Steun, kritiek, perspectief: zo kijken ze in buurlanden naar het coronabeleid
Zoals het kabinet worstelt met een balans tussen versoepelen maar niet onnodig verslappen, zo wagen ook andere Europese landen zich aan deze balanceeract. Hoe verloopt in buurlanden de discussie rondom dit dilemma?
In Nederland groeit de roep om versoepeling van de lockdown, bleek uit een peiling vorige week. Inmiddels heeft het kabinet meerdere versoepelingen aangekondigd. Uit de peiling van I&O Research werd ook uit duidelijk dat nog altijd ruim twee derde van de bevolking achter het coronabeleid staat.
'Tevredenheid neemt af in Duitsland'
Hetzelfde geluid klinkt over de grens in Duitsland. De tegenstand tegen coronamaatregelen is ook daar gestegen, maar minder hard dan in Nederland. Een ruime meerderheid (70 procent) blijft voor handhaving of zelfs aanscherping, bleek uit peilingen van de Duitse zender ARD.
"Je ziet dat de tevredenheid met het overheidsbeleid begint af te nemen", zegt correspondent Wouter Zwart. Er geldt geen landelijke avondklok, maar lokaal wel op plekken met relatief veel besmettingen. Niet-essentiële winkels zijn dicht.
Zwart: "Men heeft begrip voor de maatregelen, maar het feit dat Duitsland niet echt een toekomstperspectief schetst, staat veel mensen tegen. Daarbij loopt ook het vaccineren niet naar wens, het gaat niet snel genoeg."
In deze grafiek zie je de besmettingsgraad in de vier landen die in dit artikel worden besproken:
Een gebrek aan perspectief en trage inenting: dat klink waarschijnlijk bekend in de oren. Ook het Nederlandse kabinet heeft deze twee kritiekpunten veelvoudig verweten gekregen. Maar voor de Britse regering geldt juist het tegenovergestelde.
Het vaccinatieprogramma in het Verenigd Koninkrijk draait op volle toeren: ruim een op de vier inwoners heeft minimaal één prik gekregen. En toekomstperspectief is er ook sinds premier Johnson gisteren zijn routekaart voor versoepelingen presenteerde.
De genoemde versoepelingen zijn strikt voorwaardelijk. Maar het vooruitzicht dat bij aanhoudend gunstige coronastatistieken bijvoorbeeld de horeca in mei weer beperkt open kan, valt volgens correspondent Tim de Wit erg goed. "Na elf maanden coronacrisis eindelijk weer een duidelijke stip op de horizon. Met zo'n vooruitzicht hou je het volgens mij ook beter vol om nog een maandje binnen te blijven. Want je mag hier zonder goede reden niet naar buiten." Het Verenigd Koninkrijk heeft een van de strengste lockdowns wereldwijd.
Veel steun in VK
De steun voor die zware coronamaatregelen is nog altijd groot. Slechts 16 procent van de bevolking vindt dat er te langzaam wordt versoepeld. 46 procent van de ondervraagden uit de peiling over het routeplan vond het voorgestelde tempo goed en 26 procent zelfs te snel.
Dat heeft volgens De Wit alles te maken met het feit dat het Verenigd Koninkrijk keihard getroffen is door de pandemie. "We zijn nu de grens van 120.000 doden gepasseerd. Bijna iedereen kent wel iemand die is overleden of op de IC heeft gelegen. Grote demonstraties tegen coronamaatregelen zoals in Duitsland of Nederland zie je hier niet."
Veel Zweden vinden het nog steeds een goede strategie dat de regering geen lockdown invoert.
Zulke protesten zijn er bijvoorbeeld ook niet op grote schaal geweest in Zweden. Voor de tien miljoen inwoners gelden relatief weinig landelijk verplichte coronaregels. Wel zijn bijvoorbeeld musea, ijsbanen, zwembaden en scholen voor leerlingen die ouder zijn dan 15 jaar dicht.
Vertrouwen van Zweden neemt af
"Veel Zweden vinden het nog steeds een goede strategie dat de regering geen lockdown invoert", zegt correspondent Rolien Créton. "En dat er vertrouwen is dat mensen de algemene richtlijnen volgen." Maar het vertrouwen in het Zweedse RIVM en OMT en de regering heeft volgens een recente peiling wel een forse tik gehad.
Eind mei had iets minder dan een derde van de ondervraagden nog vertrouwen in de regering of het nationaal crisisteam. "Dit volgde op onthullingen vorige maand dat het hoofd van het nationaal crisiscentrum tijdens de kerstvakantie naar de Canarische eilanden reisde, terwijl de Zweden werden opgeroepen thuis te blijven. Ook werden de premier en een minister vlak voor Kerst in een winkelcentrum gespot", zegt Créton.
België denkt al aan 1 mei
Aangezien er in België wel een breed pakket aan verplichte maatregelen geldt, speelt bij onze zuiderburen ook volop de discussie: versoepelen of niet? Gisteren gaf de premier samen met virologen een presentatie. Daarin schetsten ze de verschillende scenario's voor de komende tijd.
"Daaruit bleek dat per 1 maart versoepelen te riskant is", zegt correspondent Sander van Hoorn. "Per 1 april was het volgens de modellen al minder riskant. En per 1 mei hadden de huidige maatregelen al zo veel effect dat er heel serieus aan versoepeling kan worden gedacht, zoals het onder voorwaarden openen van restaurants."
De presentatie was bedoeld om perspectief te geven. "Maar ik denk ook om de druk op het kabinet weg te nemen om sneller te versoepelen. Hiermee is de toon gezet: er is licht aan het einde de tunnel, nog twee maanden volhouden."
In België geldt net als in Nederland een avondklok. In Vlaanderen van middernacht tot 05.00 uur en in Wallonië en Brussel van 22.00 uur tot 06.00 uur. Volgens correspondent Van Hoorn was tegen de maatregel een stuk minder weerstand dan in Nederland.
