Drie leden stappen uit adviesraad Auschwitz Museum na toetreden PiS-politicus
In Polen zijn drie leden uit protest uit een adviesraad van het Auschwitz Museum gestapt. Dat doen ze vanwege de benoeming van de voormalig Poolse premier Beata Szydlo van regeringspartij PiS. Volgens de opgestapte leden wordt de adviesraad met de aanstelling van Szydlo gepolitiseerd. De raad bestaat uit negen Polen en komt eens per jaar bij elkaar.
Szydlo, tegenwoordig Europarlementariër, noemde de benoeming een grote eer. Zij komt uit het Poolse Oswiecim, waar het voormalige nazivernietigingskamp Auschwitz staat.
De opgestapte leden zijn filosoof Stanislaw Krajewski, voormalig adjunct-directeur van het Auschwitz Museum Krystyna Oleksy en historicus Marek Lasota. Lasota is directeur van het verzetsmuseum in Krakau en is zelf lid van de PiS. Hij was kandidaat om voor de partij burgemeester van Krakau te worden.
In een brief aan de Poolse minister van Cultuur, die de leden van de raad benoemt, lichtten de leden hun besluit toe. Lasota schrijft: "De raad was bedoeld voor historische doeleinden, niet voor politiek."
'Historisch beleidsoffensief'
Volgens Krajewski kan de toevoeging van Szydlo niet losgezien worden van een politieke strategie die de conservatieve regeringspartij PiS sinds 2015 voert, zegt hij tegen persbureau AP: "De angst bestaat dat dit een nieuwe stap is om het Auschwitz Museum te gebruiken voor hun historische beleid."
De Poolse regering probeert de geschiedschrijving actief te beïnvloeden om zo een patriottistisch beeld van het land tijdens de Tweede Wereldoorlog neer te zetten. President Duda noemde dat in 2016 een nieuw "historisch beleidsoffensief om de internationale positie van het land te versterken".
Holocaustwet
Polen wil met het beleid vooral de heldendaden en het slachtofferschap van Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog benadrukken, terwijl de rol van Polen in de Holocaust onder het tapijt wordt geveegd, zeggen critici. In 2018 nam het land een omstreden wet aan die het illegaal maakte om Polen te beschuldigen van medeplichtigheid aan de Holocaust.
Ook mogen nazikampen op Poolse bodem absoluut niet Pools genoemd worden. Na onenigheid met Israël zwakte Polen de wet af: overtreding was niet meer strafbaar, maar werd in de civiele wetgeving opgenomen.
Migratie
In 2017 hield Szydlo als premier een toespraak in Auschwitz. Daarbij zei ze: "In de huidige roerige tijden is Auschwitz een geweldige les om te laten zien dat er alles aan gedaan moet worden om de veiligheid en de levens van ieders burgers te beschermen".
Tegenstanders vatten die zin op als het ondersteunen van het Poolse regeringsstandpunt om geen vluchtelingen op te nemen in het kader van een EU-herverdelingsplan. Haar voorganger Donald Tusk reageerde: "Zulke woorden op zo'n plaats zouden nooit mogen worden uitgesproken door een Poolse premier." Szydlo werd verweten Auschwitz te misbruiken voor politieke doeleinden. Ze ontkende echter dat haar woorden met migratie te maken hadden.
