Volgende week waarschijnlijk versoepeling ov-advies, 'maar treinen nu al te druk'
De drukte in het openbaar vervoer neemt toe, en zal verder toenemen als maandag de hogescholen en universiteiten en woensdag de winkels en terrassen weer openen. De roep om de drukte aan te pakken, onder meer door het Outbreak Management Team (OMT), klinkt steeds luider.
Dat staat haaks op de gesprekken die het ministerie van Infrastructuur deze dagen voert over een aanpassing van het ov-advies. Nu is het advies om 'alleen noodzakelijke reizen' met het ov te maken. Waarschijnlijk wordt het advies per 28 april versoepeld, in lijn met de eerste fase van het openingsplan van het kabinet.
Volgens Pedro Peters, voorzitter van brancheorganisatie OV-NL, staat de versoepeling van het advies al vast. Hij is verbaasd en geïrriteerd over de aanpassing, maar ook over de woorden van het OMT. Dat uitte gisteren weer zijn zorgen en riep op om meer ruimte beschikbaar te maken in het ov, zodat de 1,5 meter afstand (toch) kan worden nageleefd. "Als je versoepelt, wordt het drukker in de trein. Nu kan die 1,5 meter al niet, en dat gaat ook nooit kunnen. Wat is dan de veilige oplossing? Die is er niet."
Volgens OV-NL en de Nederlandse Spoorwegen gebruikt nu 35 tot 40 procent van het aantal mensen dat voor de coronapandemie reisde het openbaar vervoer weer. Dat was begin maart nog 25 tot 30 procent. Toen zei het OMT al dat de treinen te vol waren.
Reizigersvereniging Rover ziet het aantal meldingen over volle treinen toenemen. "Er zijn nu deze maand al 30 procent meer meldingen binnengekomen dan vorige maand. En de maand is nog niet voorbij."
De komende tijd zal het alleen maar drukker worden door de versoepelingen, zegt Peters. "Als dan daarna ook het advies voor noodzakelijke reizen vervalt... Je snapt mijn verbazing vast wel."
Zelfs als je het hele Spoorwegmuseum leeg zou trekken, zou 1,5 meter afstand houden in de trein nog niet kunnen.
Vorig jaar juni is een ov-protocol opgesteld door de sector, samen met de Rijksoverheid. Daarin wordt vastgesteld dat er geen 1,5 meter afstand kan worden gehouden en daarom een mondkapje verplicht is, zeggen OV-NL en de Nederlandse Spoorwegen. Er zijn momenteel geen geluiden over een aanpassing van dit protocol. "Dat is raar, want het OMT was zelf ook gewoon betrokken bij dit protocol, en heeft dus gezegd dat die 1,5 meter afstand in het ov niet hoeft", redeneert Peters.
Volgens het RIVM, dat het OMT bij elkaar roept voor advies, ligt dat genuanceerder. "Overal gelden de basismaatregelen, waaronder afstand houden, dus ook in het openbaar vervoer", zegt een woordvoerder. "Wel realiseren wij dat afstand houden in het ov niet altijd lukt. Toch hameren wij erop dat er meer ruimte komt voor 1,5 meter en vragen wij daar nu ook weer aandacht voor."
Het is aan de ov-sector zelf om invulling te bedenken hoe het lukt om die 1,5 meter afstand wél te kunnen waarborgen, aldus het RIVM verder.
De NS zegt - net als OV-NL - dat 1,5 meter afstand houden in de trein niet mogelijk is. Ook niet als de normale dienstregeling weer wordt opgestart. "Zelfs als je het hele Spoorwegmuseum leeg zou trekken, zou dat nog niet kunnen", reageert een woordvoerder.
Toch zijn er ook organisaties blij met de mogelijke aanpassing van het advies. Zo is Rotterdams vervoersbedrijf RET voorstander. "Het ov is een soort afspiegeling van de maatschappij, dus het zou raar zijn als je het advies in stand houdt terwijl mensen naar terrassen mogen." Maar mensen moeten er wel rekening mee houden dat het daardoor drukker wordt, zegt een woordvoerder. "Het advies wordt waarschijnlijk om drukte te mijden, daar staan wij ook erg achter."
Ook Rover staat daar achter. "Ons motto is altijd 'niet mijden, maar spreiden'. We adviseren reizigers om de rustigere momenten in het ov te kiezen. Maar of de reis wel of niet gemaakt dient te worden, is echt aan de reiziger zelf."
Maar daar moet wel voldoende ruimte voor zijn, zegt Rover. En dat is nou net het probleem.