnie-Kamerlid Grinwis een zorg van verschillende partijen. Als de overheid miljarden uitgeeft aan nieuwe woningen, hoe voorkom je dan dat speculanten er met de winst vandoor gaan, wil hij weten. "Hun huizen op Ibiza worden alvast gebouwd."

"Ik sprak vanmiddag Edwin Dobber", zei SP-Kamerlid Beckerman. "Hij heeft 35 jaar in de Rotterdamse haven gewerkt en nu wordt zijn huis in de Tweebosbuurt gesloopt. Arme mensen moeten oprotten, zei hij." De SP vindt dat er te weinig huizen bij komen voor mensen met een lager inkomen. "We kunnen niks zonder de mensen die daar wonen, dus alsjeblieft geen neerbuigende toon over deze wijken."

Denk-Kamerlid Van Baarle: "Mensen worden gewoon hun huis uit getrapt en gaan veel meer huur betalen." Hij wees op het VN-rapport waarin staat dat in de Tweebosbuurt mensenrechten worden geschonden.

Ollongren zei dat er gewoon verloederde wijken zijn met slechte woningen die "uit noodzaak" moet worden vervangen. Zij zal nog met een reactie komen op het VN-rapport. JA21-leider Eerdmans, voormalig wethouder in Rotterdam, stelde dat de wijkverbetering nodig is. "We hebben dat in Rotterdam in meer wijken gedaan, anders zakken die gewoon door hun hoeven."

Mensen uit andere landen

FvD en de PVV vragen zich af of het woningtekort niet kan worden opgelost door te stoppen met immigratie. FvD-Kamerlid Jansen: "Nederlandse jongeren krijgen geen huis. Die hebben moeite met het aangaan van relaties omdat ze iemand mee moeten nemen naar het huis van hun ouders. Migranten krijgen wel een huis. Willen we Nederland daarvoor helemaal volbouwen? Nog even en dan zijn we een groot industrieterrein."

De minister zei dat er inderdaad veel nieuwe woningen nodig zijn voor immigranten, maar dat dat voor een groot deel arbeidsmigranten zijn. Ollongren: "Zonder de arbeidsmigranten wordt er geen woning meer gebouwd. En in de kassen wordt helemaal niks meer geoogst. We hebben nu eenmaal een economie die afhankelijk is van arbeidsmigranten en die moeten ook ergens wonen."

De partijen die in een nieuw kabinet willen, zullen het eens moeten worden over hoe ze het woningtekort willen aanpakken. Tot die tijd krijgt demissionair minister Ollongren van alle partijen toestemming om geld te reserveren zodat de bouw op de korte termijn in ieder geval niet stil komt te liggen.