EU legt China voor het eerst sinds 1989 sancties op, D66'er op zwarte lijst
De Europese Unie heeft voor het eerst in ruim dertig jaar strafmaatregelen genomen tegen Chinese functionarissen. Dat is het gevolg van het schenden van de mensenrechten door China van de Oeigoeren, een moslimminderheid in de noordwestelijke provincie Xinjiang. China heeft gereageerd door EU-politici en academici op de sanctielijst te plaatsen, onder wie D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma.
Demissionair minister Blok van Buitenlandse Zaken zal daarom de Chinese ambassadeur in ons land op het matje roepen, laat een woordvoerder van het ministerie weten.
De sancties tegen China zaten er al aan te komen, zo bleek vorige week. Ze zijn vandaag in Brussel bevestigd door de 27 ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten. De strafmaatregelen houden in dat een organisatie en vier Chinese individuen op een zwarte lijst komen te staan. Het gaat om vier hooggeplaatste functionarissen in Xinjiang. Zij krijgen een inreisverbod en hun tegoeden worden bevroren.
Stelselmatige onderdrukking
De Oeigoeren en andere minderheden worden in China stelselmatig onderdrukt. Ze worden opgesloten in strafkampen en detentiecentra in Xinjiang die door de Chinezen 'heropvoedingskampen' worden genoemd.
Getuigen hebben verklaringen afgelegd over systematische opsluiting, verkrachting, gedwongen sterilisatie en marteling. Volgens internationale onderzoekers maakt China zich in de regio schuldig aan volkerenmoord. In Nederland heeft de Tweede Kamer de mensenrechtenschendingen vorige maand bestempeld als genocide.
Tiananmenplein
De EU legde voor het laatst sancties op aan China in 1989, toen de Chinese regering op 4 juni bloedig een einde maakte aan de vreedzame studentenopstand op het Tiananmenplein, het Plein van de Hemelse Vrede in Peking. De schattingen van het aantal doden lopen uiteen van enkele honderden tot vele duizenden.
Als gevolg van het bloedbad legden de Europese Unie en de Verenigde Staten China een wapenembargo op dat nog steeds van kracht is.
D66'er Sjoerdsma op sanctielijst
Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in een reactie op de sancties de EU dringend verzocht de "flagrante schending van het internationaal recht" terug te draaien en zich niet te bemoeien met China's interne aangelegenheden.
Het land heeft daarnaast tien individuen en vier organisaties binnen de EU op de sanctielijst geplaatst vanwege het "beschadigen van China's soevereiniteit en belangen en de kwaadaardige verspreiding van leugens en desinformatie". Onder hen is ook D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma, die zich eerder kritisch uitliet over hoe China omgaat met de Oeigoeren en opriep de Olympische Winterspelen van volgend jaar niet meer in China te houden.
Ook wilde hij een parlementair onderzoek naar Chinese inmenging in de Nederlandse samenleving, onder meer op het gebied van economische spionage en het Nederlandse onderwijssysteem.
Naast Sjoerdsma staan ook vijf leden van het Europees Parlement, twee Europese parlementariërs, twee Europese academici en vier organisaties op de lijst van mensen en organisaties die kritiek hebben geuit op het beleid van de Chinese regering. De individuen en hun families mogen China niet in en zij en de bedrijven en instituten waartoe ze behoren mogen geen zaken doen met China.
Sjoerdsma werd vorig jaar ook door Rusland op de sanctielijst geplaatst. Een delegatie van Kamerleden zou dat land bezoeken, maar Sjoerdsma werd geweigerd, naar eigen zeggen vanwege zijn kritische houding tegenover Moskou, bijvoorbeeld in het MH17-dossier. Daarop besloot de hele delegatie niet te vertrekken.
